تحقق ظلم بر اهل بیت علیهم السلام به واسطه همراهی مسلمانان با شَنَآن قوم

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحیِمِ

تحقق ظلم بر اهل بیت علیهم السلام به واسطه همراهی مسلمانان با شَنَآن قوم

معناشناسی واژه شَنَآن در قرآن

چند کلامی در مورد بحث شنآن قوم که در ابتدای سوره مائده مطرح هست. ما برای فهم بحث شَنَآن قوم، ابتدا باید معناشناسی کنیم شنآن رو، بتونیم ویژگی های شنائت رو استخراج کنیم، بفهمیم، بعد باید جایگاه شناسی کنیم، این جمله مربوط به شنآن قوم رو در بحث ابتدایی سوره مائده. شنآن از ریشه شَنَأَ سه بار در قرآن اومده، دو بار به شکل شَنَآن که در سوره مائده هست آیه دوم و آیه هشتم، یک بار هم در سوره کوثر هست. در سوره کوثر می‌فرماد که اِنَّ شانِئکَ هُوَ الاَبتَر[الکوثر108: 3] ، شانئ تو کسانی که شنائت می کنند نسبت به تو، افراد شنائت کننده نسبت به تو قطعاً خودشان ابتر هستند. از اینجا یه معنا در میاد. اونها دارند چی کار میکنند؟ اونها دارند حسادت میکنند؟ یا می خواهند تو رو فقیر کنند؟ یا می خواهند تو رو مثلاً از نبوت دور کنند؟ میخواهند در تو انحراف اخلاقی ایجاد کنند؟ نه معنای شنائت رو از پاسخی که خدای متعال در مورد اونها میده، میشه پیدا کرد. شنائت کردن شانئان رسول الله صلوات الله علیه این هست که اونها به دنبال این هستند که رسول الله صلوات الله علیه ابتر بشود. لذا خداوند متعال می فرماید که شانئان خودشان ابتر می شوند. خودشان ابتر هستند تو ابتر نیستی. تو مقابل ابتر هستی. ما به تو کوثر عطا کردیم. پس یکی از مولفه‌های معنایی شنائت کردن، یکی از ویژگی‌هایی که شنائت کنندگان دارند اینه که می خواهند ابتر کنند. سطح دشمنی آنها در سطح ابتر کردن هست. در سطح مقطوع النسل کردن هست. نابودی در حدی که کسی از او باقی نماند. هیچ نسلی از اون باقی نماند، دشمنی در این سطح. گفته میشه شنائت کردن یعنی دشمنی، ولی دشمنی در چه سطحی؟ دشمنی به چه میزان؟ با چه هدفی؟ دشمنی با هدف مقطوع النسل کردن، با هدف ابتر کردن.

سفارش خداوند به مومنین در عدم آلوده شدن به شنائت شَنَآن قوم

در ابتدای سوره مائده دو بار در آیه ۲ و در آیه ۸ بحث شنآن قوم اومده. اینجا شنآن قوم یعنی چی؟ یعنی قومی که شنائت می کنند، قوم شنائت کننده. شنائت کردنی که از یک قومی سر میزنه. شنائتی که به وسیله قومی انجام میشه. لذا می‌فرماید ای مومنین لَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ[المائده5: 2] ، مومنین شنائتی که از قوم سر میزنه شما رو آلوده نکنه که اگر شما آلوده بشید، اگر شنائت اونها شما را آلوده کنه، اونها از سر شنائت با شما برخورد می‌کنند، با شما رفتارهایی انجام می دهند، فضایی را برای شما باز می‌کنند، تفسیری به شما ارائه می کنند، تاکیداتی برای شما دارند، راهی پیش پای شما میگذارند، شنائت اونها شما را آلوده نکنه که اگه شما آلوده بشید گرفتار تعدی میشید. اگه آلوده این شنائت اونها بشید گرفتار بی عدالتی میشید. در آیه دوم می‌فرماد لَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَن صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ أَن تَعْتَدُواْ. [المائده5: 2] شَنَآن قوم، اون شنائت کردنی که از قومی سر می زنه اون قومی که شما را قبلاً از مسجدالحرام مانع شدند، شما رو آلوده نکنه، شما را از مسیر حق دور نکنه که تعدی کنید. مراقب باشید همین قوم یک روز شما را از مسجد الحرام مانع بودند، این قوم که دارای شنائت هستند، امروز شما را آلوده نکنند که تعدی کنید. یه تذکر خداست به مومنین که این قوم، این قومی که از پدران شون تا نسلشون دارای شنائت هستند، میخواهید بفهمید چه کسی رو میگم اون هایی که یک روزی شما را از مسجد الحرام مانع بودند، این مصداق شون هست، اون قوم را دنبال کنید. اون قوم باعث نشوند که شما تعدی کنید. دنبال اون قوم نرید. اون قوم شنائت دارند. اون قوم می‌خواهند که رسول خدا و نسل رسول خدا را ابتر کنند، مقطوع کنند، از بین ببرند. یکی از مصادیق این که مومنین این تذکر را گوش نکردند، ماجرای کربلاست. مومنین گوش نکردند. امت اسلام این تذکر خداوند متعال را گوش نکردند. مومنین در همین آیه دو بسیاری از این تذکر ها را گوش نکردند. در ماجرای امام حسین علیه السلام این تذکرات را گوش نکردند.

آیه 8 سوره مائده بیانگر تقوا در قبال میثاق

این بحث شَنَآن در آیه ۸ هم مطرح هست ذیل بحث میثاق ذیل بحث ذکر نعمت خدا و میثاق یعنی در ادامه بحث نعمت خداوند و میثاق در آیه هشتم خدای متعال می‌فرماید که كُونُواْ قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَ لَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلىَ أَلَّا تَعْدِلُواْ[المائده5: 8] . شنائت کردن قومی باعث نشه که شما جرم کنید و از عدالت خارج بشید، باعث نشه که شما آلوده بشید و از عدالت خارج بشید. در ترجمه جمله وَ لَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَانُ قَوْمٍ عَلىَ أَلَّا تَعْدِلُواْ[المائده5: 8] ، این رو باید اینطور معنا کرد که شنائت کردن اون قوم، قومی که در نزدیکی های شما هست در بین شما هست با شما ارتباط داره، شنائت کردن اونها شما را آلوده نکنه که از عدالت خارج بشید. از عدالت خارج بشید نسبت به کی؟ نسبت به آن ها؟ نسبت به همون قوم؟ نه، در این ترجمه دلیلی وجود نداره شما بگی نسبت به همون قوم، از مسیر عدالت خارج بشید. از مسیر عدالت نسبت به چی؟ نسبت به میثاق نسبت به رحمت خدا. من با شما میثاق بستم شما گفتید شنیدیم و اطاعت می کنیم، در آیه ۷ می‌فرماید ذکر کنید نعمت خدا رو و میثاقَهُ و میثاقش رو، الَّذِى وَاثَقَكُم بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَ أَطَعْنَا[المائده5: 7] ، گفتید شنیدیم و اطاعت می کنیم، وَ اتَّقُواْ اللَّهَ[المائده5: 7] تقوا داشته باشید، إِنَّ اللَّهَ عَلِيمُ بِذَاتِ الصُّدُور[المائده5: 7] خداوند به عمق وجود شما آگاه است، تقوا داشته باشید. تقوا داشته باشید نسبت به چی؟ نسبت به میثاق و نعمت، تقوا داشته باشید. حالا ای مومنین قوام باشید قیام کنید لِله شُهَدَاءَ بِالْقِسْط[المائده5: 8] و شَنَآن قوم[المائده5: 8] شما را آلوده نکنه که از مسیر عدالت خارج بشید، از مسیر عدالت نسبت به چی؟ نسبت به نعمت و میثاق خارج بشید، اعْدِلُو[المائده5: 8] ، عدالت داشته باشید. این نزدیک کننده ی شما به تقواست، به تقوا؟ کدام تقوا؟ تقوا در قبال میثاق.

خروج از عدالت نسبت به میثاق ریشه تمام ظلم ها نسبت به اهل بیت علیه السلام

شما باید برای میثاقی که با شما بستم و گفتید شنیدیم و اطاعت می کنیم، یکی از موضوعاتی که باید بسیار بهش توجه داشته باشید مسیر عدالت هست. مسیر عدل هست. مقابلش چیه؟ مسیر ظلم. مسیر غصب. در مسیر ظلم نرید که اگر در مسیر ظلم برید شما از تقوا دور شدید، به میثاق وفا نکردید، به میثاق پایبند نبودید. شما باید در مسیر عدل باشید. حالا مسیر عدل شما اعْدِلُواْ هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى[المائده5: 8] ، که عدالت داشته باشید. در مسیر عدل باشید که این قرب دهنده است به تقوا. این شما را به تقوا نزدیک میکنه. خطر این عدالت چیه؟ اون چیزی که این عدالت شما این مسیر عدل شما رو نسبت به میثاق تهدید میکنه چی هست؟ شَنَآن قوم. شَنَآن قوم شما رو تهدید میکنه، این عدالتِ شما رو تهدید میکنه، خطر این عدالت شماست. شما را به چی میکشونه؟ به مقابل عدالت، به ظلم. به قرار دادن کسی که نباید اینجا قرار بدی. به غصب جایگاهی که جایگاه شما نیست. شما را از عدالت خارج میکنه شما را از عدل خارج می کنه، چی؟ شَنَآن قوم. اون شنائتی که اون قوم دارند. اون قوم چرا دارند اینکار رو میکنند؟ چرا دارند او را از جایگاهش پایین میارند؟ چون میخواهند او رو کلاً نابود کنند. این خیلی عجیبه. موضوع غصب جایگاه امامت نیست، فقط این نیست. موضوع نابودی اوست. موضوع از بین بردن اوست. او نباید باشه. ریشه سقیفه کجاست؟ شنائت قوم. او نباید باشه نسل او نباید باشند. این خیلی مهمه. ای مومنین با شَنَآن قوم[المائده5: 8] همراهی نکنید. شَنَآن قوم[المائده5: 8] در شما اثر نگذاره. که اگر اثر بگذاره شما رو گمراه می کنه، شما را از مسیر حق خارج میکنه یعنی چه میکنه؟ به نقطه ای میرسونه که شما تعدی میکنید. شما از مسیر عدل خارج میشید. نتیجه اش میشه رفتاری که با امیرالمومنین علیه السلام انجام میدید. رفتاری که با حضرت زهرا را انجام میدید. رفتاری که با امام حسن ع انجام میدید. رفتاری که با امام حسین ع انجام میدید. رفتاری که با تک تک اهل بیت علیه السلام انجام میدید. بدونید اینها ریشه اش شَنَآن اون قوم است. شَنَآن قومی است که میخواهند از اینها نسلی باقی نمونه کسی باقی نمونه.

شنائت شَنَآن قوم از دلایل اصلی غیبت امام زمان ع

چرا غیبت امام؟ چرا امام دوازدهم صلوات الله علیه باید غیبت کنند؟ یکی از ریشه‌های این موضوع شَنَآن قوم هست و همراهی مومنین با شَنَآن قوم. اگر ما میخواهیم امام ع ظهور کنه یکی از مهم ترین کارهایی که باید انجام بشه شناخت قوم شَنَآن کننده هست، شناخت شَنَآن اون هاست و تاثیر نگرفتن از شَنَآن آنها و همراه نبودن با شَنَآن آنها. یعنی چی؟ یعنی این جمله قرآن در ما تحقق پیدا کنه، وَ لَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلىَ أَلَّا تَعْدِلُواْ[المائده5: 8] . این شَنَآن اونها بر ما اثر نگذاره. چون اثر میگذره. امام علیه السلام در دوران ظهور وقتی ظهور می کنند لشکری از مومنین برای کشتن امام میروند. برای چی؟ برای کشتن امام؟! بله، اینها کی هستند؟ اینها همون کسانی‌اند که شَنَآن قومی اینها را به انحراف کشانده و از مسیر عدالت خارج شدند و میروند که تعدی کنند. بله شَنَآن قوم مومنین رو به انحراف میکشونه و خدای متعال نسبت به این موضوع تذکر میده و مومنین در خطر انحراف هستند. خدای متعال انحرافاتی را که پیش پای مومنین ممکنه باشه رو به اونها تذکر می‌دهد. در آیات ابتدای سوره مائده، در اواسط سوره مائده هست بارها و بارها خدای متعال این انحرافات، این موضوعاتی که خطر برای مومنین هست رو تذکر می‌دهد.

در آیه دوم سوره مائده می توان دلایل اصلی ظلم بر امام حسین ع را یافت

یکی از تذکرات اصلی در این راستا آیه دوم سوره مائده هست، يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُحِلُّواْ شَعَائِرَ الله[المائده5: 2] . شعائر خدا، اون محدودیت‌هایی که خدا گذاشته رو حلال نکنید، وَ لَا الشَّهْرَ الحَرَامَ. خدای متعال برای شهر الحرام محدودیت گذاشته حلال نکنید. یکی از محدودیتهای شهر الحرام چیه؟ جنگ ممنوع، قتال ممنوع، همه جمع شدند جنگیدند، در دهم محرم. قتال نکنید، لَا تُحِلُّواْ الشهْرَ الحَرَامَ، لَا تُحِلُّواْ...الهَدْى،َ لَا تحِلُّواْ... الْقَلَائد،َ لَا تُحِلُّواْ ...ءَامِّينَ الْبَيْتَ الحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّن رَّبِّهِمْ وَ رِضْوَانًا يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تُحِلُّوا شَعائِرَ اللَّهِ وَ لاَ الشَّهْرَ الْحَرامَ وَ لاَ الْهَدْيَ وَ لاَ الْقَلائِدَ وَ لاَ آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرامَ يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنْ رَبِّهِمْ وَ رِضْواناً[المائده5: 2] . کسایی که ایمن شدند در بیت الله الحرام در مسجد الحرام آنها را حلال نکنید، با آنها جنگ نکنید، آنها را مورد اهانت مورد هجمه یا هدف کشتن قرار ندید. انجام دادند. آنها امن هستند. اینجا برای آنها امن هست. امام حسین علیه السلام مسجد الحرام رو ترک کرد در روز هشتم ذی الحجه به خاطر چی؟ به خاطر عدم امنیت. امنیت را از او گرفتند. وَ إِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُواْ وَ لَا يجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَن صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الحَرَامِ أَن تَعْتَدُواْ [المائده5: 2] . امنیت رو از او گرفتید، خانه ای که با حکم خدا برای هر کسی که در خانه خدا هست به خصوص آن کسانی که يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّن رَّبِّهِمْ وَ رِضْوَانًا[المائده5: 2] ، اونجا برای اونها امن هست، امنیت را از آن‌ها گرفتید و از شَنَآن قوم پیروی کردید. با انحراف از شَنَآن قوم همونهایی که یک روزی همین مسجدالحرام را به روی شما بسته بودند از انحراف آن‌ها از شَنَآن آنها پیروی کردید و به انحراف افتادی و به اون کسی که امنیت را در مسجدالحرام از او گرفتید، تعدی کردید.اگر آیه دو سوره مائده روضه امام حسین علیه السلام نیست، روضه کیه؟! روند ماجرای امام حسین علیه السلام نیست، پس چی هست؟! لَا تحِلُّواْ شَعَائرَ اللَّهِ . همه این ها رو شما زیر پا گذاشتید.