بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحیِمِ

لزوم شناخت صدق و عدلِ معارف کلام الله، در اصل هویت معارف و موضع معارف

به توفیق خدا در سوره توحید با شناخت نظام توحید خدا، جایگذاری کنیم معارف توحیدی رو، معرفت ها نسبت به خدای متعال رو و داستان ها، وقایع، رفتارها در خوبان عالم را در نظام توحید بشناسیم. ماجرای اهل بیت ع رو در نظام توحید بشناسیم. ماجرای انبیا و رسولان علیهم السلام را در نظام توحید بشناسیم. انواع معارف و معرفتی که نسبت به خدای متعال داریم رو در نظام توحید بشناسیم. نظام توحید را از سوره توحید بگیریم. معارف مختلف در خصوص معرفت الله را بیاریم در نظام توحید جایگذاری کنیم که بهتر بفهمیم. وقتی مقولات از هم دور می افتند، ربطشون به هم معلوم نیست، معرفت ما از اون مقوله کمتر است. مثال عرض کنیم، مثلاً معرفت ما به یک درب وقتی بیشتر هست وقتی دقیق تر است که درب رو در یک ساختمان جایگذاری کنیم، جاش تو ساختمان معلوم بشه. یه دربی که تنها یک جایی افتاده سطح معرفت ما به اون درب پایین است. ما الان درب رو چرا این سطح از معرفت رو ازش داریم؟ چون جاش رو دیدیم. چون سر جاش شناختیم.

معارف باید در عدل شناخته بشند. معارف دو تا ویژگی مهم باید داشته باشند، اولی صدق، دومی عدل. اولی صدق، صدق در یک معنای اولیه یعنی همونی که هست. معارف دو چیز دارند یکی هویت خود اون معرفت، دومی نسبتش با سایر معارف. هویت خود اون معرفت، و موضع معرفت. به یک معنا شناخت خود اون معرفت، به ماهویِ خودش، میشه صدق. شناخت موضع اون معرفت، یعنی نسبتش با سایر معارف، اینکه جاش کجاست، در چه نظامی هست، با چه معارفی و به چه شکل ارتباط داره، میشه عدل اون معرفت.

ما باید معارف خدای متعال رو تام بشناسیم. می فرماید که وَ تَمَّتْ‌ كَلِمَةُ رَبِّكَ صِدْقاً وَ عَدْلا[الانعام6: 115] . کلمه رب، کلمه یه ارتباطی با کلام الله داره، کلمه رب، شکلی از کلام الله تام میشه، چگونه؟ چطوری؟ به چه شکلی کلمه رب تام میشه؟ خدای متعال می‌فرماید کلمه رب تام شد. چگونه؟ چطوری؟ به چه شکلی؟ در چه حالتی تام شد؟ در حالت صدق و عدل. اگر حالت صدق و عدل رو از کلام الله برداریم اون کلمه تام نیست. صِدْقاً وَ عَدْلا[الانعام6: 115] ویژگی کلمه تام شده است، ویژگی تام شدن کلمه است، شکلِ، صورت و کیفیت کلمه تام شده است. ما باید معرفت رو بشناسیم، به چه شکل؟ حداقل به دو شکل. به شکل صدق و به شکل عدل. معارف مربوط به معرفت الله را هم باید اینگونه بشناسیم، به شکل صدق و به شکل عدل. یکی از موضوعات عدل یعنی معرفت رو ببریم در موضع خودش، عوج نباید پیش بریم، با اختلاف نباید پیش بریم. معارف را باید عدل کنیم. معارف رو باید در حالت عدل، معارف معرفت الله را باید در حالت عدل بشناسیم. برای شناخت عدل یکی از موضوعات، شناخت نظام هست، شناخت ساختار هست، شناخت جایگاه‌ها هست.