بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحیِمِ
خالص شدن مجموعه حالات انسان، اعم از گفتار، کردار، نیات و ... در گام های توحیدی الی اَحَدیتِ الله
در سوره توحید، در چهار آیه سوره توحید، از نگاه سیر حرکت، حرکت از آیه چهارم به سمت آیه اول هست. یعنی شما در مقصد این حرکت، احدیتِ الله را می بینید. شروع حرکت بریدن هست. حذف همه چیز هست. حذف هر آن چیزی که مانع حرکت به سوی احدیتِ الله است. این نقطه آغاز هست. هر چیزی، هر شیئی، که مانع حرکت به سوی احدیتِ الله هست. هر شیء مثبت یا منفی، هر شیء به ظاهر مثبت یا به ظاهر منفی، اگر مانع حرکت بسوی احدیتِ الله باشه اون باید بریده بشه، باید کنار گذاشته بشه، به هیچ وجه نباید حضور پیدا کنه، به هیچ وجه در مسیر حرکت انسان نباید حضور پیدا کنه. شیئی که انسان را از حرکت بسوی احدیتِ الله، باز میداره نباید حضور پیدا کند. خب این حرکت. اولین گام بعد از این گام اول، کجاست؟ آیه سوم لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَد[الاخلاص112: 3] . هر شیئی که انسان رو از حرکت به این گام و این مرحله باز میداره. وقتی عرض میکنیم شیئی که انسان رو از حرکت بسوی احدیتِ الله باز میداره یعنی از حرکت به سوی همه این مراحل الی احدیتِ الله.
در آیه چهارم رفتار ما مهمه، رفتار انسان پررنگ هست، تو باید رفتار کنی. تو باید فعل داشته باشی. اینکه عرض میکنیم رفتار، یعنی افعال ما. هر چیزی که مصداق فعل است برای ما. فعل بر شیئی، فعل بر خودمون، کسب حالتی در ما، اتخاذ حالتی در ما، اتخاذ نیتی در ما. ببینید در گام اول یعنی آیه چهارم در سیر حرکت الی احدیتِ الله، همه افعال ما باید الی احدیتِ الله قرار بگیره. همه افعال، افعالی که عرض کردیم با این توضیحی که عرض شد، مجموعه افعالی که از شما صادر میشه، مجموعه حالاتی که توسط شما اتخاذ میشه، نیات، گفتارها، رفتارها، کردارها، تعامل با اشیاء دیگر، اثرگذاری بر اشیاء دیگر، آن فعل که از شما هست، آن صادره که از شما هست، همه این افعال باید خالص بشه الی احدیتِ الله، باید در مسیر احدیتِ الله قرار بگیره.
در گام سوم معرفت به افعال خداست. در گام سوم ما خدا را می شناسیم، معرفت عمیق تر. در گام اول هم می شناسیم، در گام دوم معرفت به افعال خداست، به جنس افعال خداست، معرفت عمیق به فعل خدا، خدا را می شناسیم، با فعل خدا، با شناخت عمیق به فعل خدا. از گام دوم به بالا معرفت وابسته به فعل نیست. خدای صمد رو به فعل نمی شناسیم. اللهِ صمد به فعل شناخته نمیشه. و در گامی فراتر، اللهِ احد، به فعل شناخته نمیشه.