« وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى» یعنی؛ جست و جو گر نماز باش در حج ، جست و جو گر حال و هوای نماز باش ، جست و جو گر فضای نماز باش.
در آیه ی 125 سوره ی بقره خداوند می فرماد که :اعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى وَ عَهِدْنا إِلى إِبْراهيمَ وَ إِسْماعيلَ أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ لِلطَّائِفينَ وَ الْعاكِفينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ (125)
حالا الان تکه ی صحبت ما در مورد فراز میانی آیه هست « وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى» . خطاب این بخش از آیه به همه ی مردم هست . به همه ی کسانی که بسوی بیت الله الحرام میرند . برای همه ی مردم خداوند می فرماد که « وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى» .
اگه یه کسی بره سفر حج و فقظ بتونه به این یک فراز از آیه عمل کنه توفیقش خیلی زیاد بوده . این آیه چی میفرماد ؟ این بخش از آیه چی میفرماد ؟
فلانی میری سفر حج ، رفتی سفر حواست باشه اتخاذ کن از مقام ابراهیم «مصلی» . به ماجرای حج نگاه کن در فضای ماجرای حج [فضای نمازت] را پیدا کن . حال و هوای نمازت را پیدا کن . « وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى» . پیدا کردن نماز چیه ؟ جست و جو گر نماز باش در حج ، جست و جو گر حال و هوای نماز باش ، جست و جو گر فضای نماز باش . توی چه فضایی می خواهی نماز بخونی ؟ دنبال این باش ، این را جست و جو کن و پیدا کن و درش قرار بگیر .
رفتی حج برگشتی اومدی ، نمازت هیچ تغییری نکرده ؟! پس به این بخش از آیه عمل نکردی . به این بخش از آیه عمل نکنی به فرازهای بعدی آیه وارد نمیشی .
« وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى» شرط ورود به ارتفاعات و بهره بردن های بیشتره
فراز ابتدایی آیه خاصیتی هست که خداوند برای خانه ی کعبه قرار داده . « وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً» فضایی که شما میری اونجا توش «ثوب» هست ، درش حس و حال برگشت هست ، حس و حال انابه هست ، حس و حال بهره بردن هست ، حس و حال آرامش هست . میری اونجا خدا این خاصیت را قرار داده اونجا . شما میری اونجا استفاده میبری . اگه جزو «ناس» باشی میری استفاده می بری . ممکنه جزو جن باشی استفاده نبری . یا جزو موجودات دیگه باشی وبری اونجا بگی که من از این استفاده هم نمی برم . ولی برای «ناس» خدا این خاصیت را قرار داده ، گفته اگه جزو آدمی زاد باشی و بیای این جا خدا برای بیت این خاصیت را قرار داده . خب شرط ورود به ارتفاعات و بهره بردن های بیشتر چیه ؟ « وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى» .
دنبال حال و هوای نماز باش ، دنبال فضای اقامه ی نماز باش . تو چه فضایی می خواهی نماز بخونی ؟ تو چه حال و هوایی می خواهی نماز بخونی ؟ رفتی حج در سفر حج، حال و هوای نمازت می خواهی چه جوری باشه ؟
این را مراقبت کنیم . اگر خداوند توفیق داد و کسی از ما دوستان رفت برای سفر حج مراقب همین موضوع باشه . خداوند براش کلی خاصیت قرار میده . ببینید ، چه چیز از نماز ؟ فضای نماز . تو چه فضا و حال و هوایی می خواهی نماز بخونی ؟ مراقب این باش .
از امامت ابراهیم (علیه السلام) بر ناس آن چیز که برای خدا خیلی پررنگه، اون عهدی هست که خدا قراره از امام بگیره، از امام بر مردم . لذا در پاسخ سؤال ابراهیم ع از رسیدن امامت به بخشی از ذریه اش چنین پاسخ می دهد: «لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمينَ»
در آیات 124 و 125 سوره ی بقره خداوند از مفهوم «امام مردم» صحبت میکنه . بعد از کلاس کلماتی ابراهیم (علیه السلام) خداوند می فرماد که شما امام هستی ، امام مردم .
ابراهیم (علیه السلام) می پرسه که آیا از ذریه ی من امام قرار میدی؟ خداوند می فرماد که «لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمينَ» . پاسخ ابراهیم (علیه السلام) را یک جور خاصی میده . خداوند پاسخ ابراهیم (علیه السلام) را یه طور خاصی میده ، نمی فرماد که : نه از ذریه ی تو امام قرار نمیدم ، «عهد من» به ظالمین نمیرسه .
عهد من ؟ ربطش به امام چیه ؟ خداوند برای امام مردم یک عهدی مد نظر داره ، یک موضوعی مد نظر داره که برای خدا خیلی مهمه . از طرح این موضوع وارد اون موضوع میشه ، وارد موضوع عهد . یعنی ابراهیم تو امام مردمی . خیلی از موضوعات هست در مورد امامت تو نسبت به مردم ، الان یه موضوع مد نظر خداست و اون عهدی که خدا از امام میگره . از کی ؟ از امام . خب ، خدایا چرا داری برای ما مطرح میکنی ؟ الان چرا مطرح شدنش معلوم میشه.
خداوند عهدی میگیره از امام مردم که براش خیلی هم مهمه . ابراهیم (علیه السلام) وقتی سوال میپرسه که خدایا از ذریه ی من امام قرار میدی ؟ خداوند این قدر این موضوع عهد که قراره از امام مردم بگیره، براش پررنگه که پاسخ ابراهیم (علیه السلام را این جوری میده ، میگه که عهد من به ظالمین نمیرسه . پس از امامت ابراهیم (علیه السلام) اون چیز که خیلی پررنگه ، از امامت ابراهیم (علیه السلام) بر ناس آن چیز که برای خدا خیلی پررنگه اون عهدی هست که خدا قراره از امام بگیره ، از امام بر مردم . و اون عهد چیه ؟
این که خداوند در آیه 125 می فرماد که خداوند یه بیتی قرار داده ، برای این بیت دو خاصیت «مثابه» و «امنا» را برای مردم قرار داده ، مردم را دعوت به این بیت کرده ، گفته که بیایید توی بیت و از این دو خاصیت استفاده کنید . در فضای «مثابه» و «امنا» استفاده کنید از این فضا، و بهره ببرید برای چی ؟ برای این که « وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى»، برای این که جست و جوگره حال و هوا و فضای نمازتون باشید، نماز را پیدا کنید ، جایگاه نماز را پیدا کنید . پیدا کنید که فضای نماز باید چی باشه؟ کجا باید باشه؟ توی نماز میخواهی کجا باشی ؟ این را پیدا کن .
خب این بند را خدا این جا توضیح داد در مورد ناس و اون دعوت را از ناس انجام داد ، بعد می فرماد که چی ؟
اسماعیل (علیه السلام) هم امام ناس هست ، امام ناسی که خداوند عهدش را بهش داد
« وَ عَهِدْنا إِلى إِبْراهيمَ وَ إِسْماعيل» از ابراهیم ، که کیه ؟ «لِلنَّاسِ إِماما» ، امام مردم هست و اسماعیل کیه ؟ ذریه ی ابراهیم . که ابراهیم از خدا چی خواسته بود؟ که آیا امامت بهشون میدی ؟ خداوند گفته بود که من عهدم را به ظالمین نمیدم ، خب این جا عهدش را به اسماعیل داد . پس اسماعیل (علیه السلام) هم امام ناس ، امام ناسی که خداوند عهدش را بهش داد . اصلا همین آیات اثبات این هست که اسماعیل (علیه السلام) هم «لِلنَّاسِ إِماما» هست .
خداوند از امام ناس عهد گرفته که «أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ» این بیتی که این ها اومدند توش ، این بیتی که خاصیت «مثابة» و «امنا» داره این بیت را طاهر کن . اِ ؟ طاهر کن این بیت را برای «لِلطَّائِفينَ وَ الْعاكِفينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُود» . برای طاعفینی که عاکف هستند و «رُّكَّعِ السُّجُود» هستند . برای کسانی که اومدند توی این بیت در حال طواف هستند و عاکف هستند و اهل نماز «و الرُّكَّعِ السُّجُود» .
یکی از کارهای اصلی امام ناس، بهره رساندن به کسانی است که در حج جست و جو گره حال و هوای نماز از مقام ابراهیم ع باشند
پس خداوند از امام عهد گرفته برای این که نسبت به یک سری از ناس، نسبت به اونها، امام رفتار نشون بده . بهره بردن در حج این جا هست ، اگه میخواهی توی حج بهره ببری این جا هست . بهره بردن در حج بردنی نیست ، بلکه بهره رساندنیست . عهدی هست از جانب خدا به دوش امام ، عهدی هست از جانب خدا، از امام (علیه السلام) که به اینها بهره برسون . «أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ لِلطَّائِفينَ وَ الْعاكِفينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ ».
کاری که مردم باید انجام بدن چیه ؟ « وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهيمَ مُصَلًّى»؛ جست و جو گره حال و هوای نماز باشند.
امام (علیه السلام) بهشون بهره میرسونه ، خداوند اصلا عهد گرفته که چون امام ناسی، اصلا اصل کارت اینه که بیای در حج به اینها بهره برسونی .
این جایگاه امام در حج هست . کسی نمیتونه در حج بهره ی خاصی و مرتفعی ببره، مگر این که امام (علیه السلام) بهش بهره برسونه. امام (علیه السلام) او را وارد طبقات و ارتفاعات «بیت» کنه ، «طَهِّرا بَيْتِي» یعنی وارد ارتفاعات بیت کنه . امام (علیه السلام) او را وارد ارتفاعات بیت کنه ، بیت خدا .
پس کسی که بار سفر میبنده برای حج ، میره خانه ی خدا « مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْنا»، حال و هوای انابه پیدا میکنه و حال و هوای ثواب و حال و هوای آرامش . این بستر را برای خودش آماده میکنه توی این فضا به جست و جوی حال و هوای نماز ، به جست و جوی فضای نماز ، فضای اقامه ی نماز و سعی میکنه که در بهترینه حال و هواها و بهترین و بالاترینه فضاها نماز بخونه .
براش مهمه که تو نماز کجاست؟ بر این ممارست میکنه و منتظر اثره ، منتظر ولایت امام (علیه السلام) هست . منتظر کمک و امارت امام (علیه السلام) هست . و انشاء الله خدا کمکش میکنه .
یه صلوات بفرستید .
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
«بِیت مُطَهَّر» بیتی است که حجابها ازش پس زده شده، ارتفاعات «بیت» هست و بیتی است که درش «رجس» دیده نمیشه .
وقتی خداوند میفرماید که « طَهِّرَا بَيْتى لِلطَّائفِينَ وَ الْعَاكِفِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ(بقره 125)» یعنی اینکه اونها رو، این قشر از «ناس»که جزء «طائفین و عاکفین و رکّع السّجود» هستند رو با «بِیت مُطَهَّر» من آشنا کن، با «بِیت مُطَهَّر» من مواجه بشن، با بیتی که حجابها ازش پس زده شده، با ارتفاعات «بیت». با بیتی که درش «رجس» دیده نمیشه .
وقتی طاهر میشن، «بیت طاهر» یعنی بیتی که درش رجس نیست. خب پس اینجا امام (علیه السلام) است که فرد رو با «بیت مطهر» آشنا میکنه. فرد میره درون «بیت مطهر».
اینکه یک بیتی «مطهر» هست یعنی اینکه خدای نکرده نجس بوده بعد مطهر شده؟ نه! (منظور) اینکه وجه مطهر داره، وجه طاهر داره.
بدنبال نماز بودن در حج، باعث میشه که انسان بتونه از «بیت مطهر» بهره ببره، که یکی از آثارش، طاهر شدنه
پس در این آیات بدنبال نماز بودن باعث میشه که انسان بتونه از «بیت مطهر» بهره ببره. در این بیت که هست و مردم میرن درش قرار میگرن، در ظاهر ممکنه درش حجاب زیاد باشه، بدلایل مختلف؛ (ازجمله) رفتار انسانهایی که در اونجا هستند، رفتاری که در گذشته انسانها در اون بیت داشتند.
و چه خوبه که انسان بره و از ارتفاعات این بیت بهره ببره. اگر رفتیم و از بیت مطهر بهره بردیم یکی از آثارش بر خود اون انسان چیه؟ «طهارت، طاهر شدن». بالاخره این خودش درحج یک بحث هست که بدنبال «بیت مطهر» باشیم، بدنبال « بیت مطهر» برای طواف و معتکف شدن و نمازگزار شدن در«بیت مطهر»، باشیم. و این راهش «امام» است. طبق ظاهر همین دو آیه راهش امام است.«امام ناس». و عهدیست از جانب خدا برعهده ی امام ناس. و هیچکس بجز امام ناس نمیتونه اینکار رو بکنه، ظالمین نمیتونند اینکار رو بکنند ولو از ذریه ی ابراهیم (علیه السلام) باشند نمیتونند چنین کاری بکنند.
اینکه برخی بیان تولیت کعبه و مکه رو بگیرند و خودشون رو منتسب کنند به پیامبر (صلوات الله علیه)، منتسب کنند به ابراهیم ( علیه السلام)، نمیتونند. مردم و مومنین از مردم رو نمیتونند به سمت «بیت مطهر» ببرند.
حج مرتفع، بدون امام امکان نداره. کسی که به سفر حج میره و بدنبال ارتفاعات در حج هست، این انسان در اصل بدنبال ولایت امام ( علیه السلام) است. و کسی که از ارتفاعات حج بهره برده، ولایت امام رو چشیده.
ببینید طبق ظاهر این دو آیه شما نقش اهل بیت (علیهم السلام) نقش ائمه (علیهم السلام) رو در حج میبینید. میبینی حج مرتفع، بدون امام نمیشه. در حج بهره بردن، بهره بردنی مرتفع بدون امام نمیشه، خاصیت داشتن بیت بواسطه ی امامه، عهدیست از جانب خدا بردوش امام؛ «أَن طَهِّرَا بَيْتىِ» یعنی به بیت خاصیت بده، خاصیت داشتند بیت برای « لِلطَّائفِينَ وَ الْعَاكِفِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ» بواسطه ی امام (علیه السلام) است.عهدیست ازجانب خدا برای امام (علیه السلام) .
حتی شما اگر در زمره ی طائفین باشی، سعی شما، شما رو به چی میرسونه؟ اینکه در زمره « لِلطَّائفِينَ وَ الْعَاكِفِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ» بشی، از بیت خدا بهره نمیبری مگر بواسطه ی امام (علیه السلام) .
خدا دیگه با چه زبونی این حرف ها رو داد بزنه؟ با چه زبونی این حرف رو بگه؟ چقدر واضح بگه؟ اینقدر این حرفها واضحه.
پس چه خوبه که کسی که از سفر حج برمیگرده، ازش پرسیده بشه که از امام (علیه السلام) چه خبر؟ از ولایت امام چه خبر؟ از امارت امام چه خبر؟ کسی که به سفر حج میره و بدنبال ارتفاعات در حج هست، این انسان در اصل بدنبال ولایت امام ( علیه السلام) است. و کسی که از ارتفاعات حج بهره برده، ولایت امام رو چشیده.
