در آیات 8 و 9 و 10 بنظر میاد که فضای آیه 8 با فضای آیه 9 و 10 فرق داره، برای اینکه عرض میکنیم فرق داره چند دلیل وجود داره یکی اینکه در ظاهر نوع خطاب آیه تغییر میکنه، در آیه 8 خداوند یک توضیحی رو بصورت غائب از ماجرای ابرار و رفتاری که با مسکین و یتیم و اسیر دارند مطرح میکنه. در آیه 9 نوع گویش تغییر میکنه. ماجرا از زبان ابرار یا از خدا یا از خدا و ابرار مطرح میشه.
فضای محبت در آیه 8 و فضای وجه الله در آیه 9
دلیل دیگر اینکه فضای آیه 8 فضای محبت هست، در آیه 9 فضا، فضای وجه الله هست. این دو تا با هم فرق دارند، فضای محبت با فضایی که شما در حیطه ی توجه هستید فرق داره، همه در حیطه ی توجه الله هستند، چرا؟ چون میفرماید« وَ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّه...( 115 البقرۀ )» ولی همه در حیطه ی محبت خدا نیستند. خداوند همه رو دوست نداره، محبت خدا بر همه جریان نداره، این دو تا با هم فرق دارند. محبت یک مقدار اختصاصی تر و وجه الله عمومی تر هست.
اگر دو آیه 8 و 9 پیوستگی داشته باشد آن وقت گفتن اینکه از شمایی که یتیم و مسکین و اسیر هستی جزایی نمیخواهیم بی معناست چرا که این افراد چیزی ندارند که در عوض بدهند
بحث دوم اینکه« مسکین و یتیم و اسیر » در آیه8 مطرح هستند مورد محبت هستند، در آیه 9 مطرح هست که ما از شما بابت این اطعامی که داریم جزائی نمیخواهیم و شکری هم نمیخواهیم. اینکه جزائی نمیخواهیم یکی از معنای اش این هست که در ازای این اطعام پولی نمیخواهیم. یعنی این محبت رو به شما نمیفروشیم و شکری هم نمیخواهیم. سوال مطرح هست« آیا در قبال مسکین( یعنی کسی که فوق العاده فقیر هست ) و یتیم( یک بچه ی کوچکی که پدر نداره و الان گرسنه هست و به یک غذا خوردن نیاز داره ) چون بحث اطعام مطرح هست دیگه، به یک غذا خوردن نیاز داره یعنی الان گرسنه هست و نیاز داره که یک وعده غذا بخوره یا اسیر( کسی که گرفتار هست و دست و پایش بسته است و یک جایی در غل و زنجیر هست ) آیا به این انسان، آیا به این افراد اینکه گفته بشه ما از شما پول نمیخواهیم " جایگاه داره؟ این جایگاه داره که گفته بشه:" تشکر هم نکن ما از شما پول نمیخواهیم " جایگاه داره؟ آیا منش یک کریم، یک فردی از ابرار اینچنین هست که به چنین آدمی بگه که من از تو اینها رو نمیخوام و در ازاء این اطعام به من پول نده، ای بچه ی یتیم من به شما یک وعده غذا دادم اما در ازای این کار به من پولی نده. اصلا بگو پول بده، مگه میتونه؟ وقتی مطرح میشه که ما در ازای این طعام اراده نکرده ایم که از شما جزائی بگیریم، پولی بگیریم یا اینکه شکری داشته باشید، این اراده نکردن وقتی معنا داره که طرف مقابل توانمندی اینکار رو داشته باشه، وقتی توانمندی نداشته باشه اصلا معنی نداره. شما اراده هم بکنی که جزائی دریافت کنی اون فرد نمیتونه. حالا اراده نکنی یا اراده بکنی اون فرد نمیتونه اینکار رو انجام بده. در آیه 8 مطرح هست که« عَلَی حُبِّهِ » ما به مسکین و یتیم و اسیر اطعام کردیم، خب «عَلَی حُبِّهِ » انجام شده، اگر« عَلَی حُبِّهِ » انجام شده دیگه اینکه پولش رو نده، مطرح کردن داره؟
