آیا وارد مقوله نماز شده ایم یا از بیرون نگاه می کنیم؟
بله ما بایستی در تحقیقات نماز، تقوا را رعایت کنیم ، کلا تقوا را رعایت کنیم در قرآن ، الان که در بحث نماز هستیم، در بحث نماز . یعنی خدایی نکرده یه جوری نشه که این توهم را داشته باشیم که در نماز هستیم . ممکنه که چهار تا بحث قشنگ بشنویم ولی آیا در میدان نماز وارد شدیم ؟ آیا در خانه ی نماز راه داریم ؟ آیا در عالم نماز راه داریم ؟ یا مثل کسی هستیم که دور این خونه دور زدیم ، بهش میگیم که شما وارد خونه شدی ؟ میگه که بله بله من دو بار دورش چرخیدم ، هنوز تو خونه نرفتی ، از دور میتونی بگی که این خونه فقط فکر میکنم که دو تا پنجره داره . این خونه این قدر ارتفاع داره که تو حتی طبقات بالاش را نمیبینی تا بتونی که پنجره هاش را بشماری ، و حتی نمی تونی که طبقاتش را بشماری ، کسی میتونه بشماره که وارد خونه بشه و بره آسانسورش را پیدا کنه و سوار آسانسور بشه ، دکمه ها ی به سمت بالا را بزنه و بره طبقه ی صدم ، بره پشت بوم خونه و بگه که این خونه صد طبقه داره ، اونی که اون پایینه نمی تونه صد تا طبقه را بشماره .
حالا ما باید احتیاط کنیم . مثلا تو بحث نماز بایستی بدونیم که واقعا اصول و چهار چوب چیه ، راه چیه ؟ باب ورود به نماز چیه ؟
شاید شما بگی که خب خیلی توی این زمینه ها صحبت شده ، عرضم این هست که هر چی صحبت شده کنار، یه بار دیگه باید بررسی کنیم . چرا ؟ چون نماز خیلی بزرگه . این طوری نیست که خب یه بار نشستیم و دو تا جلسه داشتیم و چهار تا حرف زدیم و الان دیگه به بحث اشراف داریم . نه ! ما فاصلمون از بحث خیلی زیاد هست .
کسی که در میدان نماز هست، قضا شدن یک نماز برای او بسیار سنگین است
(یه مثال عرض کنم) ؛ شما نمازت قضا میشه ، چقدر عذاب وجدان میگیری ؟ چقدر این ماجرا برات سنگین هست ؟ اونی که توی خونه هست مثل این هست دو سال زحمت کشیده و رفته طبقه ی نود حالا یکدفعه او را میارند و میگذارند طبقه ی دو . چه حسی داره ؟ اونی که توی خونه نیست از دور داره طبقه ی نود را نگاه میکنه ، از دور داره طبقه ی دو را هم نگاه میکنه . حس بالا و پایینی براش خیلی مطرح نیست ، حس سقوط و صعود براش مطرح نیست ، اونی که اون داخل زحمت کشیده دو سال بالا رفته ورش میدارند و میارند پنجاه طبقه ، صد طبقه پایین تر قرارش میدند اون براش خیلی سنگین هست .
مثلا فلان کسی میاد پیش امام صادق (علیه السلام) استخاره میکنه که برم فلان مسافرت ؟ امام صادق (علیه السلام) بهش میگه که نرو ، برای یه مسافرت تجاری ، میره و میاد میگه که کلی هم سود کردم ، کلی سود کردم ، کلی منفعت کردم ، اصلا سرشار از سود بوده این کار ، خیلی هم خوش گذشت و خیلی هم با صفا بود مسافرت و فلان . امام (علیه السلام) میگه که یادت میاد که اون روز نماز صبح تو قضا شد ؟ اگه همه ی دنیا را به من بدند با یک نماز صبح عوض نمیکنم .
خب من چقدر این حس را دارم ؟ فرق امام (علیه السلام) با اون فرد چیه ؟ اون فرد در حاشیه های نماز حرکت میکنه ، وارد میدان نماز نشده ، تو حاشیه ها داره حرکت میکنه ، از دور داه نگاه میکنه ، حالا براش فرق نداره بالا پایین ، تفاوت بالا پایین یه سر تکون دادن هست که به بالا نگاه کنه یا به پایین نگاه کنه ، برای اون اینه ، برای امام (علیه السلام) رفتن به سما طبقات درجات بالا نماز هست ، یا پایین آمدن هست .
ما بایستی به معارف، از منظر عمل نگاه کنیم
بله ما بایستی به معارف، از نگاه عمل نگاه کنیم از دید عمل بهش نگاه کنیم .
فلانی چقدر به نماز درست پرداختی؟ در معارف، در تحقیقات ؟ همون قدری که وارد شدی ، همون قدری که در عمل درست بهش پرداختی . اصلا اگه دنبال این هستیم که خداوند از این به بعد برای ما عمل درست قرار بده ، علم صحیح قرار بده ، علم خدایی قرار بده نسبت به موضوعات، باید به موضوعات عمل کنیم . «من عمل بما علم علمه الله ما لا یعلم» . این چیه ؟ این گاهی اوقات شرط هست . شما میتونی این را با لحن شرط بخونی . اگه کسی عمل کنه به اون چیزی که میدونه خدا اون چیزی را یاد میده که نمیدونه . خدا یاد میده یعنی چی ؟ یعنی علم خدایی و الا اگه عمل نکنه آیا باز هم میتونه بره و علم یاد بگیره ؟ علم یاد میگیره ولی علم غیر خدایی ، علمی که روش خیلی نمیتونه اتکا کنه .
ما وقتی که از نماز حرف میزنیم باید درک کرده باشیم . وقتی که میشینیم و از معارف نماز حرف میزنیم باید تک تک اجزای وجودمون از اون موضوعی که در مورد نماز مطرح میشه حرف بزنه .
ببین من خودم را عرض میکنم که این جوری نیستم .
امام (رحمت الله علیه) می فرماد که من شهادت میدم که در کل عمرم (در دوران کهولتش این را می فرماد) دو رکعت نماز برای خدا اقامه نکردم . من بالاترم یا امام (رحمت الله علیه) ؟ من با تقوا تر بودم یا امام (رحمت الله علیه) ؟ من جوانیم را به علم خدایی به کسب علوم خدایی سپری کردم یا امام (رحمت الله علیه) ؟ من به تقوای خدا مشتاق تر بودم یا امام (رحمت الله علیه) ؟ خب ایشون ! در عین حال ایشون این مطلب را می فرماد . نکنه برم مصداق اون آیه قرار بگیرم که میگه که بعضی ها خودشون فکر میکنند که اعمالشون بدرد میخوره .
بله این را باید مواظبت کنیم ، یعنی احتیاط ، تقوا ، ورع .