« يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبرِْ وَ الصَّلَوةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ»، به نماز و روزه استعانت بورزید، وقتی به صب پرداختید و عنوانتان صابر شد خدا در معیت شما قرار می‌گیرد
بسم الله الرحمن الرحیم نکاتی در مورد آیه ی 153 تا 157 سوره ی بقره ذیل بحث صلاۀ، خداوند می فرماید که اعوذ به الله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبرِْ وَ الصَّلَوةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ(153)وَ لَا تَقُولُواْ لِمَن يُقْتَلُ فىِ سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتُ بَلْ أَحْيَاءٌ وَ لَاكِن لَّا تَشْعُرُونَ(154) و الی آخر تا بحث آیه ی 157 که می فرماید أُوْلَئكَ عَلَيهِْمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُوْلَئكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ(157) در آیه ی 153 خداوند مومنین رو کسانی که ایمان آوردند رو دعوت میکنه امر میکنه به یک رفتار به یک رفتاری به اسم استعانت استعانت به صبر و صلاۀ ای کسانی که ایمان آوردید استعانت داشته باشید استعانت بورزید به صبر و صلاۀ خب ما انتظار داریم که از این به بعد ببینیم چه توضیحی میخواد بده در ادامه خداوند می فرماید که إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ شما استعانت بورزدید به صبر و صلاۀ خدا در معیت صابرین هست خدا میاد در معیت صابرین اینجا نمی فرماید خداوند حامی صابرین هست خداوند اجر دهنده به صابرین هست در قیامت می فرماید خداوند در معیت صابرین هست خداوند میاد میاد به صابرین نزدیک میشه میاد کنارشون یه معیتی معنا پیدا میکنه به یه شکلی به یه طریقی یک معیتی معنا پیدا میکنه هر بحث دیگه ای می تونه مطرح باشه اینکه خداوند جزای شما رو در آینده میده اینکه شما در آینده به لقاء خدا میرسی یعنی صابرین، ولی اینجا فرموده خداوند إِنَّ اللَّهَ یه موضوعی از طرف خدا برای صابرین اتفاق میافته چی اتفاق میافته؟ معیت میاد کنارشون یه معیتی براشون اتفاق میافته پس خداوند یه امری یه دعوتی برای مومنین داشت به دو موضوع استعانت به صبر و استعانت به صلاۀ بعد بلافاصله در همون آیه در انتهای آیه مطرح می فرماید که خداوند همواره اینطور هست که خداوند میاد در معیت صابرین خداوند در معیت صابرین هست خداوند در معیت صابرین قرار میگیره پس اینجا خداوند می فرماید ای مومنین شما دو موضوع رو دنبال کنید استعانت به صبر استعانت به صلاۀ استعات به صبر رو دنبال کنید چی میشید؟ عنوان تون میشه چی؟ میشید صابر، اگر در استعانت به صبر شما موفق باشید استعانت به صبر رو خوب و صحیح انجام بدید یه عنوان پیدا می کنید عنوان تون میشه صابر بعد إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ خداوند در معیت صابرین قرار میگیره شما شدید صابر خدا کنار شماست شما شدید صابر خداوند در معیت شماست،
در ادامه آیات دو مصداق بزرگ از صبر یعنی در کشته شدن در جنگ و در آزمایشات سخت آینده مطرح میشود
در ادامه ی آیات ادامه ی آیات داره چی می فرماید؟ وقتی به کلیاتش نگاه می کنیم این هست که بی ربط به آیه ی 153 نیست انگار آیه ی 153 رو بیشتر داره باز میکنه داره توضیح میده می فرماید که وَ لَا تَقُولُواْ لِمَن يُقْتَلُ فىِ سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتُ بَلْ أَحْيَاءٌ وَ لَاكِن لَّا تَشْعُرُونَ یه جنگهایی پیش رو شما هست جهاد پیش روی شما هست کشته میشید این فضا سخت هست اونهایی هم که کشته میشند نگاه تون درست کنید اصلاح نگاه صابرین نسبت به مسیر خدا اصلاح نگاه صابرین نسبت به مسائل مسیر خدا نسبت به کشته شدن انسانها در مسیر خدا میگه اینجوری نگاه نکنید نگید اونها اموات هستند هم اصلاح نگاه هم اصلاح معارف، این اصلاح معارف رو داشته باشید که بتونید صبر پیشه کنید میگه آقا فلانی رفتیم در جنگ مُرد رفت بی تابی میکنی اذیت میشی داقون میشی بهم میریزی دو نفر از نزدیکانت در جنگ در راه خدا از دست میرند شهید میشند داقون میشی همه چیز رو رها میکنی به جزع و فزع میافتی، تو باید چی باشی؟ اهل صبر باشی باید بری به سمت صابر شدن خب پس نسبت به کشتگان در مسیر خدا معارفت رو اصلاح کن اینطور نگاه نکن که اونهایی که در مسیر خدا کشته میشند جزء اموات هستند بلکه اونها احیاء هستند، تو الان این رو درک نمیکنی تو الان این رو درک نمیکنی خوب متوجه نمیشی یعنی چی با همین جمله در این مسیر اهل صبر باش در ادامه و در آینده من شما رو به خوف و جوع و نقصی از اموال و انفس و ثمرات آزمایش می کنم اینطور نیست که شما رو رها کنم البته در حال حاضر و در آینده اینطور نیست که شما رها باشید شما مدام مورد آزمایشهای سخت قرار میگیرید از خوف و جوع و نقص در اموال و انفس و ثمرات، کیا اینجا سرافراز هستند؟ سرافرازان این آزمایش چه کسانی هستند؟ صابرین پس یعنی ای مومنین در این آزمایشها جزء صابرین باشید صابر باشید پس تا اینجا می فرمایی که اِسْتَعِينُواْ بِالصَّبرِْ یعنی صابر بودن کجاها؟ حداقل تا اینجا دو تا مصداق بزرگ مطرح هست یکی در جنگ و کشتگان در راه خدا یکی در آزمایشات خدا که از خوف و جوع و نقص در اموال و انفس و ثمرات هست در این دو فضا اهل صبر باش استعانت به صبر داشته باش
در ادامه معرفت کلی صابرین یعنی «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُون» بیان شده یعنی آنها همه چیز را از آنِ خدا می‌دانند قلذا در از دست دادن چیزها نگران نمی‌شوند
به صابرین هم بشارت بده بشارت بده، به صابرین بشارت بده اونهایی که در این فضا اهل صبر میشند بهشون بشارت بده به صابرین بشارت بده خب یه عنوان کلی در قبل برای صابرین مطرح بود در جزای برای صابرین در اتفاقی که برای صابرین میافته اون عنوان چی بود؟ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ لذا در اینجا می فرماید که بَشِّرِ الصَّابِرينَ اونهایی که در این دو عنوان موضوع کلی که عرض شد به عنوان مصداق موضوعاتی که درشون صبر باید پیشه کنند صبر پیشه کردن صابر هستند بهشون بشارت بده خب صابرین دوباره یه توصیح بیشتر از صابرین صابرین چه کسانی هستند؟ صابرین کسانی هستند که الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ وقتی مصیبتی بهشون اصابت میکنه قَالُواْ نگاه شون اینطور هست إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُون ما مسیرمون برای خداست ما وجودمون برای خداست و به سوی او میرویم پس توصیف صابرین گفته میشه که صابرین چه کسانی هستند؟ کسانی هستند که وقتی مصیبت بهشون میرسه چنین نگاهی دارند باورشون این هست که متعلق به خدا هستند تحت مِلک خدا هستند و به سوی خدا هستند اونی که مالکش خداست اونی که تحت مالکیت خداست نگران نیست و باورش این هست که آن چیز که متعلق به خداست به سوی خدا خواهد رفت یعنی به این جایگاه رسیدند من دیگه الان شیئی هستم در دستان خدا شیئی هستم متعلق به خدا هیچ چیزی متعلق به خودم ندارم نه جان نه اموال و انفس و ثمرات و خودم و همه چیز و پیرامونم و وجودموم و همه چیز متعلق به خداست در مالکیت خداست وقتی مالکیت خداست وقتی مالکیت خدا هست چه نگرانی، خوف دیگه معنا نداره به گونه ای متعلق به خداست که خداوند به این موضوعات سمت و سوی خودش رو داده لذا می فرماید که إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُون هم همهی چیزمون متعلق به خداست هم همه چیزمون رو به سمت خدا جهت دادیم صابرین همه چیزشون رو متعلق به خدا میدونند و همه چیزشون رو به سمت خداوند جهت دادند جانی که برای من نیست متعلق به خداست برش میگردونم به خدا پس نگران نیستند چیزی که من عاریه گرفتم و متعلق به من نیست نگران چی باشم صابرین میگند که جانی که در ماست مال ما نیست که مال خداست به عاریه نزد ماست در راه خدا از دست نمیدیم نمیگیم در راه خدا از دست دادیم بلکه در راه خدا آن چیز که عاریه نزد ما بود رو به خدا برگردوندیم اموال ما مال نیست اموال ما لِلَّهِ ذیل إِنَّا لِلَّهِ اموال ما لِلَّهِ در راه خدا اموالی که لِلَّهِ بود به الله برگردوندیم لذا معنای دقیقتر اینکه کسی که می فرماید که من اموالم را در راه خدا صرف کردم معنای دقیقترش این هست یعنی در راه خدا اموال خدا رو به خدا برگردوندم ثمراتی که مربوط به خدا بود رو به خداوند برگردوندم إِلَيْهِ رَاجِعُون، رَاجِعُون رجعت دهندگان، برگردانندگان، برمی گردونند و خودشون هم برمی گردند، وقتی میگیم خودشون ما اینجوری معنا کردیم که بهتر جا بیافته طرف میگیم خودش به سمت خدا برمیگرده بعد حاضر نیست اموالش رو به خدا برگردونه حاضر نیست جان هم بده در راه خدا حاضر نیست از ثمراتش در راه خدا بگذره، اینها صابرین هستند
در ادامه گفته میشود که بر این کسانی که در زمره صابران هستند از جانب خداوند صلوات و رحمت قرار می‌گیرد
در ادامه می فرماید که أُوْلَئكَ حالا این آدمها رو دیدید این آدمها کیا هستند؟ همون صابرین، الان دیگه خدا داره صحبت میکنه أُوْلَئكَ اونها ببینید اونجا اومده بود پایین دوباره رفت بالا أُوْلَئكَ اونها اونها کیا هستند؟ صابرین الان قراره یه اتفاق براشون بیافته شما همش منتظر چه اتفاقی هستی؟ در ابتدا یه وعده ای خداوند داده إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ شما صابر شدی خدا میاد کنار شما خدا میاد در معیت شما شمای صابر در معیت قرار گرفتن از جانب خداوند رو احساس میکنی خدا میاد کنار شما خب می فرماید أُوْلَئكَ حالا الان خداوند داره صحبت میکنه و در مورد اونها داره حرف میزنه میگه أُوْلَئكَ اونها یه اتفاقی الان براشون میافته اون چی هست؟ عَلَيهِْمْ بر اونها صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ بر اونها صلواتی از جانب رب قرار میگیره و رحمت قرار میگیره خدا یه فعل برای اونها انجام میده یه فعل بر اونها انجام میده جریان صلوات از جانب خدا بر اونها و رحمت بر اونها جریان صلوات بر اونها بر کیا؟ بر صابرین، خداوند جریان صلوات رو بر صابرین قرار میده این صابرین کیا هستند؟ اِسْتَعِينُواْ بِالصَّبرِْ بر اِسْتَعِينُواْ بِالصَّبرِْ جریان صلوات از جانب خداوند ببینید در آیه ی 153 دو تا فعل رو برای مومنین می فرماید دو تا کار رو انجام بدید اِسْتَعِينُواْ بِالصَّبرِْ و اِسْتَعِينُواْ بِالصَّلَوةِ خب اینها وقتی اِسْتَعِينُواْ بِالصَّبرِْ می کنند میشند چی؟ میشند صابرین در همین مقطع در همین زمان که اینها اِسْتَعِينُواْ بِالصَّبرِْ دارند و صابرین می شوند به واسطه ی صابر شدن شون أُوْلَئكَ عَلَيهِْمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ صلوات بر اینها جریان پیدا میکنه به خاطر صبر صلوات از جانب خدا بر اینها جریان پیدا میکنه حالا شما معنا کن اِسْتَعِينُواْ بِالصَّلَوةِ خب پس صابرین یعنی عاملان به اون مطلبی که خداوند مومنین رو دعوت کرده عاملان به اِسْتَعِينُواْ بِالصَّبرِْ در معرض جریان صلوات از جانب رب قرار می گیرند صلوات از جانب رب بر اونها جریان پیدا میکنه
جریان صلوات خدا ذیل بحث استعانت به صبر مطرح است و نه استعانت به نماز
پس اِسْتَعِينُواْ بِالصَّلَوةِ چه چیزی هست؟ ما میخوایم اینجا چند تا نتیجه بگیریم پس اِسْتَعِينُواْ بِالصَّلَوةِ درخواست جریان صلوات از جانب رب به شما نیست جالب هست در همین چند آیه که خداوند در آیه ی ابتداییش مومنین رو دعوت به استعانت به صبر و صلاۀ کرده بهره مندی از صلوات خدا رو ثمره ی استعانت به صبر دونسته یعنی کسانی که استعانت به صبر داشته باشند از صلوات خداوند بهره مند میشند صلوات خداوند بر اونها جریان پیدا میکنه صلوات خداوند بر آنها قرار می گیرد پس یه نتیجه اینکه جریان صلوات از جانب خداوند بر مومنین نتیجه ی صابر بودن اونهاست نتیجه ی استعانت به صبر از جانب اونهاست و یه موضوع دیگه یه سر فصل دیگه برای مومنین همچنان باقی هست استعانت به صلاۀ، یعنی شما بحث اینکه جریان صلوات خداوند و جریان رحمت خداوند بر مومنین قرار بگیره رو ذیل استعانت به صلاۀ مومنین نباید دنبال کنی ذیل استعانت به صبر در مومنین باید دنبال کنید پس استعانت به صلاۀ چی هست؟ این یه مطلب،
خداوند با صلوات و رحمت خود در معیت صابران قرار می‌گیرد
یه مطلب دیگر در ابتدا خداوند می فرماید که إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ یه کم که جلوتر میاد می فرماید که ای رسول به صابرین بشارت بده در ادامه می فرماید که عَلَيهِْمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ خب رسول الله بشارت بده بشارت به چی باید بده؟ دو تا فضا اینجا مطرح هست إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ سرفصل و در انتها نتیجه گیری یه سرفصل مطرح هست إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ نتیجه گیری مطرح هست عَلَيهِْمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ سرفصل چی بود؟ خدا میاد در معیت صابرین ما منتظر هستیم خداوند بفرماید کجا اومده در معیت صابرین؟ چجوری اومد در معیت صابرین؟ چجوری خدا اومد کنار صابرین حضور پیدا کرد؟ چجوری در معیت صابرین قرر گرفت؟ چجوری معیت خودش رو در کنار صابرین نشون داد؟ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِِينَ چیه؟ چجوریه؟ خداوند دستش رو دراز میکنه میاد کنار صابرین؟ خداوند به صابرین وحی میکنه میگه من کنار شما هستم؟ خداوند بر صابرین کتاب نازل میکنه میگه من کنار شما هستم؟ خداوند چجوری میاد کنار صابرین؟ شما اگه به همین آیات نگاه کنی اون گزینه ای که نتیجه میگیری می فرمایی که صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ خداوند اینجوری داره میاد در معیت صابرین، پس اگر اینطور باشه ما با یه مطلب جالب در بحث استعانت به صلاۀ رسیدیم.
