در بحث قرآن باید در مورد آیه و سوره کار بشه. آیات قرآن به چه معنا هست؟ سوره های قرآن به چه معنا هست؟ آیا آیات قرآن به مفهوم یک جمله هست؟ آیا آیات قرآن بخش هایی از سوره های قرآن هست؟ نسبت آیه و سوره چی هست؟
مطابق آیه اول سوره نور، سوره مفهومی متفاوت از «مجموعه آیات» دارد
یکی از جاهایی که نسبت آیه و سوره مطرح هست آیه اول سوره نور هست که میفرماید« سُورَةٌ أَنْزَلْناها وَ فَرَضْناها وَ أَنْزَلْنا فيها آياتٍ بَيِّناتٍ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُون ( 1 النور )» مطابق این آیه فقط عرض میکنیم؛ پس یک سوره ای نازل میشه، یک موضوعی یک چیزی به اسم« فَرَضْناها » بر سوره حاکم میشه بعد در این فضا آیات نازل میشن. اینکه یک سوره نازل شده است مطابق آیه یک سوره نور دلیل بر این نیست که آیات نازل شده اند چون اگر گفته بشه که " سوره یعنی همان مجموعه ای از آیات " پس سوره نازل شده و دیگه چه مفهومی داره که بگیم درونش آیات نازل شده است. انگار که جمله تکرار هست.انگار که فردی بگه ما یک کتابی را از قفسه برداشتیم ، در دست مان گرفتیم و برگ های آن کتاب را هم از قفسه برداشتیم. خب این مفهوم نداره چون وقتی که شما کتاب رو برداشتی یعنی همون محتویات کتاب همراهش هست و ورقه های کتاب که همراهش هست رو برداشتی. اگر سوره به مفهوم مجموعه ای از آیات باشه یعنی جموعه ای از آیات قرآن تشکیل دهنده ی یک سوره باشند زمانی که از یک سوره صحبت میکینم انگار که از اون مجموعه ای از آیات صحبت میکنیم. در صورتی که در آیه یکم سوره نور میفرماید که« سُورَةٌ أَنْزَلْناها وَ فَرَضْناها وَ أَنْزَلْنا فيها آياتٍ بَيِّناتٍ » یک سوره ای نازل شده و یک کاری بر روی اون انجام شده و آیات مُبَیِّنات درونش نازل شده است.
وجود تدبیر در تربیت و چیدمان واژگان هر آیه از قرآن
یک سوره ای هست« سُورَةٌ » یک سوره ای هست. سه تا کار در مورد اون سوره انجام شده است« نزول، فرض، نزول آیات مُبَیِّنات درون سوره » اون سه تا کار در مورد اون سوره انجام شده است« لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُون » این داستان برای این هست که شاید متذکر بشید. و دلیل داره که میفرماید« سُورَةٌ أَنْزَلْناها » آیا میشد که گفته بشه" أَنْزَلْنا سُورَةً " ما سوره ای رو نازل کردیم« وَ فَرَضْناها »( در اینجا یک چیزی داخل پرانتز عرض کنم درباره« تدبیر »، احتمالا بحثی مثل تدبیر نسبت به قرآن. این موضوع تدبیر در واژگان آیات قرآن هم وجود داره.) اگر مفهوم رو این بگیریم که" سوره ای رو نازل کردیم " پس این آیه میتونست اینطور باشه که" أَنْزَلْنا سُورَةً " درسته؟ این دوتا معادل هم هستند. ممکن هست که شما بفرمایید که خب نه! اون هم میتونه باشه. عرض میکنیم که این آیه « أقوَم » هست، به بهترین شکل مطرح شده است. قرآن کتاب مُحکَم هست. اگر اینجوری نازل شده پس فقط همین جوری میتونه نازل بشه و یک جور دیگری نمیتونه نازل بشه. این موضوع رو میشه در بحث قرآنی استناد کرد. اگر این کلمات و واژگان و آیات به این شکل قرار داده شده همینجور فقط میتونه قرار داده بشه و جور دیگری نمیتونه باشه. و این بر اساس وحی هست. یک قرآن دیگر، یا تبدیل در قرآن، جابجا کردن واژگان و اینها وجود نداره حتی رسول الله هم نمیتونه اینکار رو انجام بده. وقتی رسول الله هم میفرمایند که من هم نمیتونم اینکار رو انجام بدم، از این مطلب میشه برداشت کرد که شما حتی به فکر تون هم خطور نکنه، پس در تفسیر و برداشت و بهره برداری تون از قران هم اینجوری نباشه که بگید" هم این میشه هم اون میشه و هم اون میشه و این ها رو میشه همینجوری هم میشه گذاشت " خب شما در عمل اینکار و کردی، نباید اینکار رو بکنی، باید به شکلی جلو بری برداشت بکنی که انگار هیچ تبدیلی، هیچ جابجایی در قرآن صورت نگرفته است. نه اینکه بگی باشه قبول داریم اینکار رو نمیکنیم ولی در عمل اینکار رو انجام بدیم و به روشی جلو بری که انگار اینکار انجام شده.
وجود رابطه بین آیات و سوره‌ها، با توجه به آیه اول سوره نور
پس در اینجا میفرماید که« سُورَةٌ أَنْزَلْناها؛ سوره ای هست نازلش کردیم، آنرا نازل کردیم ».« وَ فَرَضْناها؛ و آنرا فرض کردیم»،« وَ أَنْزَلْنا فيها آياتٍ؛ در آن آیاتی که مبین هستند، بَیِّنه هستند نازل کردیم ». پس طبق این آیه یک رابطه ای بین« آیات قرآن و سوره های قرآن » مطرح هست.
فرض کنید این یک بحث باشه از ابتدای سوره نور که میفرماید« بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ، سُورَةٌ » داره یک خبری به ما میده؛« سوره ای هست که اون رو نازل کردیم تا اینکه درونش آیاتی نازل کردیم برای اینکه متذکر بشید ». پس این یک مقدمه ی جدی برای سوره نور هست. اینکه شما با چه چیزی مواجه میشی؟ اینکه سوره ای هست که ما نازلش کردیم و فرض اش کردیم و درونش آیات مبیناتی قرار دادیم برای اینکه شما متذکر بشید.
مورادی خداوند میفرماید که« آیات رو نازل کردیم » بصورت مستقل. در مورادی خداوند میفرماید که« کتاب رو نازل کردیم؛ كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْك ».
