بررسی آیه اصلی غدیر (67 مائده) و سیاق آن


بسم الله الرحمن الرحیم توکلت علی الله‌

بررسی آیه اصلی غدیر (67 مائده) و سیاق آن

بالا و پایین رفتن ها را به ولایت نسبت بدیم ، ولایت الله ، ولایت رسول ، ولایت «الذین آمنوا»

آیات 54 به بعد سوره ی مائده ؛ ‌

در این آیات، ولایت خدا و رفتار در قبال ولایت خدا پررنگ هست. در آیه ی 54 خداوند می فرماید که «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا» خطاب کیه ؟ مومنین «مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دينِهِ» کسی اگر از شما از دینش خارج بشه و رو برگردونه ، برگرده «فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبُّونَهُ» خدا به زودی یه قومی را میاره که خدا اونها را دوست داره و اونها هم خدا را دوست دارند «أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكافِرينَ» اونها نسبت به مومنین با خشوع رفتار میکنند و نسبت به کافرین با عزت ، در مقابل مومنین اونها سر پایین دارند ، سرشون پایین میاد و در مقابل کافرین شرس بالا میاد «يُجاهِدُونَ في‏ سَبيلِ اللَّهِ» در راه خدا جهاد میکنند «وَ لا يَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتيهِ مَنْ يَشاءُ» این فضل خداست ، این درجاتی هست که خدا افراد را بالا و پایین قرار میده و هر کی را که بخواهد این کار را میکنه «وَ اللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ» ، خب این ماجرا را شنیدید ؟ میگی بله ، میدونید کی و چه جوری این کار را میکنه ؟ با چه ابزاری این کار انجام میشه ؟ با ابزار ولایت . ‌

«إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ» ولی شما الله هست «وَ رَسُولُهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا» کدوم « الَّذينَ آمَنُوا» ؟ «الَّذينَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ» کسانی که اقامه صلاۀ میکنند و ایتاء زکات میکنند در حالی که راکع هم هستند .‌

بله! یه بار این موضوعات را ، بالا و پایین رفتن در جامعه مومنین را ، «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا» ، بالا و پایین رفتن ها را به ولایت نسبت بدیم ، ولایت الله ، ولایت رسول ، ولایت «الذین آمنوا» . عجیبه که ما این کار را نمیکنیم . ما میگیم ولایت اهل بیت (علیهم السلام)، ما میگیم عید غدیر عید ولایت ، خب عید غدیر حداقل یه برنامه بذاریم چهار تا موضوع را در جامعه ی مومنین و مسلمین را به ولایت نسبت بدیم . طبق این آیه ی قرآن، ولایت هست که داره این کار را میکنه ، ولی هست که داره این کار را میکنه . ‌

در ادامه می فرماد که: «وَ مَنْ يَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا» و کسی که ولایت الله را بپذیره ، یعنی بیاد تحت ولایت الله و رسول و الذین آمنوا ، خب کسی که بیاد این جا چی میشه ؟ در ادامه می فرماید «فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُون‏» اگه کسی بیاید تحت این ولایت و بپذیره این ولایت و این ماجرا را که « اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا» ولی هستند چی میشه ؟ خداوند این جا این را با یک لطافت و ظرافتی توضیح داده ، در ادامه می فرماید که؛ «فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُون» پس کسایی که این را بپذیرند میشند «حزب الله» و حزب الله بخاطر این ولایت غالب میشه . ‌

خب در ادامه خدا می فرماد که « يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا» ای کسایی که ایمان آوردید «لا تَتَّخِذُوا الَّذينَ اتَّخَذُوا دينَكُمْ هُزُواً وَ لَعِباً مِنَ الَّذينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ الْكُفَّارَ أَوْلِياءَ» کسانی که دین شما را به هزو و لعب ، بازی میگیرند ، کیای اینها ؟ از کسانی که « أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ» هستند ، یعنی یهودی ها ، نصاری و سایر ادیان که قبل از شما بودند ، کسانی که اهل این ادیان هستند دین شما را به هزو و لعب میگیرند ، اینها یه دسته و کفار و دسته ی دیگر را ، اینها را ولی نگیرید «و اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ» خب این جا اینها را ولی نگیرید یعنی چی ؟ یعنی این بالا و پایین شدنها و همه ی اینها را به اینها نسبت ندید ، هر چی که میشه نگید اسرائیلی ها ، هر چی میشه نگید آمریکایی ها ، نگید فلان فلان شده انگلیس داره این کار را میکنه . هر چی میشه نگید انگلیس، آمریکا، غرب و ... این کار را کردند ، اونها این توطئه را چیدند ، اونها این کار را میکنند ، یک بار هم به خدا نسبت بدید . جای خدا را کجا میبینید ؟ «و اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ» اگر شما مومن هستید . در این جا خداوند داره طعنه میزنه ، خدا داره میگه ولایت پیکش ، حزب الله شدن پیشکش «و اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ» اگر راست میگید و ایمان دارید ، این را به «الذین آمنوا» داره میگه . اگه راست میگید که ایمان دارید بابا « و اتَّقُوا اللَّهَ» تقوا داشته باشید ، تقوای خدا را رعایت کنید . « و اتَّقُوا اللَّهَ» ، چرا «و اتَّقُوا اللَّهَ» ؟ هر چیزی را به حیطه ی خدا راه ندید ، بابا! عالم را حیطه ی خدا بدونید ، این موضوعات را در حیطه ی خدا بدونید ، این اتفاقات را در حیطه ی خدا بدونید . موضوعاتی که در عالم انجام میشه را در حیطه ی خدا بدونید ، شما در حیطه ی خدا نمیدونید ، میگید که نه این که به خدا ربطی نداره ، اون فلانی این کار را کرد . خداوند به خاطر این تذکر میده « و اتَّقُوا اللَّهَ» . ‌

اگر این رفتار را نداشته باشید ، اگر این رفتار را اصلاح نکنید ، اگر درست به ولایت خدا نپردازید سرانجامتون کجاست ؟ میدونید به کجا میرسید ؟ به جایی میرسید که « وَ إِذا نادَيْتُمْ‏ إِلَى الصَّلاةِ» به جایی میرسید که وقتی ندا میدند به شما که بیایید بسوی نماز «اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِباً ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْقِلُون‏» ، چرا این جوری هست ؟ بخاطر این هست که اونها قومی هستند که تعقل نمیکنند . ‌

پس این جا میشه که «وَ إِذا نادَيْتُمْ‏ إِلَى الصَّلاةِ اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِباً» وقتی اونها را به نماز میخونید اون را به استهزاء و بازی میگیرند .‌

آیات قبلی آیه غدیر، تبیینی از رفتار اهل کتاب نسبت به «ما أُنْزِلَ إِلَيْک» مطرح هست.

در آیه ی 64 سوره ی مائده خداوند درباره ی رفتار یهود صحبت میکنه که یهودی ها باورشون و ایمانیاتشون چیه و در مجموع چه تبعاتی براشون حاکم میشه ؟ این که یهودیها باورشون این هست که «يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ» و آنچیز که این جا مربوط به بحث ماست این هست که «ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّك‏» خطاب به رسول الله (صلوات الله علیه) بر طغیان و کفر بسیاری از یهودیان اضافه میکنه و قطعا این کار را میکنه . ‌

در چند آیه ی قبل در آیه ی 59 می فرماد که «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ هَلْ تَنْقِمُونَ‏ مِنَّا» آیا شما می خواهید که ما را نکوهش کنید؟ آیا شما می خواهید که از ما انتقام بگیرید ؟ ما را مورد نقمت قرار بدید ؟ جز این هست که ما به الله و به آنچیز که بر ما و آن چیزی که قبل از اون نازل شده ایمان داریم . ‌

در ادامه، بحث ادامه پیدا میکنه تا بحث میرسه به به آیه ی 64 که خداوند می فرماید؛ این ماجرای «ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّك‏» قطعا بر طغیان و کفر بسیاری از اونها اضافه تر خواهد کرد ، اون جا اونها با این بحث «وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْک» اونها تو بحث « تَنْقِمُونَ‏ مِنَّا» هستند خداوند ماجرا را ادامه میده و میگه که این «ما أُنْزِلَ إِلَيْک» قطعا طغیان و کفر بسیاری از اونها را اضافه خواهد کرد ، بیشتر میشه . در ادامه در آیه ی 66 خداوند می فرماید که « وَ لَوْ أَنَّهُمْ» این موضوع به اهل کتاب بر میگرده «أَقامُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجيلَ» پس اهل کتاب اگه بیاند تورات و انجیل را اقامه کنند « وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ» و اون چیزی که بسوی اونها از جانب ربشون نازل شده «لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ» خداوند می فرماید که قطعا اونها از بالای سرشون و از زیر پاشون مورد رزق قرار میگیرند . «مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ» از اونها گروهی هستند که میانه رو هستند ، «وَ كَثيرٌ مِنْهُمْ ساءَ ما يَعْمَلُونَ» و اکثر اونها اون چیزی که انجام میدند عمل سوء هست . ‌

خب! ببینید توی فضایی که تبیین فضای ماجرای یهود و اهل کتاب نسبت به « ما أُنْزِلَ إِلَيْک» هست ، رفتاری که اونها بخاطر « ما أُنْزِلَ إِلَيْک» دارند «ـ تَنْقِمُونَ» . ادامه رفتار بخاطر « ما أُنْزِلَ إِلَيْک» و تبعاتی که « ما أُنْزِلَ إِلَيْک» بر اینها داره ، رفتار ناصحیحی که اونها در قبال « ما أُنْزِلَ إِلَيْک» دارند و به کجا میرسند ، این که طغیان و کفرشون زیاد میشه بخاطر « ما أُنْزِلَ إِلَيْک» و این که اگر به « ما أُنْزِلَ إِلَيْک» بها بدند خداوند اونها را مورد رزق قرار میده که اکثرشون این کار را نخواهند کرد . البته در پرانتز عرض کنیم که اون « وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ» هست . باید بررسی بشه که ارتباطش با « ما أُنْزِلَ إِلَيْک» چیه؟ اونجا خدا میتونست بگه که «وَ لَوْ أَنَّهُمْ أَقامُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْک مِنْ رَبِّک» اقامه کنند تورات و انجیل و آنچیزی که بر تو نازل شده . پس در آیه ی 66 می فرماید که اگر اونها یعنی اهل کتاب تورات و انجیل و آن چیز که براشون نازل شده بود از قبل را اقامه میکردند، اون چیزهایی که قبلا براشون نازل شده، خدا از بالای سر و از زیر پاشون بهشون رزق می داد . ‌

در این فضای از صحبت ، تبیینی از رفتار اهل کتاب نسبت به «ما أُنْزِلَ إِلَيْک»، این جاست که خداوند از رسول الله (صلوات الله علیه) می خواهد که «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ‏ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» این ماجرا کجا بوده ؟ در غدیر خم ، در بین کیا ؟ در بین جماعت مسلمین «وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ» این آیه به چه دلیل در بحث یهودی ها نیست و مربوط به اونها نیست ؟ خب یکی ممکنه که بگه که این آیه چون قبلش در مورد یهودی ها هست و بعدش هم در مورد اهل کتاب هست پس این آیه اصلا در مورد بحث ابلاغ « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» به یهودی ها هست ؟ خب اگر اینجوری بود این جا باید می فرماد که «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ‏ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنهم» اگر این آیه به اونها ارتباطی داشت باید گفته می شد « وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنهم» خدا تو را از اونها نگه میداره ، این جوری نمی فرماد « وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِن الناس» إِ ؟ تا الان بحث ناس این جا مطرح نبود ، این ناس به کی بر میگرده ؟ تو آیات قبل هر کجا که بحث اهل کتاب یا یهود بوده یا اهل کتاب کتاب و یهود اومده و یا با ضمیر «هم» به اونها ربط داده شده . مثلا « مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ وَ كَثيرٌ مِنْهُمْ ساءَ ما يَعْمَلُون‏» خب بجا بود اگر آیه ی 67 به یهودی ها و رفتار رسول الله در قبال یهودیان و اهل کتاب این جا گفته میشد که « وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنهم» لذا خداوند می فرماید که «وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِن الناس» . مخاطب «بَلِّغْ‏ ما أُنْزِلَ إِلَيْك‏» جماعتی که این رفتار قراره که اون جا انجام بشه، اهل کتاب نیست و یا فقط اهل کتاب نیست . دوباره بحث به اهل کتاب بر میگرده . ‌

پس ببینید! تو رفتار اهل کتاب چه در قبل و چه در بعد از آیه ی 67 خداوند رفتاری از رسول نمی خواهد که مثلا برو اون کارها را انجام بده و اینها ، نهایتش میگه اونها این جوری هستند . ‌

بله در آیه ی 68 هم خداوند می فرماید که «قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ لَسْتُمْ‏ عَلى‏ شَيْ‏ءٍ» ای اهل کتاب شما بر هیچی نیستید ، معناش میشه چی ؟ یعنی این که بر هیچ دینی نیستید ، هیچی از شما مورد پذیرش نیست «حَتَّى» تا این که «تُقيمُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ» تا این که شما تورات و انجیل و « ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ» را اقامه کنید اگر این کار را نکنید بر هیچی نیستید و در ادامه خداوند خطاب به رسول الله می فرماید که و قطعا به طغیان و کفر اکثر اونها « ما أُنْزِلَ إِلَيْك مِنْ رَبِّكْ» اون چیزی که از جانب رب بر تو نازل شده اضافه خواهد کرد . « فَلا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرين‏» پس برای قوم کافر ناراحت نباش . ‌

آیا در آیات 68 و آیه 66 اون بحث «وَ ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِم‏» و یا « وَ ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُم‏» همون «ما أُنْزِلَ إِلَيْك مِنْ رَبِّكْ» هست که به رسول الله نازل شده و یا با اون فرق داره ؟ ‌

در آیه ی 66 مائده،خداوند بین کتاب اهل کتاب ، بین کتاب رسولشون یعنی تورات و انجیل و« ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ » تفاوت قائل هست و می فرماید که اونها به این دو موضوع بها میدادند ، و اقامه می کردند برکت و رزق از بالای سر و زیر پاشون براشون می اومد . درون این بحث خداوند به رسول الله می فرماد که؛ رسول الله حالا «بَلِّغْ‏ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ». این ماجرا در غدیر خم هست .

پس ببینید! در آیات قبل و بعد از آیه ی 67 سوره ی مائده که از آیات محوری و محوری ترین آیه ی غدیر خم هست بحث «ما أُنْزِلَ إِلَيْك» یا بحث « ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ» بسیار پررنگ هست و یه بحث تعیین کننده هست هم در آیه ی 67 که در غدیر خم اتفاق می افته . خداوند وقتی که می خواهد بحث آیه ی 67 که بحث مربوط به غدیر خم هست این آیه ی را مطرح کنه این آیه را به لحاظ جایگاه کجا میذاره ، به لحاظ جای گذاری در آیات قرآن . این آیه را درون آیات مربوط به اهل کتاب میگذاره . خب در مورد چه بحثی از اهل کتاب ؟ در مورد بحثی محوری از اهل کتاب در خصوص « ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ» و «ما أُنْزِلَ إِلَيْك» ، رفتار اونها در قبال این موضوع . جایگاه «ما أُنْزِلَ إِلَيْك» برای اونها ، جایگاه « ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ» برای اونها . اگر به «« ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِم» می پرداختند چی میشد ؟ اگر کتابشون را اقامه می کردند «وَ لَوْ أَنَّهُمْ أَقامُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجيلَ» تورات چیه ؟ کتابشون ، انجیل چیه ؟ کتابشون ، خب تورات کتاب کیه ؟ یهودی های از اهل کتاب ، انجیل کتاب کیه ؟ نصرانی های از اهل کتاب . آیا نصرانی های از اهل کتاب باید تورات را هم اقامه کنند ؟ نه ! مگه ما به عنوان مسلمانها الان دعوت شدیم که تورات و انجیل و تمام کتب انبیا را اقامه کنیم که نصرانی ها دعوت شده باشند که تورات را اقامه کنند ؟ آیا همه ی اهل کتاب که یهودی ها و نصرانی ها هستند باید تورات و انجیل را همشون اقامه کنند ؟ نه ! یهودی ها باید تورات را اقامه کنند و نصرانی ها انجیل را اقامه کنند به همون دلیلی که ما مسلمانها در هیچ جایی دعوت نشدیم که تورات و انجیل و همه ی کتب انبیا را اقامه کنیم ، ما دعوت شدیم که کتاب رسول خودمون را اقامه کنیم . ‌

آیه ی قبل 66 بر می گرده به اهل کتاب . خب «وَ لَوْ أَنَّهُمْ» یعنی اهل کتاب ، اقامه کنند تورات و انجیل را ، همشون هر دوتا کتاب را اقامه کنند ؟ نه یهودی ها تورات را اقامه کنند و نصرانی ها انجیل را اقامه کنند و اقامه کنند هر کدوم از اینها «ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِم‏» و اون چیزی که رب براشون نازل کرده . پس اقامه کنند کتابشون و اون چیزی که رب براشون نازل کرده را ، ثمرش چی میشه ؟ «لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِم‏» رزق از زیر پا و بالای سرشون براشون نازل میشد . ‌

داخل پرانتز عرض کنیم : امیر المومنین می فرماد که اگر این ها در غدیر درست رفتار می کردند رزق از زیر پا و بالای سرشون نازل میشد ، اگر مسلمانان در روز غدیر درست رفتار میکردند رزق از بالای سر و زیر پاشون براشون نازل میشد . اگر به استناد این روایت و این مطلب از امیر المومنین (علیه السلام) نگاه کنیم یعنی اونها چکار میکردند که این اتفاق بیفته ؟ مسلمانها در قبال کتاب که بدنبال رفتار هستند و با کتاب که مشکلی نداشتند ، با قرآن ، پس با چی مشکل داشتند ؟ «ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِم مِنْ رَبِّهِم‏» ، اگر اونها ««ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ » را هم اقامه میکردند ، یعنی مسلمانها می اومدند پای اقامه ی قرآن . شما به جای تورات و انجیل برای مسلمانهای بذارید قرآن ، اگر مسلمانها می اومدند پای اقامه ی قرآن و « ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِم‏» اون موقع «لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِم‏» . الان طبق آیه ی 66 و ارتباطش با مسلمین مفاهیم زیادی مشخص می شود. اونجا در آیه ی 66 خداوند بین کتاب اهل کتاب ، بین کتاب رسولشون یعنی تورات و انجیل و« ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ » تفاوت قائل هست و می فرماید که اونها به این دو موضوع بها میدادند ، برای یهودی ها تورات و « ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِم‏» برای نصرانی ها انجیل و « ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِم‏» . اگر به این بها میدادند و اقامه می کردند برکت و رزق از بالای سر و زیر پاشون براشون می اومد . توی این بحث خداوند به رسول الله می فرماد که رسول الله حالا «بَلِّغْ‏ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ». این ماجرا در غدیر خم هست . ‌

مصداق «ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ» قطعاً قرآن نیست، به استنادات بسیار از جمله این که بسیاری از آیات قرآن قبل از ماجرای غدیر نازل شده و مردم بر اساس همان آیات اعمال انجام داده و حج تمتع رفته اند.

در آیه ی 68 می فرماد که «قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ» بگو ای اهل کتاب «لَسْتُمْ عَلى‏ شَيْ‏ءٍ» شما بر چیزی نیستید «حَتَّى» تا این که «تُقيمُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ»تا این که شما بیایید اقامه کنید تورات و انجیل و آنچیز که بسوی شما از جانب ربّتون نازل شده ، بعد در ادامه می فرماد « وَ لَيَزيدَنَّ كَثيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْياناً وَ كُفْراً » خب چه ضرورتی داشت که این جا بگه که « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ »؟ خب این جا می فرماد که « وَ لَيَزيدَنَّ كَثيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِم» ، یا اون در اون اول بفرماد «ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ» یا این جا در پایان بفرماد «ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِم» ؛ چرا بلافاصله بین این دو تفاوت قائل میشه ؟ می خواد بگه که ای اهل کتاب شما بر چیزی نیستید تا این که اقامه کنید تورات برای یهودی ها و انجیل برای نصرانی ها و « وَ ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُم‏» ، خب در ادامه می فرماد و (حالا خطاب به رسول الله) قطعا آن چیز که بر تو نازل شده باعث طغیان و کفر اونها میشه.(چرا خداوند این جوری نمیگه : قطعا آنچیز که بر اونها نازل شده باعث طغیان و کفر اونها میشه؟) آیا این قرآن هست ؟ یک دلیل در ظاهر این که در آیه ی 66 ارتباطی بین « ما أُنْزِلَ‏ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِم‏» و بحث « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ» وجود نداره ، شما در آیه ی 66 این ارتباط را نمبینید ، یعنی این ارتباطی با آن چیزی که بر رسول الله نازل شده داشته باشه . استدلال بعد در بحث استدلال آیه ی 68 که مطرح شد ، استدلال بعدی آیه ی 67 هست ، این « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ» در آیه ی 67 چیه ؟ قرآن هست ؟ هیچ قولی بر این که این قرآن هست وجود نداره ، این که این، کتاب قرآن هست . اگر قولی وجود داشته باشه این هست که این آیه ی قرآن را مثلا این موضوع قرآنی را که خدا به تو وحی کرده در مورد ولایت و خلافت این را ابلاغ کن ، در بحث های تاریخی و روایی و بحث های اقوالی که وجود داره این هست ، این جا این نیست که قرآن را ابلاغ کن . رسول الله در حجۀ الوداع تقریبا زمانی است که تقریبا همه ی آیات قرآن نازل شده ، ما بعد از حجۀ الوداع آیات بسیار اندکی داریم که نازل شده ، اونجا خداوند به رسول الله (ص) می گه که قرآن را ابلاغ کن، به کی ؟ به مسلمین ، مسلمینی که اومدند بر اساس همین قرآن حج تمتع به جا آوردند ؟ چی را ابلاغ کن ؟ « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» قرآن هست ؟ شما نمیگید در آیه ی 67 که « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» قرآن هست . این « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» هر چی که هست همون « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» آیه ی 68 هست « وَ لَيَزيدَنَّ كَثيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْياناً وَ كُفْراً » اون « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» همین هست ، اون جا ابلاغ اون « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» به مسلمین و این جا اثر « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» در طغیان و کفر اهل کتاب . پس ببینید با توجه به این استنادات، بعید هست که « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» این جا قرآن باشه . خب حالا که « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» قرآن نیست « ما أُنْزِلَ إِلَيْكم» یا « ما أُنْزِلَ إِلَيْهم» قرآن هست ؟ نه اون هم قرآن نیست ، اون هرچی هست باید یه ارتباطی با این « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» داشته باشه ، این نیست ولی یه ارتباطی با این داشته باشه ، و هیچ دلیل برای قرآن بودن اون نداریم ، ما دلیلمون اگر میخواستیم دلیلی بیاریم برای این که « ما أُنْزِلَ إِلَيْهم» قرآن هست موقعی بود که بگیم« ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» قرآن هست و بعد بگیم که اون به این مربوط هست . ولی این جا « ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ» به این دلایلی که عرض شد بعید هست که قرآن باشه . ‌

مطالب مرتبط
تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به بالقرآن است