یکی از موضوعات بسیار مطرح در غدیر، معرفی امیرالمومنین علیه السلام به ولایت هست
1393/07/21
بسم الله الرحمن الرحیم توکلت علی الله
یکی از موضوعات بسیار مطرح در غدیر، معرفی امیرالمومنین علیه السلام به ولایت هست
با توجه به سیاق آیه غدیر و رفتار رسول الله ص، در بحث غدیر خم یکی از موضوعات بسیار مطرح، معرفی امیرالمومنین علیه السلام به ولایت هست، اینکه سید ما رسول الله علیه میفرماید که؛« مَن کُنتُ مولاهُ» هرکسی که من مولای او هستم« فَهذَا علِیٌ مَولَاهُ» این علی مولای اوست.
در بحث غدیر خم یکی از موضوعات بسیار مطرح، معرفی امیرالمومنین علیه السلام به ولایت هست، اینکه سید ما رسول الله علیه میفرماید که؛« مَن کُنتُ مولاهُ» هرکسی که من مولای او هستم« فَهذَا علِیٌ مَولَاهُ» این علی مولای اوست.
شما این بحث رو بیارید ذیل آیات 54 به بعد سوره ی مائده. از 54 این آیات رو ببینید تا آیه67 و چند آیه ی بعدش. از آیه ی 54 به بعد خداوند یک بحثی باز میکنه با عنوان ولایت؛ « ولایت الله، رسول و الذین آمنوا» .
« والذین آمنوا» ای که اهل اقامه نماز هستند" وایتاء زکات" « و هم راکعون» . « وهم راکعون» به چی برمیگرده؟ به نماز. پس" ایتاء زکات درون فضای نماز" . اگر ایتاء زکاتی دارند درون نماز هست.
قیمت« يُقيمُونَ الصَّلاةَ» و اقامه ی نماز اینجا مشخص هست، شاخصه ی اصلی اون« الَّذينَ آمَنُوا» اقامه ی نماز هست.
پس خداوند اینجا بحث ولایت رو باز میکنه، ولایت" الله، رسول و الذین امنوا" با شاخصه ی اصلی اقامه نماز و درون فضای نماز« ایتاء زکات» . اگر بیاییم در این میدان، اگر بیاییم در این ولایت غرق بشیم« حزب الله» تشکیل میشه. اگر بیاییم در این میدان، نه اینکه حزب الله تشکیل میشه بلکه حزب الله غالب میشه. پس ولی حزب الله کی هست؟ تحت ولایت کی هستند؟ الله. و چون تحت ولایت الله هستند غالب میشن.
خب ای کسانی که ایمان آوردید! کسانی از« اوتوا الکتاب» که دین شما رو به استهزاء و بازی میگیرن و نیز کفار رو ولی خودتون نگیرید، تقوا پیشه کنید اگر ایمان دارید.
« وَ إِذَا نَادَيْتُمْ» هم اون افراد از اوتوا الکتاب و هم کفار رو( یعنی این اولیائی که شما میگیرید و خداوند در آیه 57 توصیه کرده که اونها رو ولی نگیرید) وقتی ندا میزنید به سوی نماز« اِتخَّذُوهَا هُزُوًا وَ لَعِبًا» . چرا خداوند اینجا این رو میفرماید؟ چون میفرماید که ولی شما باید اهل اقامه نماز باشه.
در آیه58 میگه اینهایی که شما ولی گرفتید وقتی اذان میگید، ندا میزنید، دعوتشون میکنید به سوی نماز، اونها نماز رو به استهزاء و بازی میگیرند.
یعنی داره ویژگی های ولی رو میگه؛ در آیه 55 ویژگی های ولی خدایی« الله، رسول، و الذین آمنوا» ای که اقامه ی نماز درونش پررنگ هست رو معرفی میکنه، و در آیه ی 57 میگه که اگر« الَّذِينَ اتخَّذُواْ دِينَكمُ هُزُوًا وَ لَعِبًا مِّنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكمُ وَ الْكُفَّارَ» رو ولی بگیرید اقامه نماز در این ها پررنگ نیست، نماز برای اینها قیمت نداره،.
پس از این جا به بعد« يَأَيهُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ الَّذِينَ اتخَّذُواْ دِينَكمُ هُزُوًا وَ لَعِبًا مِّنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكمُ وَ الْكُفَّارَ أَوْلِيَاءَ» خطاب آیه مومنین هستند و میفرماید این دو دسته افراد رو ولی خودتون نگیرید، این به چه دوره ای برمیگرده؟ آیه به دوره ی رسول الله؟ نه! آیه میفرماید که بعد از رسول الله اینها رو ولی خودتون نگیرید. چرا ؟ چون وقتی خداوند میخواد ویژگی این اولیاء رو مطرح کنه با برخورد اونها با نماز مطرح میکنه، در دو آیه قبل خداوند میفرماید که« إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ» بعد از رسول که میخواد ویژگی ولی رو مطرح کنه با نماز مطرح میکنه.
پس اینجا خطاب به کسانی که ایمان آوردید نیست، اینها ایمان آوردند، ایمان آوردن در دوره ی رسول الله هست، خب در دوره ی رسول الله ایمان آوردند که نمیرن یکی دیگه رو ولی خودشون بگیرن چون در دوره ی رسول الله هستند، حداقل در ظاهر اینکار رو نمیکنند، در این جا خطاب به بعد از رسول الله هست، باید آیه رو اینجوری خواند« ای کسانی که ایمان آوردید، نکنه برید" اوتوا الکتابی" که دین شما رو به استهزاء و بازی میگیرن و" کفار" رو ولی خودتون بگیرید» .
پرسیده میشه چرا؟ چرا اینها رو ولی خودمون نگیریم؟
خداوند پاسخ میده: " من که قبلا به شما گفته بودم برای« ولی» شما، اقامه نماز پررنگ هست اما برای اینها نماز پررنگ نیست.
چرا در آیه58 ویژگی اون اولیاء نسبت به نماز رو توضیح داده و گفته که اونها نماز رو به استهزاء و بازی میگیرن؟ چون در دو آیه قبل ویژگی« ولی خدایی» رو نسبت به نماز گفته، پس اینجا معادل و مقابل ولی خدا بعد از رسول هست که در آیه55 مطرح شده.
ببینید خداوند در اینجا مقدمه سازی کرده، تذکر داده که حواستون باش، یک موقعی نرید یه کسانی رو ولی خودتون بگیرید که نماز براشون قیمت نداره( شاخصه شون قیمت نداشتن نماز برای اونهاست)
داخل پرانتز عرض کنیم: ( در آیه55داریم« إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ» الله ولی شماست« وَ رَسُولُهُ» ورسول الله ولی شماست« وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَ هُمْ رَاكِعُونَ» و الذین آمنوا ای که ویژگی گفته شده رو دارند ولی شما هستند. در آیه57 بحث اتخاذ چه کسی بعنوان ولی مطرح هست، آیه57 رو ذیل آیه56 معنا کنید، یعنی ادامه ی آیه 56 هست که میفرماید« وَ مَن يَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ» کسی که او رو بعنوان ولی میگیره، کسی که" الله و رسول و الذین آمنوا" رو بعنوان ولی میگیره. خب یه کسانی هم هستند که اونها رو بعنوان ولی نمیگیرن، این مورد در آیه57 مطرح هست. یعنی موضوع این نیست که اونها ولی هستند یا نه، بلکه موضوع اینه که شما چه کار میکنید؟ موضوع این هست که دیگران چه کار میکنند؟ در آیه ی 56 میفرماید« حزب الله» اونها رو بعنوان ولی میگیرن، میرن تحت ولایت اونها، غیر اون یه کسانی هستند میرن دیگرانی رو ولی میگیرن .
در آیات 57و58اینکه عرض میشه بعد از رسول الله، منظور از" بعد" در مفهوم زمان مطرح نیست بلکه منظور این هست که" الله و رسولش" و دیگه چه کسی رو ولی خودتون بگیرید. خداوند در آیه55 میفرماید که« الَّذِينَ ءَامَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَ هُمْ رَاكِعُون» رو ولی خودتون بگیرید و برید تحت ولایت اونها، در آیه57 میفرماید که حواستون باشه، چنین افرادی رو ولی خودتون نگیرید.چه افرادی رو؟ « الَّذِينَ اتخَّذُواْ دِينَكمُ هُزُوًا وَ لَعِبًا مِّنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكمُ وَ الْكُفَّارَ» رو.
خب یعنی اینکه الله و رسول رو ولی خودتون گرفتید، باشه، بعد رسول الله چه کسی رو ولی خودتون میگیرید؟ الله و رسول و چه کسی رو ولی خودتون میگیرید؟ حواستون باشه « الَّذِينَ اتخَّذُواْ دِينَكمُ هُزُوًا وَ لَعِبًا مِّنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكمُ وَ الْكُفَّارَ» رو نگیرید. پس بعضی ها هستند که اینها رو میگیرن؛ « ذَالِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَعْقِلُون» اون بخاطر این هست که اوها قومی هستند که عقل ندارند.
میفرماید« ذلک» خداوند در بحث« ذَالِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَعْقِلُون» اینجا پیشگویی میکنه، اینجا میگه این ماجرا اتفاق می افته، بخاطر اینکه اینها قومی هستند که تعقل نمیکنند. یکی از دلایلش چیه؟ اینکه اگر« ذَالِكَ بِأَنَّهُمْ» بخاطر اینکه واژه ی« آنها» اگر بخواد به بحث« اتخََّذُوهَا هُزُوًا وَ لَعِبًا» برگرده یعنی باید برگرده به اون اولیاء ( اولیاء مطرح در آیه57)یعنی برگرده به« مِّنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكمُ وَ الْكُفَّارَ» . خب بعضی از کسانی که بهشون کتاب دادیم قبل از شما و کفار، اینها رو خدا بعنوان یک قوم نمیتونه یاد کنه، اینها یک قوم نیستند پس احتمالا اینجا پیش بینی میشه« ذَالِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَعْقِلُون» احتمالا این پیش بینی هست که اونها قومی هستند که تعقل نمیکنند و اینکار رو انجام میدن.
خب در این فضا حالا ای رسول الله یک سری موضوعات رو توضیح بده،نیاز هست که یک سری معارف، یکسری مقولات مطرح بشه. همه با این مقولات آشنا بشن پس بیا خطاب به اهل کتاب برخی موضوعات رو مطرح کنیم و یا بعضی از موضوعات با اهل کتاب مطرح بشه. پس« قُلْ يَأَهْلَ الْكِتَابِ» بگو ای اهل کتاب« هَلْ تَنقِمُونَ مِنَّا إِلَّا أَنْ ءَامَنَّا بِاللَّهِ وَ مَا أُنزِلَ إِلَيْنَا وَ مَا أُنزِلَ مِن قَبْلُ وَ أَنَّ أَكْثرَكمُ فَاسِقُونَ(59)»
