رسول الله ص، مخاطب اصلی آیه یک سوره ماعون؛ لحن آیه نشان از هشدار در مورد موضوعی که همگان نمی‌توانند آن‌را حس کنند
ای رسول مخاطب آیه اول، اولین و اصلی ترینش رسول الله صلوات الله علیه هست. ای رسول آیا دیدی!؟ شما لحن آیه رو درست بخونید آیا دیدی!؟آیا توجه کردی!؟ یه کسی داره دین رو تکذیب میکنه أَ رَءَيْتَ الَّذِى يُكَذِّبُ بِالدِّينِ در این نوع کلام یه توجه دادن وجود داره یعنی هر کسی نمی بینه به این راحتی هم نمی بینه، آیا دیدی؟ خب اگر معلوم بود که دیگه گفتن نداره آیا دیدی، اگه اَظهرُ مِنَ الشمس باشه که آیا دیدی نداره که، آیا دیدی، متکلم یک فرد حکیم یک فرد عالم شنونده یک فرد حکیم یک فرد عالم یک فرد بسیار با بینش، زیرک، متوجه بعد متکلم گوینده به اون شنونده بگه که آیا این موضوع که خیلی واضح هست رو دیدی؟ آقا به من بر میخوره چرا اینجوری میگی؟ آیا دیدی چیه؟ اینکه خیلی معلوم هست دیگه، هم دیدنش مسئله داره هم توی اون مطلب یه نکته ی ظرافتی وجود داره، حتما باید اونجا یک چیز ظرافتی وجود داشته باشه یا اون مطلب دیدنش سخته یا چیزی در اون مطلب هست دیدنش کار هر کی نیست. اگر دیدن اون مطلب راحت باشه مطرح میشه که آقای فلانی به عنوان مثال وقتی از در اومدی تو، داخل حیاط اون ستون رو دیدی؟ میخوایم یه چیزی بگیم اون ستون رو دیدی؟ اون ستونه بغلش کج شده بود اون ستونه اون گوشه اش یه تَرَک بسیار نازکی برداشته بود ممکنه هر کی نبینه ممکنه یه کسی ستون رو ببینه بهش توجه نکنه ممکنه ستون رو ببینه چون توجه نمیکنه تَرَک رو نمیبینه بخاطر این سوال میپرسه آیا ستون رو دیدی؟ والا یه چیز واضح رو که نمی پرسند که، همین طوری هم هیچ قصدی نداشته باشند در اون مطلب، آیا از این خیابان که میامدی داخل کوچه اومدی کوچه رو دیدی؟ خب دیدیم خب که چی؟ میخواستم ببینم دیدی یا نه یه چیزی توش هست دیگه، بخصوص اگر گوینده عالم باشه و شنونده عالم و زیرک باشه، پس اینجا دیدنش ظرافت میخواد توی این مطلب ظرافت وجود داره نکته وجود داره یا الَّذِى يُكَذِّبُ بِالدِّينِ خوب دیده نمیشه به معنای اینکه بهش توجهی نمیشه هست کنار بقیه وایستاده داره یه رفتارهایی می کنه کسی متوجه نمیشه این داره چی کار میکنه یه کسی با عنوان گوینده ی این مطلب به یک فرد عالمی توجه میده رفتارش رو دیدی؟ اگر خیلی واضح باشه رفتار اون این توجه دادن معنی نداره همه دیدند دیگه معنی نداره این توجه دادن، ای رسول فلانی رو دیدی داره فلان کار رو میکنه اون که داره دین رو تکذیب میکنه، اینجا رسول الله باید بگه که عجب این داره دین رو تکذیب میکنه! این با این رفتارش داره دین رو تکذیب میکنه! مثال عرض میکنیم اینجا.
در تاریخ عکس «يَدُعُّ الْيَتِيمَ» و «وَ لَا يحَُضُّ عَلىَ طَعَامِ الْمِسْكِينِ» فقط یک شاهد مثال دارد و آن هم خانه امیرالمومنین ع می‌باشد
خب فرض کنید مخاطب رسول الله گوینده هم خداوند، رسول الله از خدا میپرسه خب چی میشه؟ فَذَالِكَ الَّذِى يَدُعُّ الْيَتِيمَ بر اساس این تکذیب دینش یتیم رو میرانه پس اون کسی هست که این رفتار يَدُعُّ الْيَتِيمَ اش به اون تکذیب دینش برمیگرده بر اساس اون هست اینجا خداوند داره برای رسول الله نتیجه میگیره از رفتار همین فرد، این رو میبینه دین رو تکذیب میکنه؟ عجب این داره دین رو تکذیب میکنه! این بر اساس این رفتار تکذیب دینش یتیم رو میرانه یتیم رو دور میکنه وَ لَا يحَُضُّ عَلىَ طَعَامِ الْمِسْكِينِ و برای مسکین چاره می اندیشه به مسکین توجه میکنه تشویق نمیکنه ترغیب نمیکنه بر نمی انگیزانه دیگران رو که به مسکین طعامی برسونند برای طعام به مسکین، اگر رفتارش نسبت به این دو تا رفتار عکسش در کسی وجود داشته باشه یعنی يَدُعُّ الْيَتِيمَ نباشه یا وَ لَا يحَُضُّ عَلىَ طَعَامِ الْمِسْكِينِ نباشه عکسش باشه چه اتفاقی میافته؟ میگی اون اهل تصدیق دین هست در چند نقل قول تاریخی گفته شده که عکس این ماجرا برای کسی اتفاق افتاده باشه چه در نقل قولهای شیعه چه در نقل قولهای اهل تسنن این فقط برای خانه ی امیر المومنین علیه السلام هست، یعنی عکس این ماجرا فقط یکجا اتفاق افتاده.
مقایسه دو رویت در دو فراز سوره ماعون: اگر رفتار مکذّب دین را دیدی به راحتی می‌توانی رفتار منفی برخی مصلین را نیز رویت نمایی
دیدن ماجرای الَّذِى يَدُعُّ الْيَتِيمَ به این راحتی نیست وقتی بخوایم این دو بخش اول سوره و بخش دوم رو مقایسه کنیم یکی از موضوعاتش این دیدن هست خب این دیدن رو باید خوب مقایسه کنیم در بخش اول دیدنش به این راحتی نیست لذا خداوند به رسول الله توجه میده ببین، در بخش دوم دیدنش خیلی راحت هست الَّذِينَ هُمْ يُرَاءُونَ اونها اصلا خودشون تو نمایش هستند دیده میشن، اگر این ماجرای اول رو ببینی ماجرای دوم دیدنش سخت نیست دیدن ماجرای دوم به ماجرای اول استوار هست والا شما یک ظاهر میبینی فکر میکنی چه خبر هست اگه ماجرای اول رو درست دیده باشی اون خط رو دنبال کرده باشی میای توی یک جماعت بزرگ نمازگزار اون موقع میبینی برای شما یه نمایشگاه هست میگی همه ی اینها در وَیل هستند به شرط اینکه اون خط اول رو دیده باشی به شرطی که سر نخ رو از اونجا گرفته باشی اگه گرفته باشی این ور بیای میگی که اینها همه در وَیل هستند اصلا معلوم هست اَظهرُ مِن الشمس خودشون دارند داد میزنند که در وَیل هستند
