در نظام خدای متعال، اول، چه معنایی داره؟ اول، به این معنا نیست که یه نقطه‌ای هست، اون نقطه، نقطه‌ی آغاز هست، خب نقاط بعدی هست، مراحل بعدی هست، اون مراحل هم ربطی به این نقطه نداره فقط ارتباطشون این است که آنها گام های بعدی هستند. در نظام خدای متعال، اول یعنی سرچشمه. اول یعنی اینکه هر آن چیز که بعد از اول هست، در درون اول هست و هر آن چیز که در درون اول هست، خارج از اول وجود نداره و همان جا آخر هست. نقطه‌ی اول و آخر یکجاست. هیچ چیزی خارج از اول نیست. در بحث اول، در بحث اول بودن خدای متعال، یعنی اون چشمه ای که جوشید و وقتی جوشید، همه چیز از آنجا نشأت گرفت و با این تفاوت که از آنجا نشأت گرفت و چیزی از اونجا بیرون نیست. همه چیز هست، به وفور هست، به کثرت هست ولی در همان اول هست. یه قدم این بحث رو ساده تر کنیم، اول یعنی اون سرچشمه، هر چیزی که شما می بینید، از اون سرچشمه نشأت گرفته و خارج از اون سر چشمه نیست، یعنی از غیر از آن سرچشمه نیست و شما به خاطر اون اول بودن، باید همه اینها را الی آنجا برگردونید، چون اون اول هست. لذا شما می بینید که همه اشیاء، همه چیز از اول، از اون فضای اول، از اون چشمه اول، جوشیده. چون آن چشمه اول هست، همه چیز پایان شان هم همانجاست. لذا همان چشمه آخر هست، راه دیگری ندارند. چرا خدای متعال آخر هست؟ چون اول هست.
