بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحیِمِ
آیات ابتدائی سوره مائده بیانگر دینداری کامل به شرط وفای به عقود جهت ورود به "الیوم"
موضوع آیه اول سوره مائده: وفای به عقدها و موضوع حلال شدن بَهِيمَةُ الْأَنْعَامِ
عید غدیر از منظر آیات ابتدایی سوره مائده. در سوره مائده خدای متعال می فرماید که اعوذ بالله من الشیطان الرجیم يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ أُحِلَّتْ لَكُمْ بَهيمَةُ الْأَنْعامِ إِلاَّ ما يُتْلى عَلَيْكُمْ غَيْرَ مُحِلِّي الصَّيْدِ وَ أَنْتُمْ حُرُمٌ إِنَّ اللَّهَ يَحْكُمُ ما يُريد[المائده 5: 1] خب این آیه 1 سوره مائده. در آیه 1 بحث چطوری شروع شد؟ خطاب به مومنین و صدور یک دستور به عقود وفا کنید، ای مومنین به عقود وفا کنید، نمی فرماید به یک عقد مشخصی که داشتیم وفا کنید، ما با شما چندین عقد داشتیم. اون عقدها را وفا کنید. یه توضیحی هم بعدش هست که این توضیح میتونه علت این موضوع باشه یا به شکلی توصیف این موضوع باشه که بیشتر میخوره که علت این موضوع باشه یعنی باید مطرح بشه که چرا که ما برای شما بَهِيمَةُ الْأَنْعَامِ [المائده 5: 1] را حلال کردیم، حالا با یک شرایطی. در آیه 1، دو بحث مطرح است، دو عنوان کلی، وفای به عقدها و موضوع حلال شدن بَهِيمَةُ الْأَنْعَامِ[المائده 5: 1] این دو عنوان کلی مطرح است.
موضوع آیه دوم سوره مائده: محدودیت ها، حرمت ها و باید ها و نباید های تقوایی در شریعت
در آیه دوم میفرماید يَأَيُّها الَّذِينَ ءَامَنُواْ، یک شریعتی از زمان رسالت رسول الله ص آغاز شد شریعتی نسبت به حلال ها و حرام ها. خدای متعال می فرماید که در واقع در این آیه این برداشت میشه که این شریعت که آغاز شد، این حلال ها و حرام ها که بیان شد برای شما، اینطور نبود که رسول الله ص بیایند و برای شما حلال ها و حرام ها را بیان کنند. از شما نسبت به ماجرایی عهدی می گرفتند عقدی می گرفتند و شریعت برای شما بیان می شد و حلال ها برای شما بیان می شد. از شما بارها عقد گرفته شد با شما پیمان بسته شد، بارها با شما پیمان بسته شد و حلال ها برای شما مطرح شد. حالا که حلال ها برای شما مطرح شده به اون پیمان هاتون وفادار باشید. داره تذکر میده میگه یه پیمانهایی با هم داشتیم من در ازای اون پیمانی که با شما می بستم یک کاری برای شما انجام می دادم، شما به این پیمان هاتون وفادار باشید. یک کارهایی برای شما انجام دادم. اون کارها چی هست؟ سه مرحله حلال ها برای شما بیان شد، غیر حلال ها برای شما بیان شد، حرام ها برای شما بیان شد. حلال ها برای شما بیان شد، غیر حلال ها برای شما بیان شد با عنوان لَا تُحِلُّواْ . حرام ها برای شما بیان شد. حلال ها در زمینه شریعت آنچه که شما می خورید بَهِيمَةُ الْأَنْعَامِ. یکسری دستورالعملهای مربوط به حلال های شریعت برای شما مطرح شد. یه سری نبایدها و دستورالعملهایی که باید یک سری مرزها را حفظ کنیم یکسری حرمتها را نگه داریم یکسری قاعده ها را حفظ کنیم از یکسری خط قرمزها عبور نکنیم، در آیه دوم این ها مطرح شد.يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تُحِلُّوا شَعائِرَ اللَّهِ وَ لاَ الشَّهْرَ الْحَرامَ وَ لاَ الْهَدْيَ وَ لاَ الْقَلائِدَ وَ لاَ آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرامَ يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنْ رَبِّهِمْ وَ رِضْوانا. بله در آیه دوم از یک سری محدودیت ها، حرمت ها یکسری اقداماتی که باید انجام بشه و یکسری اقداماتی که نباید انجام بشه صحبت میشه. این اقدامات ذیل تقوا است.
موضوع آیه سوم سوره مائده: بحث حرام های خوراکی
آیه اول حلال ها، حلال های شریعت، حلال های شریعت که چرا این حلال ها برای شما قرار داده شد؟ به خاطر عقود. از شما عقدی گرفته شده، از شما عقد هایی گرفته شده، حلالهای برای شما گذاشته شد. آیه دوم یکسری بایدها و نبایدها، یکسری حرمت ها ذیل بحث تقوا مطرح هست. آیه سوم یکسری بحث حرام هاست. اینها هم برای شما حرام است. آیه اول که عمده ترین حلال ها مطرح است حلال های در خوراکی هاست. آیه دوم کمتر مربوط به بحث خوراکی هاست. یکسری تقواها، رعایت تقوائیات در یکسری حدود و یکسری حرمت هاست. آیه سوم حرام ها در خوراکی هاست.
ورود به الیوم؛ دلیل حرمت ها و تقوائیات در شریعت
چرا این سه بحث مطرح است؟ چرا خداوند متعال این سه بحث رو، این سه موضوع رو اینجا مطرح میکنه؟ پله پله این شریعت ها و این دستورالعمل های تقوایی گذاشته شده که شما به این مرحله برسید، به چه مرحله ای ؟ به الیوم. به این مرحله الیوم. به اینکه شما بتوانید در الیوم به بهترین شکل ورود کنید. به خدایی ترین شکل در این الیوم ورود کنید. شما قراره آنجا ساخته بشید که به این الیوم ورود کنید. به این دوره به این روز به این مرحله ورود کنید و جالب اینجاست که اون مراحلی که این امت مراحلی که انسانها باید پرورش بشوند تا به این روز ورود کنند براشون این هدف تبیین شده. یعنی سردرگم نبودند. چرا؟ چون برای محتوای آن روز عقدها بسته شد. در قالب اون عقده ها محتوای اون روز اصلی ترین محتواهای آن دوره برای این افراد بیان شد. یعنی شما باید بدونی که چرا وارد شریعت هستی و چرا وارد این حرمت های تقوایی هستی. چرا شریعت؟ چرا حرمت های تقوایی؟ به خاطر آمادگی برای ورود به الیوم.
مسیر وفای به عقود در شریعت ، جهت ورود به " الیوم " است.
اگه ما وارد این الیوم بشیم سرافراز هستیم. وارد این الیوم بشیم پیروز هستیم. پیروزی ما در حدی است که يَئسَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِن دِينِكُمْ. کافران از این دینی که شما دارید مأیوس میشوند. دقت کنید از دین شما مأیوس می شوند، نه به این معنا که دین شما را قبول نمیکنند آنها که قبول نکرده بودند. از این دیدارای که شما دارید از این دینی که شما دارید نتیجه اش این میشه که اونها مأیوس می شوند. این آغاز شکست کافران است. کدوم دینداری؟ دینداری حلال ها و حرام ها؟ دینداری حرمت ها؟ هم آری، هم خیر. خیر به این معنا که دینداری حلال ها و حرام ها و دینداری حرمتهای تقوایی اگر جهت نداشته باشه اگر پلکان نباشه موجب مأیوس شدن کافران نیست. شما را به اون سرانجام نمیرسونه. دینداری شریعت، دینداری حلال ها و حرام ها و دینداری حرمتهای تقوایی باید در مسیر پلکان عقود به سوی محتوای الیوم باشه. محتوای اصلی اون مقصدِ. بله در نیمه دوم آیه 3 سوره مائده می فرماید که الْيَوْمَ يَئسَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِن دِينِكُمْ فَلَا تَخشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتمَْمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتىِ وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْاسْلَامَ دِينًا. این آیات قبل، از ابتدای سوره مائده تا الیوم به اینها مربوط هست. پلکان به سوی اونجاست. اونها مطرح شده که شما وارد الیوم بشید، که شما به بهترین شکل وارد الیوم بشید که الیوم برای شما محقق بشه و الّا ماجرای الیوم برای شما محقق نمیشه. شما از آن بهره ندارید. شما از اکمال دین بهره ندارید. شما از اتمام نعمت بهره ندارید. شما از اسلام مرضی بهره ندارید. همه تاریخ اسلام اینجا شکل گرفته. شما بخش زیادی از تاریخ اسلام را اینجا می بینید. رفتار قوم مسلمان، قوم به ظاهر مسلمان در این بخش های از آیات سوره مائده در همین آیات ابتدایی سوره مائده بیان شده به حلال پرداختند بدون توجه به عقود خدا.
دینداری کامل با وفای به عقود و مقدمات شریعت پس از ورود به غدیر خُم محقق می شود
این بحث ابتدای سوره مائده مقدمات ورود به عید غدیر هست مقدمات ورود به این الیوم است. چرا انسان ها چرا بسیاری از قوم از غدیر بازماندند، از ورود به محتوای غدیر بازماندند؟ به خاطر همین طی نکردن مقدماتی که در سوره مائده مطرح است. چرا ما نمی توانیم از غدیر بیشتر بهره ببریم؟ به خاطر اینکه همین مقدمات رو خوب و به درستی طی نمی کنیم. چگونه باید انسانها را وارد عید غدیر کرد، وارد فضای محتوای عید غدیر کرد؟ باید آنها را از این مقدمات عبور بدیم. باید این مراحل مقدماتی که اینجا در سوره مائده مطرح است اونها رو از آنجا عبور بدیم تا آنها به این مقدمات پایبند بشوند. الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتىِ وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْاسْلَامَ دِينًا. این کِی هست؟ میفرماید عید غدیر. عرض میکنیم دیگه کِی هست؟ روز ظهور امام علیه السلام. روز ظهور امام علیه السلام هم معادل روز غدیر هست. آیا انسان ها اون روز همراهی می کنند؟ نه لزوما اینطور نیست. چرا همراهی نمی کنند چه کار باید بکنند تا همراهی کنند؟ این مقدمات؟ اگر دین شما چه حلال ها و حرام ها و حرمت های تقوایی و یکسری باید ها و نباید های تقوایی ذیل عقود و در جهت محتوای الیوم، محتوای غدیر باشه، شما دینی دارید که هنوز کامل نیست ولی دینی دارید که برای کافران مایوس کننده است و خدای متعال بعد از اینکه شما به چنین دینی رسیدید دینی که مایوس کننده کافران هست، دین شما را کامل می کند به ولایت امیرالمومنین علیه السلام به ولایت و امامت اهل بیت علیهم السلام دین شما را کامل می کنه نعمت رو بر شما تمام میکنه. ما در دینی که قراره داشته باشیم به صورت کلی میتونیم عرض کنیم مثلا دو مرحله داریم، دینی که کامل نیست، دینی که کامل است. دینی که کامل نیست در جهت دین کامل ذیل عقود خدا. اگر شما چنین دینی را پیدا کنید در اون مرحله و بعد از اون خداوند متعال به واسطه همین دین شما کافران را مایوس میکنه و در مرحله بعد دین شما را کامل می کنه. دین شما ذیل عقود الی اهل بیت علیهم السلام دین مایوس کننده کافران خواهد شد و با ولایت و امامت اهل بیت علیهم السلام دین کامل خواهد شد. این آیات را از جمله عمل کنندگان به این مقدمات آیات شهدای ما هستند. یعنی کسانی که دشمنان از دین آنها مایوس شدند این گامها را پیش آمدند و انشاالله که اینطور هست که هست، خدای متعال دین آنها را کامل کرد و آنها با شهادت در آغوش اهل بیت علیهم السلام قرار گرفتند. این مسیری است که ما باید در دینداری طی کنیم.