بله میشه بحثی رو با عنوان جایگاه دنیا در سیر حیات انسان دنبال کرد. آیا اصلی ترین مقطع حیات انسان دنیاست؟ آیه سیر حیات انسان از دنیا شروع شده است؟ آیا اصلی ترین بخش حیات انسان با اتمام دنیا تمام میشه؟ اتمام زندگی دنیایی انسان تمام میشه؟ آیا بعد از مرگ، بعد از اینکه انسان از دنیا خارج میشه زندگی به سکون کشیده میشه؟ آیا حرکت نیست؟ تغییراتی که در بعد از مرگ در نحوه ی حیات انسان با قبل از مرگ در دنیا اتفاق می افته چی هست؟
آیا این تصور که کسی که از دنیا میره دیگه وارد فضایی میشه که دیگه اونجا به حساب و کتاب او رسیدگی میشه و در یک جایی در یک محیطی قرار میگیره، اون محیط یا یک باغستانی است به نام" جنة "و یا یک دخمه هایی هست با انواع عذاب ها به نام" جهنم ". آیا این درست هست؟ چقدر درست هست؟ این چه بخش ماجرا هست؟ آیا فقط همین هست؟
آخرت جایگاه اصلی حیات؟ مقایسه‌ای میان حیات دنیا و آخرت
بله نیاز هست که جایگاه دنیا در سیر حیات انسان بررسی بشه. ببینید خداوند میفرماید که« حیات دنیای شما لهو و لعب هست؛ وَ ما هذِهِ الْحَياةُ الدُّنْيا إِلاَّ لَهْوٌ وَ لَعِبٌ » در مقایسه میفرماید که« وَ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوانُ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ (64العنکبوت) ». آیا میشه از این برداشت کرد در دار آخرت جریان زندگی شدید تر هست؟ آیا با اتمام عمر دنیایی یک فرد، جریان زندگی او تمام میشه و در آخرت به سکون کشیده میشه؟ در یک گوشه ای به یک نوعی گذران خواهد کرد حالا یا در فضاهایی با عنوان بهشت با یک سری امکانات هست و یا در جهنم هست با یکسری عذاب ها. آیا این یعنی سکون؟ آیا آیات بهشت و جهنم یعنی سکون؟ یعنی اتمام؟ اگر سکون و اتمام هست پس چرا میفرماید که« إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوانُ » ؟ در مقایسه یک کاری هم که میشه انجام داد این هست که ما یک سری شاخص های مهم جریان زندگی در دنیا رو در بیاریم و ببینیم که در مقایسه در بعد از مرگ این عوامل، این شاخص ها چه تغییری میکنند؟ هستند؟ نیستند؟ یکی از موضوعات مهم در دنیا« رزق »هست. آیا مقوله ی رزق در دنیا نیست؟ نگاه میکنید میبینید هست بلکه بسیار عالیتر و پررنگ تر مطرح هست. یکی از مقولات مهم در دنیا« سعی » هست. آیا سعی در آخرت نیست؟( مثال عرض میکنیم ) در برخی از آیات شما میبینی که هست و پررنگ تر مطرح هست، در دنیا افراد سعی میکنند، آیا در آخرت سعی نمیکنند؟ میبینید که بعنوان مثال در آیات سوره حدید میفرماید که« يَسْعى نُورُهُمْ بَيْنَ أَيْديهِمْ وَ بِأَيْمانِهِمْ » « سعی نورانی » پس سعی میکنند و سعی قیمتی تر نسبت به دنیا دارند. مقوله ی سعی برای مومنینِ در سوره ی حدید مطرح هست. آیا بحث« صراط » فقط در دنیا مطرح هست و فقط مقوله ای مربوط به دنیا هست یا یک مقوله ی ادامه دار هست؟ همینکه این باور وجود داشته باشه که این صراط یک مقوله ی ادامه دار هست. ادامه دار هست یعنی اینکه بعد از دنیا حرکت وجود داره، حتی حرکتی جدی تر. چرا؟ چون بسیاری از آدم ها درخواست و دعاشون این هست که حداقل این توفیق رو پیدا کنند که دیگه در اواخر عمرشون وارد صراط بشوند. پس معلوم هست که اگر مسامحتا معنا کنیم که« صراط یعنی راه درستی برای حرکت است » این فرد تلاش میکنه که إن شاء الله تا آخر عمرش حداقل وارد این راه برای حرکت بشه و إلّا آیا اینکه وارد صراط بشیم و حرکت نکنیم مفهوم داره؟" صراطی برای حرکت نکردن " نه! اینطور نمیتواند باشد. باور به اینکه صراط یک مقوله ی مربوط به بعد از دنیا و ادامه دار هست یعنی حرکت وجود داره. بله با این موضوعات بایستی دقیق تر بررسی کنیم« جایگاه دنیا در سیر حیات انسان چی هست »؟
دنیا به مثابه نقطه شروع و سنگ بنای اعمال انسان در سیر حیاتش
آیا میتونیم بگیم که« دنیا مثل یک سنگ بناست » و از این جهت یک نقطه ی شروع بسیار مهم هست، مثل سنگ اول هست، مثل خشت اول هست. یک دیوار که میخواهی درست کنی خشت اول رو چطور میگذاری؟ اگر کج گذاشته بشه تا ثریا میرود دیوار کج. اگر اینطور بگیریم اینجوری نیست که شما در دنیا همه ی این دیوار رو بچینی بلکه در دنیا خشت اول رو قرار میدی و در بعد از دنیا به دیوار چیدن ادامه میدی ولی اگر خدای نکرده این خشت اول دنیا کج باشه در ادامه ی مسیر کج جلو خواهی رفت و اصلاحش سخت خواهد بود.
عمر واژه‌ی قرآنی سنگ بنا بودن دنیا نسبت به آخرت؛ قسم خداوند به عمر رسول الله ص نشان از قیمتی بودن عمر ایشان در نزد خدا
آیا از واژه ی« عمر » میشه در این زمینه استفاده کرد؟ بله مطرح شده که« عمر » آدم باید قیمیتی باشه. عمده ی آدم ها چه بلحاظ غریزی و چه با اختیار و با تلاش بدنبال افزایش عمر هستند فقط میخواهند که طول عمرشون رو زیاد کنند. فارغ از اینکه مفهوم عمر چی هست و قیمتش باید چی باشه؟ در مورد رسول الله صلوات الله علیه داریم که خداوند به عمر ایشون قسم میخوره ومیفرماید ه به عمرت قسم« الحجر:72 لَعَمْرُكَ إِنَّهُمْ لَفي سَكْرَتِهِمْ يَعْمَهُونَ » ای رسول الله به عمرت قسم. عمر یک فرد چقدر باید قیمیتی باشه که خداوند متعال به عمر او قسم بخوره. آیا مفهوم عمر به مفهوم سنگ بنا نزدیک هست؟ آیا مفهوم عمر به مفهوم خشت اول نزدیک هست؟ به مفهوم زیربنای کار نزدیک هست؟ آیا میتونه اینطور باشه که عمر قیمتی یعنی" چنان سنگ بنای اولیه در دنیا بگذار که وقتی در ادامه بر این سنگ بنا دیوار میچینی و ساخت و ساز میکنی و جلو میری خاتمه اش رسیدن به« ...عِنْدَ مَليكٍ مُقْتَدِرٍ(55 القمر)» باشه، رسیدن به عالیترین درجات« محضریت » باشد.
داشتن نگاه صحیح به جایگاه دنیا در سیر حیات انسان تبیین کننده موضوعاتی از قبیل پاداش و عقاب
نگاه صحیح به جایگاه دنیا در سیر حیات انسان بسیاری از موضوعات مربوط به پاداش و عقاب رو مشخص میکنه. جایگاهشون چی هست؟ چرا هست؟ ببینید در دنیا اگر یک فردی تخلفی انجام میده طبق احکام شرع(مثال عرض میکنم ) به دو سال زندان محکوم میشه و بعد از دو سال آزاد میشه پس یک تناسبی بین حکم او و عمل او وجود داره. یک فردی ممکن هست که یک کاری در دنیا انجام بده، یک عملی رو یک لحظه انجام بده ولی باعث بشه که یک عمر در مشقت باشه مثلا یک بی احتیاطی بکنه و باعث بشه که چشمانش کور بشه خب تا آخر عمر چشمانش کور میشه و نمیتونه بگه که من یک لحظه بی احتیاطی کردم چرا تا آخر عمر چشمانم کور باشه؟« این میشه نزدیک به اون سنگ‌بنا». پس این کلیت رو مدنظر داشته باشیم که دنیا یک مقطع از حیات انسان هست، حیات پرتحرک، حیات پر سعی، حیات پر از زندگی انسان هست نه اینکه فقط دنیا حیات و حرکت هست و باقی زندگی( قبل و بعد از دنیا ) سکون هست. بلکه هم قبل و بیشتر از قبل از دنیا بعد از دنیا حرکت هست، تحرک وجود داره.
ادامه‌دار بودن حیات، سعی و حرکت بعد از دنیا
ببینید در دنیا یکی از موضوعات مهم برای انسان ها بهره بردن از مقولات خدایی هست. برای برخی افراد در دنیا چنان زندگی میکنند که بعد از دنیا بهره بردن از مقولات خدایی در بعد از دنیا بیشتر و سهل تر خواهد بود. یکی از موضوعات در دنیا پرداختن« قرآن » هست. شما در دنیا به قرآن میپردازی، قرائت قرآن میکنی و یک میزانی ثواب و بهره میبری و یک میزانی بر اساس این قرائت قران رشد میکنی. در آخرت برای برخی از افراد مطرح هست که قرائت قرآن کنید و بالا بیایید و آیه میخوانند و بالا میروند پس اونجا حرکت وجود داره. سعی، عمل و نتیجه ی عمل وجود داره. یک کاری انجام میده و همونجا نتیجه میگیره، نتیجه های بسیار عالی تر نسبت به دنیا میگیره. آیا این عملی که این فرد داره اونجا انجام میده به دنیای او، به سنگ بنای دنیای او مربوط هست؟ به نظر میرسه که مربوط باشه ولی اون عمل رو داره اونجا انجام میده. عرض مون این هست که بدانیم که با اتمام دنیا حیات تمام نمیشه، حیات به مفهوم زندگی کردن به مفهوم عمل کردن، به مفهوم تحرک یه مفهوم سعی به مفهوم نتیجه گرفتن از سعی ها تمام نمی شود.
