در بحث سوره کوثر خداوند خطاب به رسول الله صلوات الله علیه و آله میفرماید که ما به شما کوثر رو عطا کردیم. کوثر یک ماجرای بزرگ هست، این ماجرای بزرگ با عنوان کوثر رو به شما عطا کردیم. اولاً « ما » عطا کردیم دوما « فقط به شما » عطا کردیم. این کوثر در دست شما هست، شما میتونی از کوثر بهره بگیرید، شما میتونی از کوثر استفاده کنید، کاملا در اختیار شما هست.
صلاۀ و نحر دو رفتار برای بهره بردن از کوثر
برای بهره بردن از کوثر دو رفتار مطرح هست؛ « صلاۀ و نَحر ». چرا این دو رفتار باید دنبال بشه؟ چرا باید این دو رفتار باشه؟ شما در پاسخ میفرمایید که بخاطر بهره بردن از کوثر.
عدم بهره از کوثر مساوی است با ابتر بودن
اگر بهره برده نشه چی میشه؟ مقابلش چی هست؟ « ابتر » بودن. شما نمیتونی مسیر رو ادامه بدی. بعنوان مثال شما فرض کنید که یک جایی موقعیت جنّۀ گونه هست و میخواهید به اونجا حرکت کنید، نمیتونید، مسیر پیش روی شما قطع شده، شما نمیتونی حرکت کنید. از یک جایی به بعد راه برای شما وجود نداره، سبیل برای شما وجود نداره. شما نمیتونی به اون سمت بری، حتی ممکن هست ببینی ولی نمیتونی بری، راهی نیست که بری. باید به سراغ کوثر رفت. بعضی ها به سراغ کوثر هم نمیتوانند که بروند چون راهی برای اونها نیست. خیلی ها از کوثر نمیتوانند که بهره ببرند چون راهی برای اونها نیست و باید یک فضایی ایجاد بشه برای اینکه انسانها بتوانند از کوثر بهره ببرند، کوثر یک فضای اختصاصی برای رسول الله صلوات علیه و آله هست؛« إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ » ما به شما کوثر رو دادیم، برای فرد دیگری نیست، به فرد دیگری کوثر ندادیم، یک چیزی بود فقط برای « ما » و ما اون رو « فقط به شما » دادیم، در اختیار شما هست، یک جوری به شما دادیمش که شما هم میتونید اثر بگیرید و هم میتونید با اون اثر بگذارید.
نحر و صلاۀ در کنارش حدّی از رفتار است که نتیجه‌اش بهره از کوثر می‌باشد
خب باید در قبال « کوثر » چه کرد؟ تکلیف بقیه چی میشه؟ بقیه باید چگونه استفاده ببرند؟ چه جوری باید به سراغ کوثر بیایند؟ چه جوری باید از کوثر بهره ببرند؟ کوثر هم اثرش در دنیا هست و هم تا خیلی جلوتر ها هست، چگونه باید از کوثر استفاده ببرند؟ « فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَ انحَْرْ». دو ماجرا، مسیر« صلاۀ »، مسیر« وَ انحَْرْ ». در صلاۀ چقدر آدم ها توفیق پیدا میکنند؟جالب هست که در اینجا هم دو تا بازو مطرح هست، « نماز و نَحَر، صلاۀ و نَحر». یک جایی مطرح هست که" ای رسول بر اونها نماز بخوان، برای اونها نماز بخوان و از اموال اونها صدقه بگیر که اونها تزکیه بشوند. یک سطح از نماز رسول الله برای اونها، ثمره ی یک سطح از فضای نماز رسول الله صلوات الله علیه وآله برای اونها و در کنارش صدقه گرفتن از اموال اونها میشه تزکیه ی اونها میشه. ثمره ی کوثر چه خواهد شد؟ یک موقعی ممکن هست که شما مطرح کنید ثمره ی کوثر میشه تزکیه کردن، تطهیر کردن، پاک کردن. عرض میکنیم این سطح در اون سطح از نماز که هم جوارش صدقه هست انجام میشه، این نتیجه در اون سطح که نماز و صدقه در کنار هم هستند انجام میشه. ثمرات کوثر از این خیلی بالاتر هست، ثمرات کوثر از تطهیر و تزکیه خیلی بالاتر هست. رفتار برای تزکیه( با هر واسطه ای که قرار هست تزکیه بشه، و به هر صحنه ای که قرار هست اون فرد کشیده بشه و قرار داده بشه که تزکیه بشه ) رفتار برای انجام اون صحنه و برای کشاندن اون فرد به اون صحنه« نماز و صدقه » هست. اگر« وَ انحَْرْ » رو در معنای صدقه بکار ببریم آن وقت اینجا از آثار کوثر تزکیه و تطهیر هست. اگر حد« وَ انحَْرْ » صدقه باشه. آیا ممکن هست که این معنا درونش باشه؟ ممکن هست باشه ولی میشه یکی از درجات معنا و لزوما همه ی معنا نیست. آیا ممکن هست انفاق درونش باشه؟ ممکن هست باشه ولی همه ی معنا نیست. یک موقعی در بحث« وَ انحَْرْ » قربانی کردن داری، انفاق به وسیله ی قربانی دارید. ممکن هست که شما انفاقی به شکل قربانی انجام بدید و بر اساس اون تطهیر و تزکیه بشید. این هم میتونه درجه ای از معنا« وَ انحَْرْ » باشه ولی آیا همه ی« وَ انحَْرْ » هست؟ اینطور نیست. بله در ازای بهره بردن از کوثر یک رفتار مطرح هست« صلاۀ و نَحر ». در این مسیر« صلاۀ و نَحر » تزکیه مطرح هست، تطهیر مطرح هست، درجاتی از صدقه مطرح هست، درجاتی از انفاق مطرح هست ولی همه ی ماجرا این نیست. آیا معنای« نَحر » به معنای قربانی هست؟ خب این معنا در قرآن وجود داره، خداوند میتوانست بفرماید:" قربانی بدید ". آیا به معنای انفاق هست؟ این معنا هم در قرآن وجود داره، آیا به معنای این هست که شما یک مثلا گوسفند رو قربانی کنید؟ یا بزرگتر یک شتر رو قربانی کنید. چرا گاهی اوقات در تفاسیر یا در جاهایی مطرح هست که قربانی کردن شتر مورد نظر هست. از جهت لغوی بخشی از این معنا درست هست ولی یک جهت هست. چون قربانی کردن عموما به گوسفند برمیگرده، شتر مطرح شده برای اینکه وجه بزرگی اش مطرح باشه؛ قربانی بزرگتر.
نماز ابزاری برای بهره بردن از کوثر، ابزاری که شامل همه انسانها نمی‌گردد
بله این ماجرای کوثر با دو بازو بهره خواهد رساند« بازوی صلاۀ و بازوی نَحر ». در هر دوی این بازو ها یک فاعل و اعمال کننده ی این ماجرا و این بازو ها هست، یک سری مصادیق هست و یک سری بهره برندگان وجود دارند. یک سری کسانی هستند که میآیند در فضای صلاۀ که از صلاۀ بهره ببرند، فاعل و إعمال کننده ی اصلی صلاۀ رسول الله صلوات الله علیه و آله در قالب مصداق های مختلف هستند و یک سری افراد هم میآیند که از این فضای صلاۀ بهره مند بشوند، میشوند اقامه کنندگان نماز. به روش های مختلف از فضای این صلاۀ بهره مند میشوند، با اقامه ی صلاۀ، با بحث ایمان. برخی مومنین از صلاۀ رسول الله بهره مند میشوند چرا که خداوند میفرماید« الأحزاب : 43 هُوَ الَّذي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَ مَلائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ كانَ بِالْمُؤْمِنينَ رَحيماً »خداوند از سر رحیمیت بر این مومنین صلاۀ جریان میده و اینها ازفضای صلاۀ بهره مند میشوند ولی کُلّاً شما بحث صلاۀ رو که دنبال میکنی بهره بردن از صلاۀ خیلی ارتفاع داره. در پائین ترین درجه ی صلاۀ شما باید یکسری شرایط ویژه در خود داشته باشی، بری و از صلاۀ بهره مند بشی.
نحر ماجرایی که بواسطه آن کثیری از انسانها از کوثر بهره‌مند میشوند
ماجرای« نَحر » ماجرایی تیزتر، عمیق تر، رو به عمق تر هست. یک سری آدم ها پائین تر هم میتوانند از« نَحر » بهره ببرند. مثال عرض میکنیم شما یک موقعی نماز برپا میکنی و میگی یک جایی نماز جماعت برگزار میکنیم که آدم ها بیایند نماز بخوانند و بهره ببرند. من یک جایی نماز میخونم و اگر کسانی بیایند و همراه من نماز بخوانند بهره میبرند، همه نمیآیند. یک موقعی شما یک نذری میدی، یک قربانی میکشی و گوشت اون رو پخش میکنی و اونهایی که اصلا نماز هم نمیخوانند و در این فضا هم نیستند اونها هم از اون بهره میبرند. از آثار اون بهره میبرند، مستقیم درگیر اون میشوند. حالا یک فتح بابی باشه با ماجرای« نَحر » ماجرای بهره بردن از« کوثر » به عمق بیشتری نفوذ میکنه. اگر فقط در قبال ماجرای کوثر داشتیم« فَصَلِّ لِرَبِّکَ » خیلی بالا میرفت، خیلی ها که پائینتر هستند نمیتوانستند بهره ببرند. با ماجرای«نَحر » به پائین تر کشیده میشه، به اعماق بیشتری کشیده میشه. ببینید در ماجرای امام حسین علیه السلام همینطور هست، از ماجرای امام حسین علیه السلام خیلی ها میتوانند بهره ببرند، خیلی ها بواسطه ی ماجرای امام حسین علیه السلام از درجاتی از کوثر بهره مند میشوند و تطهیر میشوند، تزکیه میشوند، حال و هواشون بهتر میشه، گناه شون پاک میشه. مطرح هست که یکی ازخاصیت های کوثر این هست که گناه ها رو پاک میکنه، آدم ها میروند در حوض کوثر که آلودگی‌هاشون پاک بشه، خب این که خیلی ارتفاع داره، کوثر کجا و ما کجا؟ آیا یک چنین چیزی هست، آیا یک مسیری هست که این فضا رو به اعماق بیشتری بکشونه؟ به انسانهایی که در عمق بیشتری در عمق پائین‌تری گرفتار هستند و نیاز دارند که آلودگی هاشون پاک بشه، آیا مسیری هست که یک سطحی یک درجه ای از کوثر رو به این پائینتر ها بکشونه؟ شما میفرمایی بله، ماجرای« وَ انحَْرْ ».
اثرگیری انسانها از کوثر بواسطه امام حسین ع، وجهی از رحمۀ للعالمین بودن رسول الله ص
آدم ها به سراغ ماجرای امام حسین علیه السلام میروند، هر آدمی که هستند یک قطره اشک از گوشه ی چشمشون بیاد گناهانشون پاک میشه. عجب کوثری، عجب اثرگیری از کوثری. حتی اشک نمیآد سرش رو می اندازه پائین و خودش رو به گریه میزنه گناهانش پاک میشه. حتی اَدای گریه کنندگان رو در میآره، در ظاهر نشون میده که من هم ناراحت هستم بصورت ظاهری سرش رو پائین می اندازه و دستش رو روی پیشانیش میگذاره و در ظاهر نشون میده من هم مانند کسانی هستم که گریه میکنند و گناهانش پاک میشه. چه ماجرایی میتونست این اثرگیری از کوثر رو اینقدر پائین بیاره. ای رسول! کوثر برای شماست، در اختیار شماست ولی به فکر آدم های در اعماق هم باش. شما« رحمۀٌ للعالمین » هستید، ماجرایی برپا کنید، مسیری بگذارید که آدم های در عمق ظلمات بتوانند از درجه ای از کوثر بهره مند بشوند. بله« رحمۀٌ للعالمین » بودن رسول الله صلوات الله علیه و آله رو اینجا ببینیم. به ماجرای امام حسین علیه السلام نگاه کنیم و« رحمۀٌ للعالمین » بودن رسول الله رو نتیجه بگیریم. به ماجرای امام حسین علیه السلام نگاه کنیم و ورود اثر گذاری کوثر به عمیق ترین فضاهای عالم رو نتیجه بگیریم. وقتی ماجرای امام حسین علیه السلام رو نگاه میکنی نتیجه بگیر خدایا! بابی باز کردی که کوثر در اعماق پائین تری اثر بگذاره. خیلی عجیب هست. بابی باز کردی که انسان ها در غل و زنجیر شده ی اعماق از کوثر بهره ببرند، ولو یک بهره ی اندک ولی آشنا بشوند و بهره ببرند. ماجرای امام حسین علیه السلام رو دیدی بگو که انشعاب کوثر به مناطق دوردست تر، به مناطق بسیار دور دست. لوله‌کشی از کوثر به مناطق بسیار دوردست تر، به دل کویر، به قلب شوره زار ترک خورده ی کویر، به قلب شوره زار کویر وجود انسانها، به بیابان هایی که خیلی ظرفیت این رو ندارند که خودشون بالا بروند و از فضای کوثر بهره مند بشوند. یا رسول الله! شما « رحمۀ للعالمین » هستید، با« حسین » این آب رو ببرید و برسونید. با« حسین » به این کویر ها آبی برسانید، به این سرزمین هایی که ترک خورده اند و شوره زار شده اند، آلودگی اونها رو فرا گرفته، طراوت از وجودشون رفته، با « حسین » اثری از کوثر به اونها برسونید.
