در ماجرای آدم (علیه السلام) بحث انباء و نبوت آدم (علیه السلام) در "نظام تعلیم" بود. در ماجرای نبوت سید ما رسول الله (صلوات الله) دو تا نظام مطرح هست ، در این آیات سوره ی علق ؛ نظام خلقت و نظام تعلیم ، البته تعلیم نه به مفهوم فقط دانش .
این جا در سوره ی علق، قرائت در دو میدان هست ، "میدان نظام خلقت" ، "میدان نظام تعلیم" .
در ماجرای آدم (علیه السلام) بحث انباء و نبوت آدم (علیه السلام) در چه نظامی بود ؟ "نظام تعلیم" اون جا نظام، نظام تعلیم هست . در ماجرای نبوت سید ما رسول الله (صلوات الله) دو تا نظام مطرح هست ، در این آیات سوره ی علق ؛ نظام خلقت و نظام تعلیم ، البته تعلیم نه به مفهوم فقط دانش .
مثلا در نظام تعلیم در ماجرای آدم (علیه السلام) محصولش میشه چی ؟ میشه همراه شدن ملائکه و بر پا شدن بهشت . در ماجرای آدم (علیه السلام) این تعلیم برای ملائکه بود یک دونه ابلیس اون جا بود و همراهی نکرد ، ماجرای نظام تعلیم رسول الله (صلوات الله علیه) برای خیلی هاست ، البته ماجرای نبوت این ماجرا ، انباء دادن این ماجرا که با قرائت انجام میشه برای خیلی ها هست ، معادلش چیه ؟ «خَلَق» ، برای کل مخلوقات هست ، انباء در نظام تعلیم برای کل مخلوقات و در این جا جنس انسان همراهی نمیکنه علی رقم این که بهش تعلیم داده میشه همراهی نمیکنه . البته اینجا منظور همه ی انسانها نیست ولی از جنس انسان همراهی نمیکنه . آیا از جنسهای دیگه و مخلوقات دیگه ای هم هستند که همراهی نکنند ؟ ممکنه باشند ولی در این جا مطرح نیست ، موضوع بحث این جا اون «إلّا» هست که مطرح شده ، آیا همه «إلّا» هستند ؟ نه فقط بحث انسان مطرح هست .
چند آیه ی اول سوره ی علق به این مفهوم است که؛ یا رسول الله بوسیله ی "اسم رب" نظام خلقت را انباء کن با قرائت و از سویی نظام تعلیم را هم انباء کن ، این که چگونه ماجرا ها بر پا خواهند شد.
با تعلیم انسانها جلو برده میشوند .
در یک تعبیر میشه گفت که؛ چند آیه ی اول سوره ی علق به این مفهوم است که یا رسول الله بوسیله ی "اسم رب" نظام خلقت را انباء کن . چه جوری انباء کن ؟ با قرائت ، با قرائت نظام خلقت را انباء کن . آیا همین جا کار تمام میشه ؟ نه ! نظام تعلیم را هم انباء کن ، این که چگونه ماجرا ها بر پا خواهند شد . با تعلیم انسانها جلو برده میشوند . مثلا در ماجرای آدم (علیه السلام) خداوند از غیب آسمانها و زمین صحبت میکنه بعد به ملائک می فرماد: «أَ لَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْض» . این کجا مطرح هست ؟ بعد از "علم الاسماء" بعد از تعلیم علم و وارد شدن آدم (علیه السلام) به انباء .
خداوند این جا میگه که آیا من به شما نگفتم که «إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْض» ؟ پس داره مسیر اون علم را مشخص میکنه ، مسیر کجاست؟ « غَيْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْض» ، روشن شدن و برپا شدن غیب آسمانها و زمین .
یا رسول الله ! انسان طغیان میکنه و با تو همراهی نمیکنه . تو نظام خلقت را انباء میکنی ، قرائت میکنی ؛ تو نظام تعلیم را قرائت میکنی و با کرامت و بوسیله ی وجه "اکرم" بودن رب قرائت میکنی ولی انسان همراهی نمیکنه .
ولی یا رسول الله ! انسان طغیان میکنه و با تو همراهی نمیکنه . تو نظام خلقت را انباء میکنی ، قرائت میکنی ؛ تو نظام تعلیم را قرائت میکنی و با کرامت و بوسیله ی وجه "اکرم" بودن رب قرائت میکنی ولی انسان همراهی نمیکنه .