بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحیِمِ

لزوم استفاده صحیح از تمامی نعمات در مسیر تحقق الساعه جهت ورود به صراط

تبیین تفاوت ها و شباهت های افراد مثال زده شده در آیه 75 و 76 سوره نحل

طبق سوره نحل در آیه ۷۵ وقتی مثال این دو فرد زده میشه، اون عبد مملوک که در این آیه ذکر شده، علت تفاوتش با آن فردی که خدای متعال به او رزق داده و از رزقش انفاق میکنه سِرًّا وَ جَهْرًا [النحل16: 75] ، چی هست؟ علت تفاوتشون الحمدالله[النحل16: 75] هست، علت تفاوتشون علم آنها به الحمدلله[النحل16: 75] هست. وابستگی آنها به الحمدلله[النحل16: 75] هست. معرفت آنها به الحمدلله[النحل16: 75] و رفتار ذیل معرفت الحمدالله[النحل16: 75] هست. اون فردی که خدای متعال به او رزقی میده و او از اون رزقش انفاق میکنه، چرا داره انفاق میکنه؟ به خاطر معرفتش به الحمدلله[النحل16: 75] . با این انفاقش چه دستاوردی داره؟ اثرگذار هست. فرد دیگر که در ذیل الحمدالله[النحل16: 75] نیست خدای متعال او رو با دو عنوان خطاب می کنه، عَبْدًا مَّمْلُوكا[النحل16: 75] ، ولو این عبد مملوک در مصداق کنیز و غلام باشند یا پادشاه باشند. پادشاهی که بسیاری از انسانها به او دارند رجوع می‌کنند حتی ممکنه کسی باشه که بسیاری از انسان ها دارند او را عبادت می کنند. چون او ذیل الحمدلله[النحل16: 75] نیست، خدای متعال می‌فرماید لَّا يَقْدِرُ عَلىَ‌ شىْء[النحل16: 75] ، او بر شیئی، چیزی قادر نیست. از نگاه خدا اینطور هست. بر هیچ چیز قادر نیست. در عالم هیچ قدرتی هیچ اثری بیرون از الحمدالله وجود نداره. هر چه هست ذیل الحمدلله[النحل16: 75] هست. از عندالله که شما به رفتار انسان‌ها نگاه کنی آن فردی که وابسته به الحمدالله است، معرفت به الحمدالله داره و ذیل الحمدالله رفتار انجام میده خدای متعال اون فرد رو حساب میکنه، رفتار آن فرد را حساب میکنه، رفتار آن فرد در نظام خدا تاثیر گذار هست. اون فردی که خارج از مسیر و معرفت الحمدلله[النحل16: 75] هست هر کسی که باشه در هر جایگاه دنیایی که باشه، کنیز و عبد باشه یا پادشاه ممالک بزرگ باشه، از نگاه خدا او عبد مملوکی است که لَّا يَقْدِرُ عَلىَ‌ شىْء[النحل16: 75] . بر شیئی قادر نیست. خدای متعال در سوره نحل دو تا مثال میزنه یکی این مثال بود که عرض شد. مثال دیگر دو نفر دیگه هستند. اینجا دیگه نفر اولی و نفر دومی نسبت به اون دو نفر مثال اول فرق دارند. اینها یکی نیستند. اینها در دو مرحله از دینداری هستند. دو سطح از افراد هستند. در آیه ۷۶ می فرماید یکی از این دو نفر چیه؟ أَبْكَم[النحل16: 76] ، لال هست. لَا يَقْدِرُ عَلىَ‌ شىْءٍ[النحل16: 76] . چهار ویژگی برای این فرد در این آیه مطرح میشه، أَبْكَم، لَا يَقْدِرُ عَلىَ‌ شىْءٍ، و هُوَ كَلٌّ عَلىَ‌ مَوْلَئهُ أَيْنَمَا يُوَجِّههُّ لَا يَأْتِ بخَيْرٍ، بله این فرد با اون فردی که امر به عدل داره و هم او است که عَلىَ‌ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيم[النحل16: 76] [النحل16: 76] خواهد بود، این فرد با آن فرد فرق داره این د وتا باهم فرق دارند این دو تا انسان با هم مساوی نیستند. بحث این دو نفر هم در این آیه ۷۶ این طوری مطرح است. پس ما دوتا دو نفر در سوره نحل داریم. در دو سطح. در دو سطح نسبت به مسیر خدا. در دو سطح نسبت به بهره مندی از نعمات خدا. و دقیقتر در دو سطح نسبت به بکارگیری نعمات خدا، رفتار در قبال نعمات خدا و بکارگیری نعمات خدا. در هر دو مثال اون نفری که منفی هست، لَا يَقْدِرُ عَلىَ‌ شىْءٍ[النحل16: 76] ، بر هیچ چیز قادر نیست. در بهره مندی از نعمات خدا و در بکارگیری از نعمات خدا در راه خدا بر هیچ چیزی قادر نیست. یه آدم سرباری هست. نفر دوم که در آیه ۷۶ مطرح هست نفر دوم منفی که در آیه ۷۶ مطرح است، كَلٌّ عَلىَ‌ مَوْلَئهُ ، یه آدم سرباری هست. أَيْنَمَا يُوَجِّههُّ لَا يَأْتِ بخَيْرٍ[النحل16: 76] ، هیچ خیری ازش در نمیاد. در استفاده از نعمات خدا این افراد منفی اینجوری هستند.

استفاده از نعمات الهی ذیل معرفتِ الحمدالله و در مسیر السّاعَه

اون افراد مثبت چطور؟ در سطح اول اون فرد مثبت ذیل معرفت الحمدلله[النحل16: 75] از رزق خدا در بهترین راه استفاده می کنه. يُنفِقُ مِنْهُ سِرًّا وَ جَهْرًا[النحل16: 75] . و در سطح دوم از نعمات خدا در مسیر عدل در مسیر تحقق عدل استفاده میکنه. خودش از نعمات در مسیر تحقق عدل استفاده می کنه. تحقق عدل در چه راهی؟ در راه امر الساعه[النحل16: 77] . در مسیر امر الساعه[النحل16: 77] . در مسیر الساعه[النحل16: 77] . در مسیر تحقق الساعه[النحل16: 77] . از نعمات استفاده می کنند. تحقق الساعه[النحل16: 77] برای خدای متعال یه چشم به هم زدن هست، بلکه کمتر. چرا؟ چون خدا علی کل شیء قدیر. دقت کنید. خب در تحقق الساعه، انسانها باید چه کنند؟ خدای متعال در تحقق امر الساعه، در تحقق الساعه[النحل16: 77] علی کل شیء قدیر [النحل16: 77] هست. انسانهایی که ذیل معرفت الحمدلله [النحل16: 75] نیستند انسانهایی که در مسیر عدل به سوی صراط نیستند این انسانها در استفاده از نعمات خدا برای تحقق الساعه[النحل16: 77] هیچ قدرتی ندارند. هیچ فایده ای ندارند. استفاده از نعمات باید بیاید در مسیر تحقق الساعه. چه کسانی به این قادر هستند؟ خدای متعال اینجا در قالب دو مثال دو سطح از افراد مختلف را معرفی میکنه. افرادی که مبتنی بر معرفت الحمدلله[النحل16: 75] رفتار می کنند، افرادی که ضمن داشتن این معرفت و این نوع از رفتارها، از جمله افراد مَن يَأْمُرُ بِالْعَدْل[النحل16: 76] هستند.

بهانه ای در راه استفاده از نعمات در مسیر الساعه وجود ندارد

مهمه که شما نعمات رو در راه تحقق الساعه[النحل16: 77] بکار بگیرید. خدای متعال که غیب آسمانها و زمین برای اوست در تحقق الساعة بسیار قادر هست، براش کاری نداره مثل یه چشم به هم زدن بلکه کمتر هست. توی انسان که خدای متعال به تو نعمات داده در این مسیر چه می کنی؟ نگو به من کم داده به فلانی زیاد داده اینجوری من اصلا رزقی ندارم، نه اگر این رفتار بکنی میشی چی؟ اگر این رفتارها را انجام بدهی اگر این حرف‌ها را بزنی میشی چی؟ فَبِنِعْمَةِ اللَّهِ يجْحَدُون[النحل16: 71] . چرا اینجوری حرف میزنی؟ چرا اینجوری فکر می کنی؟ طرف اینجوری بگه حالا خدای متعال به ما چی داده که ما در راه تحقق الساعة استفاده کنیم؟ میشی فَبِنِعْمَةِ اللَّهِ يجْحَدُون[النحل16: 71] . این آیات راه رو به سوی در روندگان از انسان ها از اینکه درفعالیت و اثرگذاری در تحقق الساعة فرار کنند ، بسته. راه را به روی آنها بسته. در نرو آقا.

اتمام نعمات برای انسان ها با استفاده از نعمات در مسیر تحقق الساعه

خدای متعال عالِم، خدای متعال مالک غیب آسمان و زمین هست. غیب آسمانها و زمین برای خداست. ما باید نسبت به غیب آسمانها و زمین چه کار کنیم؟ ایمان به غیب. ما باید مومن به غیب آسمانها و زمین باشیم. مبنای رفتارمون باید ایمان به غیب آسمانها و زمین باشه. سایر رفتارها مون چی؟ رفتارهای دینی مون باید چطور باشه؟ رفتار های دینی ما باید مبتنی بر ایمان به غیب، بکار گرفتن نعمات خدا در مسیر تحقق الساعه[النحل16: 77] باشه. همه رفتارهای دینی ما باید این باشه بکارگیری نعمات خدا در تحقق الساعه[النحل16: 77] . رفتارهای دینی ما مجموعه رفتارهای کوچک و بزرگ ما در دنیا باید بکارگیری نعمات خدا در مسیر تحقق الساعه[النحل16: 77] باشه. در مسیر به سوی الساعه[النحل16: 77] باشه. متصل به الساعه[النحل16: 77] باشه. این که شما همه نعمات رو در راه خدا، نعمات را در تحقق الساعة بکار بگیری، این یک معنا از اتمام نعمت هست. و الا شما نعمت داری اتمام نعمت نداری. نعمت بر شما تام نیست. شما از نعمت تامه بهره‌مند نیستی. و الا نعمات خیلی زیاد داشتید. باید مبتنی بر ایمان به غیب اقامه نماز کنید. يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ‌ وَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ . مبتنی بر ایمان به غیب اقامه صلاة کنید. اقامه صلاة کجاست؟ ذیل بحث الساعه[النحل16: 77] در مسیر تحقق الساعه[النحل16: 77] . چرا؟ به خاطر اتمام نعمت. نماز باید بیاید یه جایی قرار بگیره و شکلی از نماز تحقق پیدا کنه به خاطر اتمام نعمت. یعنی چی؟ یعنی کشاندن همه نعمات، استفاده از نعمات در مسیر الساعة. جزئی تر از مسیر الساعه چه می شود ؟ ذیل الحمدلله[النحل16: 75] و ذیل رفتار یأمر بالعدل[النحل16: 76] . مرحله اول یا یکی از مراحل ابتدایی تحقق اتمام نعمت، نحوه استفاده شما از نعمات خداست، مسیر استفاده شما از نعمت خداست. شما نعمات خدا را کجا داری بکار میگیری و در چه مسیری بکار میگیری؟ یک معنا از اتمام نعمت یعنی بهره مندی از نعمات، میزان بهره مندی از نعمات در مسیر الساعه[النحل16: 77] . این مهمه. همه انسانها به سوی الساعه[النحل16: 77] میروند. ممکنه خروار خروار در دنیا نعمت داشته باشند نعمت براشون تام نیست اگه نتوانند از این نعمات در مسیر الساعه[النحل16: 77] [النحل16: 77] استفاده کنند. خدای متعال نعمات رو تام میکنه یعنی چی؟ جنس نعمت را بر شما تام میکنه. یعنی نعماتی که به شما داده شده رو بر شما تام میکنه برای انسان تام میکنه یعنی چی؟ یعنی امکان استفاده از نعمات در مسیر الساعه[النحل16: 77] رو برای انسان‌ها قرار میده. راه قرار میده که انسان‌ها بیایند از نعمات در مسیر الساعه[النحل16: 77] استفاده کنند و بهره بگیرند. اگر انسان ها از نعمات در مسیر الساعه[النحل16: 77] استفاده نکنند یعنی از نعمت تامه بهره مند نشدند. اگر امکان استفاده از نعمات در مسیر الساعه[النحل16: 77] وجود نداشته باشه یعنی نعمت تام نشده. کیلو کیلو به انسانها نعمت داده شده ولی این نعمت ها بر انسان‌ها تام نیست. انسان‌ها فقط انسانهای چرنده می شوند. در یک دوره ای از عمر از نعمات استفاده کنند و آخرش بمیرند و بروند. خداوند متعال نعمات را تام کرد یعنی چی؟ یعنی این امکان را قرار داد که از نعمات در مسیر الساعه[النحل16: 77] استفاده بشه. حالا اگر کسی از نعمات از مسیر الساعه[النحل16: 77] استفاده نکند از نعمات تامه بهره مند نشده. این یک معنا از بحث نعمت تامه هست.

سه نوع رفتار در بهره مندی از نعمات که در سوره حمد مطرح شده است

همین بحث بهره مندی انسانها از نعمات در سوره حمد هم مطرح است، در آیه آخر سوره حمد مطرح است که صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لَا الضَّالِّين[الفاتحه1: 7] . اینجا یعنی افرادی که خدای متعال به آنها نعمت میده سه دسته هستند، دسته افرادی که بهشون نعمت داده میشه ولی مغضوب خدا هستند ، مغضوب خدا میشوند، مورد غضب خدا قرار می گیرند. دسته افرادی که بهشون نعمت داده میشه جز ضالین قرار می گیرند و دسته افرادی که خداوند متعال بهشون نعمت میده جز این دو دسته قرار نمی گیرند. بله این مسئله مهمه که خدای متعال به همه انسانها نعمت میده، نعمت داده. انسانها در قبال نعمات خداوند متعال سه دسته هستند، سه نوع رفتار دارند و سه جایگاه و سه عقوبت از جانب خدای متعال. به خاطر رفتار هاشون برخی از افراد مغضوب خدا میشند. به خاطر رفتار در قبال نعمات خدا. به خاطر رفتار در قبال نعمات خدا برخی شون ضالین هستند و به خاطر رفتار صحیح در قبال نعمات خدا برخی از این افراد به صراط مستقیم میرسند. به خاطر رفتار صحیح نعمات خدا. لذا خدای متعال وقتی می خواهد صراط مستقیم رو معرفی کنه می فرماید صراط کسانی که بهشون نعمت دادیم و رفتار غلط در قبال نعمات انجام ندادند. شما اینطور بخونید صراط مستقیم جایگاه کسانی است که بهشون نعمت دادیم و در قبال نعمات رفتار صحیح انجام دادند. رفتار صحیحش چی هست؟ پرداختن به اتمام نعمت از جانب خدا. به گونه‌ای از نعمات خدا استفاده کردند که اتمام نعمت تحقق پیدا کنه. توجه به اتمام نعمتی که خدای متعال مسیرش رو بازکرده. از نعمات در مسیر اتمام نعمت استفاده کردند.

رفتار در قبال نعمات آزمون ورود به صراط

نعمات به انسانها داده میشه نعمات آزمون ورود به صراط هست. رفتار ما در قبال نعمات خدا آزمون ورود به صراط هست. خب چی؟ اینکه نعمات را استفاده کنیم نعمات رو بخوریم از نعمات بهره بیشتری ببریم، چه آزمون اینجا وجود داره؟ توجه به اتمام نعمت. بهره‌مندی از نعمات در مسیر تحقق الساعه[النحل16: 77] . بهره مندی از نعمات ذیل الحمدلله[النحل16: 75] . بهره مندی از نعمات به خاطر یأمر بالعدل[النحل16: 76] . اگر این گونه بهره مند شدی و هو علی صراط مستقیم[النحل16: 76] . این آدم صراط مستقیم هست. اگر رفتار شما در نعمات خدا به این نوع از رفتار رسید، ذیل الحمدلله[النحل16: 75] رفتار کردی، بهره بردی از نعمات خدا و من یأمر بالعدل[النحل16: 76] بودید در بهره مندی از نعمات خدا اون موقع است که شما علی صراط مستقیم[النحل16: 76] ، راه به صراط مستقیم دارید.