اعجاز قرآن یک بحث هست و جامعیت قرآن یک بحث دیگریست، جامعیت قرآن در زمینه هایی هست که اصلا به مخیّله ی دیگران خطور نمیکنه تا اصلا بخوان بیآن که مقابله بکنند یا نکنند.جامعیت قرآن اگر بخواد که به درستی بحث بشه بایستی درجات قرآن هم بحث بشه، و بعد در ذیل بحث درجات قرآن به بحث جامعیت قرآن پرداخت.
بله اعجاز قرآن یک بحث هست و جامعیت قرآن یک بحث دیگریست، یعنی بحث" زمینه های اعجاز قرآن" با بحث" جامعیت قرآن" فرق داره، اینطور نیست که بگیم اون زمینه هایی که در مورد جامعیت قرآن بحث میشه اون ارتباط داره به اعجاز قرآن. چرا این رو عرض میکنیم؟ چون رویکرد اعجاز قرآن، دیگران هست، رویکرد در اعجاز قرآن" مخاطبین" هستند و به نوعی" مقابله با مخاطبین" هست( حالا شاید اصطلاح مقابله صحیح نباشه اما برای تقریب به ذهن بکار میبیریم و منظور این هست که" دیگران رو به عجز وادار کنه" ) این اعجاز قرآن هست. بحث جامعیت قرآن خیلی فراتر از این حرفهاست، جامعیت قرآن در زمینه هایی هست که اصلا به مخیّله ی دیگران خطور نمیکنه تا اصلا بخوان بیآن که مقابله بکنند یا نکنند.
جامعیت قرآن اگر بخواد که به درستی بحث بشه بایستی درجات قرآن هم بحث بشه، اول باید به درجات قرآن پرداخت و بعد در ذیل بحث درجات قرآن به بحث جامعیت قرآن پرداخت. این لزوماً ارتباطی با اعجاز قرآن نداره. یا به تعبیری اونجا که عرض شد در اعجاز قرآن باید ببینیم قرآن در چه زمینه هایی معجزه هست و این بحث ها، نسبت به بحث جامعیت قرآن خیلی جزئی هست.
یکی از معجرات قرآن که در آینده بیشتر آشکار میشه و اثرگذار هست ارتفاع گرفتن در صحنه های مختلف و سقوط نکردن در اون صحنه ها بوسیله ی قرآن هست. " در این صحنه این آیه رو بخون که بیای بالا" . چرا؟ چون اینجا داره خراب میشه، زیر پات داره خراب میشه، بعنوان مثال؛ در دروان نابودی آسمانها و زمین.
در مورد اعجاز قرآن خیلی موقع ها تقریبا اینطور هست که ما با اعجاز قرآن یا به تعبیری اعجازی که قرآن میتونه داشته باشه آشنا نیستیم، بعنوان مثال ما با اعجاز فلان سوره از قرآن آشنا نیستیم، برامون یک متن معمولی هست، یک متنی هست که دارای معارف و مفاهیمی هست و ازش استفاده میبریم ولی یک جایی معجزه ی این متن و این سوره آشکار میشه. بعنوان مثال یکی از معجرات قرآن که در آینده بیشتر آشکار میشه و اثرگذار هست ارتفاع گرفتن در صحنه های مختلف و سقوط نکردن در اون صحنه ها بوسیله ی قرآن هست. " در این صحنه این آیه رو بخون که بیای بالا" . چرا؟ چون اینجا داره خراب میشه، زیر پات داره خراب میشه، بعنوان مثال؛ در دروان نابودی آسمانها و زمین.
یکی از موضوعات این بحث همون بحث" قرآن بخوان و بالا بیا" هست، این" قرآن بخوان و بالا بیا" معجزه ی قرآن هست. این رو شما بذارید در اون بحث که در نشئات، در آینده، به سمت آینده، به سمت آخرت معجزه ی قرآن آشکار تر میشه، یک جایی میشه که شما داری میبینی اینجا بن بست هست، یک ارتفاع بسیار بالا وجود داره که باید بری اونجا، نمیتونی بری اونجا و از پشت سر هم راه داره خراب میشه، نزدیک هم هست که به تو برسه و همه سقوط کنید، چه کار باید بکنید؟ گفته میشه که شما این آیه از قرآن رو بخوان، این آیه از قرآن معجزه میکنه، شما رو میبره میذاره بالا.
معجزه قرآن به وسیله امام قرآن می تونه اعمال بشه
در صدر اسلام و در دروان اهل بیت علیهم السلام از معجزات قرآن خیلی نقل هست، خیلی ها اثر دیدند، حتی در موضوعات مثلا درمانی. فلانی مثلا می اومد پیش اهل بیت علیهم السلام به او گفته میشد که برو فلان سوره ی قرآن رو بخون خوب میشی و میرفت میخوند خوب میشد دیگه. ممکنه شما بگی الان من میخونم خوب نمیشم، حالا این بحثش جداست ولی اون میرفت اون سوره ی قرآن رو میخوند خوب میشد، مریضی لاعلاجش خوب میشد، پس معجزه می دیدند از قرآن. چه کسی این معجزه رو باز میکرد؟ « امام قرآن» .
" قرآن یک کتاب، یک مکتوب مکتوم هست" هنوز درش باز نشده، هنوز قفل های گنجینه ی قرآن باز نشده، قرآن یک کتاب گذشته نیست، قرآن کتابی برای آینده هست
به تعبیری شاید بشه گفت که؛ " قرآن یک کتاب، یک مکتوب مکتوم هست" هنوز درش باز نشده، هنوز قفل های گنجینه ی قرآن باز نشده، قرآن یک کتاب گذشته نیست، قرآن کتابی برای آینده هست( این حرف خیلی جای تأمل داره).
خیلی ها در این روزگار صحبت میکنند که قرآن کتاب هزاروچهارصد سال پیش هست، دوره ی قرآن گذشته. نه! اصلا عرض میکنیم که نه تنها قرآن کتاب هزاروچهارصد سال پیش نیست بلکه کتاب الان هم نیست« قرآن کتاب آینده هست» و ما( امروزه) و گذشتگان ما از کتاب آینده مقداری استفاده کردیم، قرآن کتاب آینده هست، قرآن کتابی هست که در آینده درش باز میشه.
کسی که درست وارد ظاهر قرآن بشه از باطنهای قرآن هم بهره مند خواهد شد. حالا باطن قرآن چی هست؟ نمی دونیم. خدا توفیق بده درست وارد ظاهر قرآن بشیم.
فرق ظاهر و باطن در چی هست و ارتباطشون در بحث قرآن چه جوری هست؟
ببینید شما فرض کنید که یک طنابی از یک ارتفاع صد متری داخل یک ساختمان که دارای ده طبقه هست وصل شده و از بین سقف ها عبور کرده و شما در طبقه اول هستی و این طناب رسیده و یک نیم متری از طبقه اومده پائین، شما چه بخشی از این طناب رو میبینی؟ این طبقه ی اول که هستی فقط همین نیم متری که از سقف، این سقف اولی اومده پائین رو میبینی، این میشه ظاهر، چیزی که ظاهر هست. اگر شما دست بندازی این طناب رو بگیری، آیا شما فقط به طناب طبقه اول وصل شدی؟ نه! شما به طناب طبقه دوم هم وصل شدی چون این همون طناب هست، شما به طناب طبقه صَدُم هم وصل شدی چون این همون طناب هست، آیا اونها رو میبینی؟ نه! ولی آیا ازشون استفاده میبری؟ بله، اصلا اگر اونها نباشن شما نمیتونی به اینها وصل بشی، می اُفتی. اگر این داره به شما بهره ای میرسونه بخاطر این هست که اونها هستند و شما داری از اون طرف بهره میبری. این یعنی چی؟ یعنی بهره بردن از باطن قرآن هم از همین ظاهر قرآن هست، مسیرش از همین ظاهر قرآن هست. کسی که در طبقه ی اول هست بگه که: " من با این طنابی که اینجا از این سقف بیرون اومده کاری ندارم، من میخوام از طناب طبقه ی صَدُم استفاده ببرم" او راه به جایی نمیبره، باید همین طناب رو بگیره، اگر خدا توفیق داد بواسطه ی این طناب بره بالاتر، اگر نه هم همین جا می مونه ولی خب به این طناب وصل هست، به طناب طبقه ی صَدُم.
لذا کسی که درست وارد ظاهر قرآن بشه از باطنهای قرآن هم بهره مند خواهد شد. ممکنه در طبقه ی دوم یا طبقه ی صَدُم نباشه ولی همون جریان طبقه ی صَدُم بر او هم خواهد بود و ممکنه از طبقه ی دوم به بالا همگی برای او باطن باشند( به این مفهوم که ظاهر نیستند) برای او آشکار نیستند ولی از اونها بهره مند هست. پس اینطور بین ظاهر و باطن ارتباط وجود داره.
این که مثلا بین معجزات رسول الله (صلوات الله علیه) و اهل بیت (علیهم السلام) و قرآن در کتب مختلف ارتباطی ایجاد نشده بخاطر این هست که بهش توجه نشده و الا شما همین مفاتیح را باز کنید ، عمده ی نسخه هایی که تو موضوعات مختلف ، امراض روحی و روانی و جسمی و غیره و حتی موضوعات مربوط به رزق ، اقتصاد ، اجتماع ، فرزند دار شدن ، غیرهم و همه ی اینها مطرح هست ، حتی اگر دعایی مطرح شده شما میبینید که درش چند جا آیه قرآن هست . کی این نسخه را پیچیده ؟ این نسخه را مثلا یکی از اهل بیت تجویز کرده و برای فردی و یا گروهی و یا کلا همه ی آدمها . از چی استفاده کرده ؟ از قرآن . پس این معجزه ی قرآن هست ، معجزه ی قرآن که بوسیله ی "امام قرآن" اعمال میشه ، مثل معجزه ی عصا که بوسیله ی موسی (علیه السلام) اعمال میشه .
"قرآن کتاب آینده است" ، نه کتابی که از آینده صحبت شده ، پیش بینی ها و پیش گویی هایی در مورد آینده شده ، نه ! اصلا قرآن کتابی متعلق به آینده است و تازه آینده قرآن ورق می خوره و باز میشه .
اگر ما بتونیم این نگاه ظهور اعجاز قرآن در آینده "یعنی این که هر چی بسوی آینده میریم اعجاز قرآن ظهور بیشتری پیدا میکنه" را خوب بهش بپردازیم و خوب جوانبش را باز بکنیم این یه بحث خوبی خواهد شد و تو آینده تو جامعه و برای دیگران بدرد بخور خواهد شد . الان تو جامعه خیلی ها مطرح میکنند که قرآن دیگه کاربرد نداره ، یه بحثی بوده ، خوب هم بوده ولی مال هزار و چهارصد سال پیش بوده . ما قرآن را بتونیم و ببریم بذاریم در آینده . ببینید "قرآن کتاب آینده است" ، نه کتابی که از آینده صحبت شده ، پیش بینی ها و پیش گویی هایی در مورد آینده شده ، نه ! اصلا قرآن کتابی متعلق به آینده است و تازه آینده قرآن ورق می خوره و باز میشه .
حتی در بین کسانی که به آینده پژوهی در حوزه ی اسلام و اینها می پردازند توی این آینده پژوهیشون قرآن جایگاهی نداره ، یعنی شما توی این مطالعات آینده پژوهی بسیاری از محققان اسلامی که به آینده می پردازند مثلا به بحث مهدویت می پردازند ، به بحثهای مختلف می پردازند ، به قیامت می پردازند قرآن درش جایگاهی نداره ، شما درش قرآن را نمیبینی . حتی اونهایی که خیلی محکم به بحث مهدویت و امام زمان (صلوات الله علیه) می پردازند باز شما قرآن را نمیبینید . در آینده ای که اونها ترسیم میکنند نه قرآن را میبینید ، نه اثری از قرآن را میبینید و نه اینکه نقش قرآن را میبینید ، نمیبینید !
الان بخش قابل توجهی نگاه چه جوری هست ؟ این طوری هست که قرآن یک کتاب آسمانی ، نازل شده به سید ما رسول الله (صلوات الله علیه) ، هزار و چهارصد سال قبل ، دارای مفاهیم بسیار بزرگ و روشن کننده ی بسیاری از موضوعات امروز، گذشته و آینده و دیگه تمام شد و همش هم مطرح شده و بعد از این هم اهل بیت (علیهم السلام) اومدند ادامه پیدا کرده و زمان غیبت شده ، بعد از اون هم امام زمان (صلوات الله علیه) از یه دوره ای به بعد خروج و قیام و ظهور ... . با قرآن کار ندارند ، در مورد خروج و قیام و ظهور قرآنی که گذشته اومده بود یه سری صحبتها داره .
اگه ما این نگاه را به قرآن داشته باشیم که به عنوان مثال بیاییم از قرآن برداشت کنیم که در آینده چه اتفاقاتی می افته ، یعنی ما همچنان قرآن را کتاب گذشته میدونیم ، یه کتابی که مال یک تاریخ گذشته است و در اون کتاب تبیین هایی وجود داره ، موضوعاتی وجود داره در مورد آینده و ما میتونیم درست از اونها برداشت کنیم .
قرآن کتاب آینده است ، این مفهوم یک مفهوم جدید هست . قرآن کتاب آینده است ، ظهور قرآن در آینده هست . اثر گذاری قرآن در آینده هست ، ایفای نقش قرآن در آینده هست ، اعمال قرآن در آینده هست . وقتی میریم جلوتر تازه گنجینه های قرآن بوسیله ی امام قرآن مکشوف میشه ، اعجاز قرآن نمایان تر میشه . یکی از سرنخ های این بحث، بحث تأویل هست.
دوستان ! قرآن کتاب آینده است ، این مفهوم یک مفهوم جدید هست . قرآن کتاب آینده است ، ظهور قرآن در آینده هست . اثر گذاری قرآن در آینده هست ، ایفای نقش قرآن در آینده هست ، اعمال قرآن در آینده هست .
حالا یه کوچولو هم سر نخ قرآنی این بحث را مطرح کنیم و اون یکیش بحث تاویل هست .
ببینید در قرآن یه بحثی وجود داره با عنوان تاویل . آیات قرآن باید تاویل بشوند . درسته ؟ کدوم آیه ؟ بعضی آیات ؟ همه ی آیات ؟ ظاهرا که باید همه ی آیات تاویل شوند و برخی ها هم میتونند این تاویل را انجام بدند و همه هم نمیتونند .
خب حالا شما نگاه کنید اون آیه ای که مربوط به یکی از صحنه های آخرت هست ، تاویل شده یا نشده ؟ آیا باید تاویل بشه ؟ یه کسی باید این تاویل را انجام بده ؟ بله ، پس قرآن کتاب آینده هست ، نه کتابی در مورد آینده ، نه کتابی تبیین کننده آینده ، بلکه کتابی متعلق به آینده .
ببینید مثلا یه موقعی گفته میشه که فلان آدم، آدم امروز نیست ، هزار سال زودتر بدنیا اومده . این آدم هزار سال آینده هست ، الان شما نمیفهمیدش ، الان این آدم نمیتونه بروز پیدا کنه ، البته در مورد آدمهایی که ده هزار سال دیرتر بدنیا اومدند صحبت نمیکنیم . بله مثل آدمهایی که گاهی گفته میشه خیلی زودتر از عصر خودشون بدنیا اومدند قرآن هم اینگونه است"البته عرضم برای مقایسه نیست ، فقط برای تصور کردن عرض میکنیم" قرآن هم کتابی است نه این که زودتر اومده ، ولی یک کتابی است که متعلق به آینده است ، نه به منظور مفاهیم . عرضمون مفاهیم نیست ، موضوع این نیست که هر چی بریم جلوتر آیندگان بیشتر میفهمنش ، اصلا عرضمون این نیست ، عرضمون این هست که وقتی میریم جلوتر تازه گنجینه های قرآن بوسیله ی امام قرآن مکشوف میشه ، اعجاز قرآن نمایان تر میشه .
بحث دقیق تر و عالی تر اعجاز قرآن، بحث آیات هست
اعجاز قرآن ذیل چه بحثی در قرآن هست ؟
بحث دقیق تر و عالی تر اعجاز قرآن، بحث آیات هست ، اعجاز قرآن ذیل این بحث مطرح هست ولی اعجاز قرآن خودش بحث درستی هست . یعنی ما در قرآن یک موضوع داریم به این مفهوم که در عرصه هایی دیگران را دعوت به کاری میکنه و اونها نمیتونند و قرآن میتونه و دیگران به عجز می افتند و میشه اعجاز قرآن که این موضوع مطرح هست . حتی نمونه هاییش هم در بحثهای انبیاء و رسل (علیهم السلام) مطرح هست .
همه ی این بحث ذیل چیه ؟ ذیل بحث آیات . ببینید خود بحث اعجاز درون بحث آیات هست ، شما میگید قرآن اعجاز هست ، خداوند می فرماد که اگر می تونید برید یک سوره بیارید توی اون بحث تحدی ، یک سوره چیه ؟ میگید که سوره متشکل از آیات قرآن ، سوره درون بحث آیات هست ، میگید بیارید اگه می تونید بیارید ، نمیتونید، همتون هم جمع بشید نمیتونید این کار را بکنید .
مثلا یکی از عنوانهایی که بشه برای ظهور درآینده بحث بشه بحث ظهور قرآن به مفهوم ظهور قرآن ناطق و قرآن صامت ، یعنی هم قرآن ناطق ظهور پیدا میکنه و هم قرآن صامت .
