دو وجه در تاریخ قرآن: نزول قرآن براساس وقایع تاریخی و قرآن، کتاب آیاتی تاریخ
یک بحثی در مورد تاریخ قرآن وجود داره؛ یک موقعی در بحث تاریخ قرآن صحبت این هست که قرآن وابسته به تاریخ نازل شده است. یعنی ما تاریخ رو پیدا کنیم و بگیم که سال سوم هجری فلان ماجرا بوده و به دلیل این ماجراها این سوره یا این آیات از قرآن نازل شده است و بر این اساس ما هم سبب نزول رو پیدا بکنیم و هم زمان نزول آیات و سوره های قرآنی رو پیدا بکنیم. عمدتا در بحث تاریخ قرآن این دنبال میشه. یک بحث دیگری هم در قران وجود داره که ما با عنوان« قرآن تاریخ ساز » دنبال کنیم. اینجا اون بحث« 114 پیام از بعثت تا رحلت » مطرح هست که در این مورد مقداری صحبت شده است. در بحث" ارتباط تاریخ و قران "میشه یک بحث رو با عنوان« قرآن _ تاریخ آیاتی » دنبال کرد. این ماجرا خیلی مهم و قابل توجه هست« قرآن، تاریخ آیاتی ». آن ماجراها از گذشته و از آینده و از دوره ی نزول قرآن که آیات هستند، آن تاریخ هایی که آیات هستند اونها در قرآن هستند و بر اساس چهارچوب قرآن هستند، چهارچوب هایی که قرآن مطرح کرده و در یکی از قالب ها، نظام ها یا چهارچوب های قرآن قرار میگیرند. لذا مصداق مهم نیست بلکه« قانون آیاتی آن ماجرا » مهم هست. از این دید باید به تاریخ در قران نگاه کرد. پس این عنوان میشه دنبال بشه« قرآن _ تاریخ آیاتی ».
« قرآن کتاب مکتوب آیات خدا که محقق شده اند و یا محقق خواهند شد در تاریخ »؛ رسول الله صلوات الله علیه مکتوب آیات محقق شده و آیاتی که محقق خواهند شد رو به صورت نظام مند و چهارچوب دار در کتاب قرآن مکتوب نازل کرد.
تبیین آیات به معنای چینش خاص آیات که منجر به ورود به آیات و درک آن شود
ببینید آیات قرآن در مورد ابراهیم علیه السلام چند تاست؟ مثلا مطرح میکنید که صد آیه در مورد ابراهیم علیه السلام هست. پس صد آیه، صد ماجرا از ماجراهای ابراهیم علیه السلام آیه است، آیه است یا تبیین آیه است. یعنی آیات قرآن( میتونه چند آیه از قرآن ) حاکی از یک آیه و تبیین اون آیه باشند و البته این باید بیشتر بررسی بشه که تک تک خود آیات قرآن هم خودشون آیه هستند. پس مثلا در مورد برخی از آیات احکام خداوند در چند آیه احکامی رو مطرح میکنه و بعد میفرماید که اینها« حدود الله » هستند و در ادامه به این بحث میرسه که خداوند اینطوری آیاتش رو تبیین میکنه. اینجا چند تا آیه تبیین شده؟ اینجا مطرح نیست که خداوند اینجوری " آیه اش " را تبیین میکنه بلکه مطرح میشه که اینجوری: آیاتش " رو تبیین میکنه. اینجا چند تا آیه مطرح هست؟ یا در یک نگاه آدم میبینه که اینجا فقط احکام مطرح هست، چه آیه ای وجود داره؟ اینکه آیات به شکل خاصی در قرآن مکتوب بشن که بشه از اونجا وارد آیات شد و آیات رو فهم و درک کرد این میشه تبیین آیه. « یک آیه ای در عالم وجود داره و اون در کتاب الله با کلمات مطرح بشه و به شکل خاصی مطرح بشه که شما بتونی اون آیه رو بفهمی، اون آیه برای شما روشن بشه ». این میشه « تبیین آیات ».
قرآن، مکتوب آیات عالم است پس تاریخ آیاتی عالم نیز می‌باشد
« پس این مکتوب تصویر کلمه، تصویر مکتوب آیه ی آفاق است. پس به نوعی قرآن تاریخ آیاتی مکتوب آیات آفاق و انفس( یا در نگاهی کلی تر آیات عالم ) است ».
