بیان سوالاتی در مورد مفهوم سوره، اسم آن و مفهوم آیه
1394/01/30
بیان سوالاتی در مورد مفهوم سوره، اسم آن و مفهوم آیه
یک شنبه-29جمادی الثانی1436-حکیم
سوالاتی در مورد مفهوم شناسی سوره ...
یک موضوعی از موضوعات مربوط به قرآن که لازم هست که مفهومش پیدا بشه بحث« سوره» هست، اینکه" سُوَرِ قرآن به چه شکل هستند؟"
سوره موضوعی هست که در خود قرآن مطرح هست، خداوند در تَّحَدی نسبت به برخی افراد دعوت میکنه که اگر میتونید یک سوره یا چند سوره بیارید، خب" مفهوم سوره چی هست؟ اینکه سوره بیارید یعنی چی؟ یعنی چند آیه بیارید؟ آیا منظور این بوده که:" هر کسی که تونست، چند آیه بیاره( از سه آیه که کوچکترین سوره قرآن سه آیه ای هست تا تعداد آیات بیشتر)" آیا منظور خدا این بوده؟
آیا منظور خدا وقتی که میفرماید سوره بیارید این هست که یک چیزی مثل سوره کوثر بیارید که سه آیه داشته باشه یا صد آیه داشته باشه یا دویست آیه داشته باشه؟ منظور خدا چی هست؟ آیا منظور خدا این هست که مجموعه ای از آیات بیارید؟ آیا منظور خدا این هست که چند تا آیه بیارید که اول تا آخرش به هم ربط داشته باشه؟ یعنی آیا سوره به این مفهوم هست که" اول تا آخر یک مجموعه آیاتی که یک ماجرا رو دنبال میکنند و به هم مربوط هستند"؟ اگر اینطور هست یعنی آیا سوره بقرة مجموعه ای از آیات هست که به هم مربوط هستند؟ یک ماجرا رو دنبال میکنند؟
سوالاتی در مورد ارتباط اسم سوره با آن ...
اصلا اینکه سوره بیاریم با چه« اسمی» بیاریم؟ اسم سوره( این اسامی که برای سُوَرِ قرآن مطرح هست) چه ربطی به سوره داره؟ حتی برخی از سوره های قرآن دو اسمی یا چند اسمی هستند، چرا چند اسمی هستند؟ اسم چی هست؟ چرا گذاشته شده؟ چرا اسم سوره ی بقرة« البقرة» هست؟
آیا اسامی سُوَرِ قرآنی برگرفته از برخی مفاهیمی هست که در اون سوره مطرح شده؟ آیا اون مفهوم مهم ترین مفهوم هست؟ آیا در اون مفهوم منظوری مدنظر هست؟
مثلا در سوره بقرة آیاتی داریم که خیلی بیشتر مطرح هست، خیلی بیشتر مورد توجه هست، در مورد اون آیات خیلی بیشتر تاکید شده( مثل آیات ابتدایی سوره بقرة، مثل آیة الکرسی که در روایات و در بین مسلمین از مطرح ترین آیات هست) خب این آیات در سوره بقرة هست،" چرا اسم این سوره بقرة است؟" چرا نام این سوره در ظاهر با این فراز های از سوره که در ظاهر از مهم ترین فراز ها و مورد تاکید هستند در ظاهر ارتباطی نداره؟
شما وقتی کتابی می نویسید سعی میکنید که نام کتاب به عالی ترین مبحث مربوط به کتاب، یا به هدف اون کتاب مرتبط باشه، مثلا در کتاب یک حاشیه ای زدی( مثلا شما داشتی یک کتاب پانصد صفحه ای مینوشتی و یک حاشیه ای در اون کتاب زدی، حالا مقدمه یا موخره بوده) و یک صفحه به یک موضوعی پرداختی که لازم بوده در کتاب به اون موضوع بپردازی ولی اون موضوع حاشیه بوده و بعد نام کتابت رو بر اساس اون بگذاری همه تعجب میکنند، میگن این چه نامی هست که شما گذاشتی؟
مثلا یک کسی یک کتابی در مورد" اقتصاد اسلامی» بنویسه و این کتابش پانصد صفحه باشه و در مورد موضوعات اقتصاد اسلامی کتاب بنویسه، در اون کتاب بنا به ضرورت یک حاشیه ای به بحث علم هم بزنه و دو صفحه هم در مورد علم صحبت کرده باشه و بعد کتابش رو در زمینه های علمی نامگذاری کنه( مثلا یک کتاب فضا نوردی) همه به نویسنده میخندن و میگن کتاب تو اقتصاد اسلامی هست، این چه اسمی هست که تو گذاشتی؟
بله ما باید بتونیم مفهوم سوره رو پیدا کنیم" سوره چی هست؟"
ببینید در آیات مطرح هست که خداوند میفرماید که خداوند سوره نازل کرده و افراد رو دعوت میکنه که اگر میتونن سوره بیارن. إن شاء الله که خدا توفیق بده که بتونیم مفهومی دقیق و قرآنی از بحث سوره پیدا بکنیم( منظورمون از« سوره، سوره ی قرآن» هست). سوره در بحث های غیر از قرآن مفاهیم دیگری هم داره.
به دنبال مفهومی از سوره هستیم که مربوط به قرآن هست، یعنی اون چیزی که در قرآن مطرح هست و مربوط به قرآن هست.
سوالاتی در مورد مفهوم آیه ...
بحث دیگری هم که در قرآن وجود داره بحث آیات هست، یعنی باید مفهوم« آیات قرآن» معلوم بشه؛
" آیات قرآن چی هست؟" یعنی آیا تک تک بند های قرآن آیه هستند؟
مثلا در اون بخشی از قرآن که خداوند میفرماید که« ما قرآن را نازل کردیم»،« ما آیات را نازل کردیم» آیا این خودش یک آیه است؟ یا در اون بحث هایی که بحث احکام مطرح هست، آیا اینها آیه هستند؟ یا خداوند در برخی از جاها داستان مطرح میکنه، آیا اینها آیه هستند؟ خداوند در جایی میفرماید که«اینها قصه هستند، ما اینها رو برای تو قصه کردیم و تو قبل از این این رو نمیدونستی» خب این جملاتی که مطرح شده« آیه» هستند یا« قصه» هستند؟
اینکه مطرح هست« آیات قرآن» و" قرآن بیش از شش هزار آیه دارد" این به چه مفهومی هست؟
در برخی احادیث مطرح هست که آیات قران دارای« بطن» هستند، یعنی تک تک این جملات دارای بطن هستند و دارای بطن ها هستند. اینکه مطرح هست که« ما قرآن رو نازل کردیم، کتاب رو نازل کردیم و درونش آیات محکم و آیات متشابه هست» آیا تک تک این فراز ها و این جملات که به اصطلاح آیات قرآن هستند،« آیه ی محکم» و یا« آیه متشابه» هستند؟ آیا خود همین جمله چی هست؟ آیه محکم هست یا آیه ی متشابه؟ آیا" خودش آیه است؟" اگر آیه هست" آیه ی محکم هست یا آیه ی متشابه؟"
آیا همه ی جملات قرآن، همه ی آیات قرآن« آیه» هستند؟ یا« ذکر» هم هستند؟
مثلا گاهی مطرح میشه که" رفتار در قبال آیه ذکر هست" یعنی در رفتاری که در ازای آیه وجود داره ذکر هست، آیا در قرآن« ذکر» هم وجود داره؟ اون« ذکر» که وجود داره( به استناد خود قرآن در قرآن« ذکر» وجود داره) آیا اون ذکری که وجود داره، خود اون« ذکر»،« آیه» است یا ذکر است؟
بله لازم هست که بحث« آیات» مفهوم« آیات قرآن» روشن بشه و ما مفهوم دقیق‌تری از اون داشته باشیم.
