درجه حج وابسته به ارتفاع معلم حج دارد- رسول الله ص معلم با عالیترین ارتفاع حج را به حج اکبر تبدیل کردند.
1394/01/20
درجه حج وابسته به ارتفاع معلم حج دارد- رسول الله ص معلم با عالیترین ارتفاع حج را به حج اکبر تبدیل کردند.
پنجشنبه-19جمادی الثانی1436-حکیم
أللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
بسم الله الرحمن الرحیم توکلت علی الله
از زمان هبوط آدم ع، کعبه و حج برپا شده است
یک چند نکته در مورد حج مطرح کنیم؛ حج از زمان آدم علیه السلام وجود داشته، از زمانی که خداوند آدم علیه السلام رو به زمین هبوط داد و احتمالا از همون زمانها خانه ی کعبه برپا شد و موضوع حج گذاشته شد، خب باید در این مورد صحبت بشه که" چرا؟ چه نیازی بود؟ و این چه ماجرایی برای آدم علیه السلام بود؟ چرا باید خانه ی کعبه گذاشته می شد؟ چرا بایستی افراد، انسان ها به یک رفتار در قبال خانه ی کعبه دعوت میشدند؟ برای انسانهای معمولی این چه کلاسی بود؟ برای آدم علیه السلام این چه ماجرایی بود؟"
ارتباط خانه کعبه و انبیاء ع در طول تاریخ -که البته سرنخهای قرآنی نیز دارند- نیاز به بررسی بیشتری دارد.
خب این ماجرا ادامه پیدا میکنه و در سیر داستان انبیاء و رسل علیهم السلام ماجرای ارتباط اونها با خانه ی کعبه رو می بینیم، که نیاز هست که در فرصتی بررسی بشه.
احتمالا برخی از داستانهاشون هم سرنخ های قرآنی داره و میشه با برخی سرنخ های قرآنی وارد بحث ماجراهای انبیاء و رسل علیهم السلام نسبت به خانه ی کعبه شد( نسبت به بیت الله الحرام).
تا اینکه میرسه به ماجرای ابراهیم علیه السلام، خب در مورد ابراهیم علیه السلام و ماجرای حج، ماجرای بیت الله الحرام داستان مفصلی مطرح هست و موضوعات قابل توجهی وجود داره.
یکی از موضوعات مهم در مورد ارتباط ابراهیم ع و کعبه، بحث نحوه ی ورود ابراهیم ع به این ماجراست.
یک از نکاتی که قابل توجه هست بحث نحوه ی ورود ابراهیم علیه السلام به این ماجرا هست. چند بار ابراهیم علیه السلام با ماجرای بیت الله الحرام مواجه میشه و رفتار نشون میده که در برخی از آیات قرآن مطرح هست.
شروع ارتباط ابراهیم ع با کعبه آیه 37 سوره ابراهیم و تفصیل آن آیه 124 سوره بقره است.
یکی از جاهایی که مطرح میشه در" زمان ولادت اسماعیل علیه السلام" هست؛ ابراهیم علیه السلام، ایشون و از ذریه اش رو« عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّم» قرار میده« رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتي بِوادٍ غَيْرِ ذي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ».
خب ما اگر میخواهیم ارتباط ابراهیم علیه السلام رو با ماجرای« بیت خدا» دنبال بکنیم حداقل باید از این آیه شروع بکنیم، یعنی از این فراز آیات شروع بکنیم( این آیه که محورِ اون فراز از آیات هست) و بعد مفصل تر ماجرا زمانی هست که اسماعیل علیه السلام مقداری رشد کرده اند. یک داستان مفصلش در سوره بقرة از آیه 124 مطرح هست که خداوند در اون آیه میفرماید که بعد از ابتلای ابراهیم علیه السلام به کلمات و اتمام این ماجرا ایشون رو به عنوان« امام ناس» قرار میده و از اینجا بحث حج رو، بحث رفتار در قبال بیت الله الحرام رو آغاز میکنه، خب اینجا یک نکته داره؛
موضوعاتی که در حج بواسطه ابراهیم ع مطرح است ذیل کلاسی و درجهای از حج است که معلمش امام ناس میباشد.
برای اینکه ابراهیم علیه السلام به صورت جدی تر بتونن در ماجرای حج نقش داشته باشن نیاز دارن که خودشون رشد کنند، برای اینکه بتونن مردم رو رهبری(سر پرستی) کنند و مردم رو رشد بدن نیاز دارن که خودشون رشد کنند، نیاز دارن خودشون در یک جایگاهی قرار گرفته باشن، لذا این جایگاهی که خداوند برای ایشون مطرح میکنه« امام ناس» هست، ایشون به جایگاه « امام ناس» میرسن و بعد از این جایگاه ماجرای ایشون و حج آغاز میشه. در ادامه بحث ایشون با حج پیش میره، موضوعاتی مطرح هست.
پس ماباید موضوعات ابراهیم علیه السلام( موضوعاتی که در ماجرای حج بواسطه ی ابراهیم علیه السلام مطرح هست رو کجا قرار بدیم؟ بریم کلاسی از حج که معلم آن کلاس، استاد آن کلاس« امام ناس» هست).
تمام داستان های حج( ماجرا های حج) که بواسطه ی ابراهیم علیه السلام مطرح هست مربوط به کلاسی( درجه ای) از حج هست که استاد اون کلاس« امام ناس» هست. پس حج درجات داره.
تفاوت در درجات حج ناشی از تفاوت در امام حج میباشد.
یک موقعی شما در جوار نوح علیه السلام به حج میری، یک درجه ای از حج هست( حج میری در همراهی نوح علیه السلام یک درجه ای از حج هست). یک موقعی در همراهی ابراهیم علیه السلام به حج تشریف میبرید و این یک درجه ای از حج هست.
در ماجرای حج باید به دنبال معلم حرکت کرد.
ببینید وقتی در آیه124 سوره بقرة بحث« امامت بر ناس ابراهیم علیه السلام» مطرح هست در آیه بعد( در آیه125) خداوند میفرماید که« وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَ أَمْنًا» خب اینجا خداوند یک کاری رو در مورد« بیت» برای مردم انجام میده که بیت رو« مَثَابَةً وَ أَمْنًا» برای مردم قرار میده. در ادامه خطاب به مردم میفرماید« وَ اتخَّذُواْ» این خطاب به مردم هست« وَ اتخَّذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَاهِمَ مُصَلىًّ»؛ بیفتید دنبال ابراهیم علیه السلام، خداوند برای ماجرای حج معلمی، پیشوایی مانند ابراهیم علیه السلام تربیت میکنه، او رو به مقام« امام ناس» میرسونه و بعد میآد وارد ماجرای حج میشه و میگه که:" خانه اینجوری هست و برای بیت این ویژگی ها رو قرار دادم و شما مردم بخاطر بحث بیت، بخاطر رفتار در بیت، بخاطر اعمال بیت به دنبال ابراهیم علیه السلام بیفتید." اینجا بحث معلم پررنگ میشه. همینطوری راه نیفتید، همینطوری کاری انجام ندید و به دنبال معلم باشید، یک کسی باید شما رو در ماجرای حج سرپرستی بکنه، یک کسی باید در ماجرای حج شما رو جلو ببره، لذا میفرماید« وَ اتخَّذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَاهِمَ مُصَلىًّ».
خود این« وَ اتخَّذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَاهِمَ مُصَلىًّ» مصداقا هم توضیح رفتاری هست و این رفتار رو هم انجام بدید ولی وقتی با این بحث شروع میکنه یعنی اینکه اولین دستوری که به مردم( ناس) در مورد ماجرای حج داره حاکی از این هست که شما باید با معلم حرکت کنی.
خب ماجراهایی که در بحث« ابراهیم علیه السلام و حج» می بینیم مربوط به معلمی ابراهیم علیه السلام هست، وقتی ابراهیم علیه السلام معلم هست، حج این هست.
ببینید در هیمن فراز از آیات سوره بقرة خداوند کلیاتی از بحث حج رو مطرح میکنه؛
در آیه 124 سوره بقره، بحث تربیت معلم حج مطرح هست و در آیه 125 ویژگیهای بیت مطرح میشود و آیات بعد حاکی از لزوم همراهی مردم با معلم، در حج میباشد و در آیات بعدی رفتار ابراهیمع و اسمعیلع به عنوان معلمان حج مطرح میشود.
در آیه "124 تربیت معلم حج" مطرح هست . در آیه 125 در ابتدای آیه" ویژگی هایی که خداوند برای بیت خدا قرار داده" مطرح میشه. در بخش بعد آیه این مطرح هست که" مردم بایستی به همراه معلم باشن، به همراه استاد کلاس حج حرکت کنند". در ادامه ی آیات " بحث رفتارهایی که ابراهیم علیه السلام به همراه اسماعیل علیه السلام به عنوان استاد کلاس حج داشتند اون موارد رو که در چند مقطع صورت گرفته مطرح میکنند"، یعنی اینکار چند مرحله داشته.
تا اینکه در آیه 128 که بحث« وَ أَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَ تُبْ عَلَيْنَا» مطرح میشه.
در آیه 129 در قرآن از زبان ابراهیم علیه السلام مطرح هست که« رَبَّنَا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنهْمْ» خدایا! یک رسولی در بین مردم مبعوث کن، کدوم مردم؟ همه ی مردم بخصوص اونهایی که به حج رجوع دارن و بخصوص ذریه ی ابراهیم علیه السلام، خدایا! در بین اونها رسولی مبعوث کن.
با بحث «وَ أَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَ تُبْ عَلَيْنَا» کلاس حجی که ابراهیم ع امام آن بوده کامل میشود.
خب اینها که اومدن در حج، خب بِیان در همین مسیر حج قرار بگیرن دیگه، بِیان در همین مسیر حج رشد کنن دیگه و برسن به بحث« وَ تُبْ عَلَيْنَا». معلوم میشه که ابراهیم علیه السلام این کلاس رو کافی نمیدونه، کامل نمیدونه. - خب اگر کامل نمیدونه بفرماید که:" خدایا! کلاس من رو کامل کن". اون رو هم خواسته، قبلش فرموده که« وَ أَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَ تُبْ عَلَيْنَا» یعنی در مورد خود کلاس، نقص های کلاس ابراهیم علیه السلام( آنچیز که ابراهیم علیه السلام نقص میدونسته) رو مطرح کرده.
در آیه 129 چی مطرح هست؟ تا آیه 128بحث کلاس ابراهیم علیه السلام( کلاس حج به معلمی ابراهیم علیه السلام) مطرح هست و ابراهیم علیه السلام در انتها از خدا میخواد که اگر نقصی هم وجود داره جبران کن.
درخواست ابراهیمع که « رَبَّنَا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنهْمْ» برای ارتقاء استاد حج و در نتیجه ارتقاء کلاس حج بوده است.
با بحث« وَ أَرِنَا مَنَاسِكَنَا» کلاس رو کامل میکنند، با بحث« مناسک» و بحث« وَ تُبْ عَلَيْنَا» کلاس کامل میشه. ادامه ی بحث( ادامه ی درخواست) چه چیزی هست؟ دیگه چه درخواستی داری؟ میفرماید که« رَبَّنَا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنهْمْ»؛ تقاضای معلم دارن:" خدایا! یک معلمی مرتفع تر برای این کلاس قرار بده که یک رفتاری رو انجام بده که من( إمام ناس) نمیتونم، بِیاد و یک رفتاری رو انجام بده« يَتْلُواْ عَلَيهْمْ ءَايَاتِكَ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَ الحْكْمَةَ وَ يُزَكِّيهِمْ إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الحْكِيمُ(129البقرة)».
پس ماجرای دعای ابراهیم علیه السلام در خصوص اینکه رسولی مبعوث بشه تا تلاوت آیات بکنه و تعلیم کتاب و حکمت و تزکیه داشته باشه، به نوعی مربوط به حج و" ارتقاء استاد حج" هست؛" استاد حج رو ارتفاع بده، یک استاد قوی تری بیاد".
با ارتقاء استاد حج در زمان رسول الله ص کلاس حج هم ارتقاء یافته و به حج اکبر تبدیل میشود.
بله خلاصه اینکه با این دعای ابراهیم علیه السلام خداوند استجابت این دعا رو ماجرای سید ما رسول الله صلوات الله علیه مطرح میکنند و ایشون تشریف میآرن و شما در دروان ایشون می بینید که بخاطر حضور ایشون که استاد بزرگ تری نسبت به ابراهیم علیه السلام هستند، استادی مرتفع تر( به تعبیری استاد تمام هستند) حج هم ارتفاع پیدا میکنه و لذا تبدیل میشه به « حج اکبر».
با ارتقاء حج و تبدیل آن به حج اکبر باب ورود به امامت و ولایت اهل بیت ع و همراهی با ایشان و ورود به سرزمین ظهور باز شد.
وقتی حج ارتفاع پیدا میکنه و به حج اکبر تبدیل میشه از اینجا ماجرای ورود به امامت و ولایت اهل بیت علیهم السلام، همراهی با اهل بیت علیهم السلام و وارد شدن به سرزمین ظهور آغاز میشه.